Bu sütunlarda yer almıştı. Yapımı yılan hikâyesine dönen İzmit Körfez Geçişi Projesi’nde Vinsan Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Veziroğlu, Bayındırlık Bakanı Koray Aydın’a bir mektup göndererek, Fransa’nın soykırım yasasını protesto için ortağı Fransız Bouygues firması ile birinci olduğu ihalenin iptalini istiyordu.
Bayındırlık Bakanı Koray Aydın da Fransa’ya karşı verilecek mücadelenin bir adımı olarak ihaleyi iptal ettiğini açıkladı.
Türkiye’de ‘verilen demeçlerle’ olayları kavramaya çalışırsanız, gerçeği ıskalarsınız. Söylenmeyen sözleri göz önünde tutmak gerekiyor.
İzmit Körfez Geçişi Projesi’ni, başından beri takip eden konunun bir bileni diyor ki,”Şarık Tara’yı Ali Haydar Veziroğlu, Veziroğlu’nu da Fransızlar kurtardı.”
Bu iddia önemli, önemli olduğu kadar temeli de olmalı. Bugün tüm köşeyi bu konuya ayırdım. Çünkü ülke mücadelesine ‘gölge’ düşmesinin perde arkasını sizlerle paylaşmak istedim.
Daha önceki ihalede önceliğin Enka konsorsiyumuna verilmesi üzerine Ali Haydar Veziroğlu’nun ‘Uyan Türkiye soyuluyorsun’ kampanyasını yapması sanıyorum, hafızalarınızdan silinmemiştir.
Veziroğlu, ilanlar vermiş, ihaledeki kaybın 2 milyar dolar olduğunu savunarak, 5 milyon liralık banknot şeklinde bastırdığı kâğıtları 6 TIR’a yükleyip, İstanbul-Ankara hattında tur attırmıştı.
Şimdi iddia sahibine kulak verelim:
* İhale yatırımcı açısından hiç de cazip değildi. Karayolları Genel Müdürlüğü’nün şartnamesinde gelir (geçiş ücretleri, trafik yoğunluğu gibi) garantisi bulunmuyor. Hazine de krediye garanti vermiyor. Oysa 1.5 milyar dolarlık bir proje bu. Sözün özü, yatırımcıya hiçbir avantaj sağlanmıyor. Zaten verilen tekliflerin hiçbiri de
Yap-İşlet-Devret Kanunu’na uygun değildi. “Bu işi bu kadar senede yaparım” demek aldatmacadır. Önemli olan istenilen garantiler, şartlar. Yapılan tüm teklifler de gelir ve kredi koşulludur.
* Enka ile bir ön sözleşme imzalanmıştı. Enka krediyi bulana kadar hükümet değişti. Bakanlık, 24 Mart 1999’da Enka’ya yazı gönderdi, ‘esas sözleşmeyi imzalayın, yoksa hakkınızı kaydeceksiniz’ diye. Yanıt vermedi ve teklifi askıda kaldı. Sonra Ali Haydar Veziroğlu , “5 yıl verdiğimiz mücadele sonunda ihale iptal oldu” demeye başladı. Aslında bu doğru değildi.
* Enka ile el sıkışılamadı çünkü teklifi şartlıydı ve kriz nedeniyle kredi maliyetleri artmıştı.
* Bu son ihalede de iki konsorsiyum (Vinsan-Bouygues ile Tekfen-Doğuş ve Fransız Vinci Grubu’nun bulunduğu IBKO) teklif verdi. Ali Haydar Veziroğlu, değerlendirme devam ederken, “Ben kazandım” diye ortaya çıktı.
* Veziroğlu’nun “Fransa’ya karşı verilen mücadele için 6.5 milyar dolarlık gelirden feragat ettim” sözleri de doğru değil. Yatırım bedeli toplam 1.5 milyar dolar.
* Önemli olan krediyi temin etmektir. Şu kriz günlerinde de hiçbir yabancı kuruluş, Hazine garantisi olmadan Türkiye’ye 1.5 milyar doları vermez. Veziroğlu da mücadelesini yaptığı ihaleyi kazanıp da parayı getirmeyeceği için Fransa’ya tepki, bulunmaz bir nimet oldu.
Veziroğlu’nun yanıtı
Söz sırası Ali Haydar Veziroğlu’nda:
“Son ihalede iki konsorsiyum teklif verdik. Ancak yeterlilik aldıkları tarihteki IBKO korsorsiyumundaki 5 firmadan 3’ü ayrıldı. Konsorsiyum dağılmış oldu, ihale komisyonu da onları diskalifiye etti. Karar yazılıdır, zabıttadır. Karayolları oradadır, resmi belgeler oradadır. Ben birinci seçildiğim ihalenin iptalini istedim. Vinsan zarar edeceğini düşünerek, bahane yaptı deniliyor. Fransa ile Türkiye arasındaki sorunlar çözülürse, iş yine bize verilirse kendi payıma düşen teklifte yüzde 5 tenzilat yapıyorum. Krediyi bulmak da benim sorunum. Öyle de bulurum, böyle de.”
‘Fikirlerimiz örtüştü’
Ali Haydar Veziroğlu’nun ‘hodri meydanı’ üzerine Bayındırlık Bakanlığı’nı aradım. Bakan Koray Aydın’ın basın danışmanı Harun Arslan, Aydın’ın açıklamasını gönderdi. Bakan “Fransız Cumhurbaşkanlığı’nca sözde soykırım yasasının onaylanmasından sonra, bakanlığımızca İzmit Körfez Geçişi Projesi ihalesi yeniden gözden geçirilmiş olup, ihaleye teklif veren her iki konsorsiyumun yabancı ortaklarının Fransız şirketleri olması nedeniyle ihalenin iptaline karar verilmiştir” diyor.
Bakan Koray Aydın ‘nüanslara’ dikkatsiz davranmadıysa, Veziroğlu’nun iddia ettiği gibi “Kazanmış ve gelirden feragat etmiş” olması söz konusu değil.
Nitekim, bakanlık yetkilileri şunları anlatıyor:
“Bir ara karar ile IBKO’nun şimdilik değerlendirme dışında bırakılması ve Vinsan-Bouygues’ın teklifi ile ilgili incelemenin başlatılması uygun bulundu. Veziroğlu şanslı duruma geldi, ancak bu karar IBKO’nun elendiği anlamına gelmez. Nitekim Veziroğlu’nun teklifinde de eksik bulunur, “Eksiklerini tamamla” denilebilirdi. Burada bakanlık ile Veziroğlu’nun sadece fikirleri örtüştü ve ihale iptal edildi. Yoksa kazanacakken bir feragat söz konusu değil.”
Yorumlar kapatıldı.