Her ay Süryanice ve Türkçe yayın yapan Gazete Sabro 21 Şubat Dünya Anadili Günü’nde, tehlike altındaki diller arasında yer alan Süryanice ile ilgili endişe ve taleplerine yer verdikleri yazılı bir metin paylaştı.
Gazete Sabro ile beraber dokuz Süryani dernek ve kuruluşun ortak imzacısı olduğu metin, Süryanice ve Türkçe olmak üzere iki dilde yayınlandı.
Metinde “Anadili yaşatmak bir halkı yaşatmaktır” diyerek tüm dillerin Anadili Günü’nü kutlandı.
Metinde ayrıca “Yedi bin yıllık bir tarihe dayanan, kadim bir halkın anadili olan Süryaniceyle beraber tüm anadillerinin sahiplenilmesi ve bir arada yaşama çağrısıyla; devlet, toplum ve bireyleri bu anlamda sorumluluk almaya davet ediyoruz” ifadeleri yer aldı.
Metnin tamamı şöyle:
Anadili, bireyin dünyayla ilk iletişim kurma sürecini başlatır. Kişilik ve kimlik oluşumunun zeminiyle, duygusal ve zihinsel gelişimin de tabanını hazırlar.
Dil, salt bir iletişim aracı değil, bir toplumun, tarihinin, kültürünün, belleğinin de taşıyıcısı ve yansımasıdır aynı zamanda.
Bireyin, halkların temel yapı taşı olan anadili hakkından yoksun kalması, o toplumun yok olmasını tetikler. Dil yok olmaya başlayınca toplum da yok olmaya başlar.
Yıllarca soykırım, saldırılar ve asimilasyona maruz bırakılan Süryani halkı, anadilde eğitim hakkı tanınmamasına rağmen günümüze dek dilini ve kültürünü yaşatabilmek adına önemli mücadeleler vermiştir.
Bugün Süryanice, Birleşmiş Milletler’in yok olma tehlikesi altındaki diller arasında yer alıyor. Süryaniceyi yaşatmak salt bir anadili korumaya indirgenemez. Aynı zamanda kadim bir halka, kültüre ve sahip olduğu tüm mirasa da can vermektir.
Yedi bin yıllık bir tarihe dayanan, kadim bir halkın anadili olan Süryaniceyle beraber tüm anadillerinin sahiplenilmesi ve bir arada yaşama çağrısıyla; devlet, toplum ve bireyleri bu anlamda sorumluluk almaya davet ediyoruz.
Talepler sıralandı
Metinde 5 made ile talepler de dile getirildi. İşte o maddeler:
1- Tehlike altındaki diller arasında yer alan Süryanicenin öğrenilmesi, kullanımı ve koruma altına alınması için hukuki haklar sağlanmalı ve somut adımlar atılmalıdır.
2- Süryanice anadilinde eğitim hakkı tanınmalı, devlet tarafından okul açılmalı, öğretmen istihdam edilmeli ve materyaller sağlanmalıdır.
3- Birçok ülkede sahip olunan Süryanice teolojik ve diğer eğitim hakları, Türkiye’de akademik olarak kabul edilmeli, resmi ve idari yetkiler sağlanmalıdır. Bu bağlamda okullar ve enstitülerde Süryanice kaynak ve kapasite sağlanmalıdır.
4- Süryanice anadili üzerine çalışmalar yürüten basın organları ve kurumlar desteklenmelidir.
5- Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2 Eylül 1990’da yürürlüğe giren ve Türkiye tarafından 2 Ekim 1995’te onaylanan Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin anadilini kapsayan üç maddesine Türkiye tarafından konulan çekinceler kaldırılmalıdır.
Metne imza atan kurumlar şöyle:
Süryani Dernekler Federasyonu (SÜDEF)
Güneydoğu (Turabdin) Süryani Kültür ve Dayanışma Derneği
Mardin Süryani Kültür ve Dayanışma Derneği Gülgöze (İverdo) Süryani Kültür ve Tarım Ürünleri Yetiştirme Derneği
Süryani Gençlik Derneği
Elbeğendi (Kafro) Köyünü Kalkındırma ve Dayanışma Derneği
Yemişli Köyünü Kalkındırma, Kiliselerini Koruma Kültür ve Dayanışma Derneği
Nusaybin Süryani Manastır ve Kiliseleri Koruma Kültür ve Dayanışma Derneği
Süryani Kadın Derneği
Gazete Sabro
Yorumlar kapatıldı.