Bundan 56 yıl önce Yerköy’de bir Ermeni tarafından 1850 metrekare arsa üzerine 5 katlı olarak inşa edilen un değirmeni, teknolojik ve modern cihazların takviye edilmesiyle günümüz un fabrikalarına taş çıkartıyor.Kayseri ve Niğde’den getirilen taşlarla yapılan ve 25 metre uzunluğunda bacası bulunan görkemli değirmen, haftanın 7 günü hizmet veriyor.
Değirmeni, 1993 yılında 2 milyar liraya satın aldığını ve bugüne kadar 12 milyarlık bir harcamada bulunarak fabrika gibi çalıştırdığını belirten Yörköy Un Fabrikası sahibi Orhan Savaş, fabrikayı daha modern bir hale getirme amacında olduğunu söyledi.
1043-44 yıllarında, savaş nedeniyle devletin el koyarak himayesi altında bir müddet çalıştırdığı değirmen, günlük 50 ton kapasite ile Yerköy’de faaliyet gösteren tek un fabrikası olma özelliğine de sahip. Yerköy’de bulunan 4 un fabrikasının sermaye yetersizliği ve bazı nedenlerden dolayı kapalı olduğunu hatırlatan Yerköy Un Fabrikası sahibi Orhan Savaş, “Değirmeni, fabrika gibi çalıştırabilmek için 12 milyar lira harcamada bulunduk. Binanın gayet sağlam olması nedeniyle bakım ve onarım çalışmasına gerek duymadık. Sadece üretimi sağlayan yeni cihazlar alarak,
400 kilowatt gücünde yeni bir trafo ile fabrikanın elektrik tesisatını
yenileyerek otomatik kumanda sistemi ile modern hale getirdik” şeklinde konuştu.
Kurulduğu yıllarda küçük çaplı termik santrali ile elektrik elde edilerek çalıştırılan değirmende kömür ocağı sayesinde depolanan suyun ısıtılmasıyla elde edilen buhar enerjisinin, buhar türbününe bağlı olan jeneratöre iletilerek elektrik enerjisi sağlandığı kaydedildi.
Yeni cihazların ilave edilmesiyle kapasite büyüterek kabuk değiştiren ve Yerköy Un Fabrikası adını alan değirmen de, 1941’li yıllarda kullanılan cihazlar halen çalışır vaziyette. Fabrikada buğday yıkama, temizleme ve eleme aletlerinin yanında, 5’i Rus malı 1’i Alman malı ve 1’i ıtalyan malı olmak üzere toplam 7 adet Vans (buğday kırma makinesi) mevcut.Fabrikada ayrıca, elektrik üretmek için kullanılan 1914 yılından kalma ıngiliz yapımı
buhar makinesi de bulunuyor.
Kırık parçası bulunan buhar makinesi, tamir edilme imkanı olmadığı için, sadece 1914 yılındaki teknolojiyi anımsatırcasına eski değirmenin bir köşesinde öylece duruyor.
Yorumlar kapatıldı.