Türkiye, Ermenistan’ın 1993’te Dağlık Karabağ’ı işgalinin ardından sınırı kapatarak diplomatik ilişkileri sonlandırmıştı. Ermenistan’ın yaşanan son savaşta Azerbaycan karşısında yenilerek işgal ettiği toprakların çoğundan geri çekilmesi ile birlikte iki ülke arasındaki sınır kapıları meselesi yeniden gündeme geldi.
Mustafa Birol Güger
Eurasianet’te yer alan bir analize göre, Türk yetkililer, daha önce pek çok kez Ermenistan ile sınırları açmaya istekli olduklarını bildirdi, ancak bu öneriler Ermenistan’da daima şüpheyle karşılandı. Ermenistan’ın, yaşanan son savaşta Türkiye destekli Azerbaycan karşısında ağır kayıplar vererek yenilmesi ve işgal ettiği toprakların çoğundan geri çekilmesi ile birlikte iki ülke arasındaki sınır kapıları meselesi yeniden gündeme geldi.
Washington Post’a konuşan Cumhurbaşkanlığına yakın bir kaynak, Ankara’nın, ‘Ermenistan ile ilişkileri normalleştirmeye’ hazır olduğunu söyledi ve ekledi, “Bizim için temel sorun, Azerbaycan topraklarındaki Ermeni işgaliydi. Sorun artık çözüldü. Ermenistan adım atmak istiyorsa biz hazırız…”
İHTİYATLI BİR İLGİ…
Ermenistan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Anna Naghdalyan Eurasianet’e demecinde, “Sınırı kapatan Ermenistan değil, bu nedenle Türkiye-Ermenistan sınırının açılması sorunu öncelikle Türkiye’ye yöneltilmelidir. Ermenistan, bölgedeki tüm engellerin kaldırılmasından yana” dedi.
Ermenistan Dışişleri Bakanı Ara Ayvazyan ise Türkiye’nin sınırları kapalı tutmak için ‘hiçbir nedeni’ olmadığını öne sürerek, Ermenistan’da sınırın açılmasına dair ‘ihtiyatlı bir ilgi’ olduğunun sinyallerini verdi.
“ERMENİSTAN STRATEJİDEN YOKSUN”
Adının açıklanmaması koşuluyla Eurasianet’e konuşan üst düzey bir Ermeni hükümet yetkilisine göre, “Şu an için Erivan yönetiminin böyle bir gündemi yok. Herhangi bir hazırlık da söz konusu değil.” Ancak Lehigh Üniversitesi’nden uluslararası ilişkiler profesörü Arman Grigoryan CivilNet’e verdiği röportajda, “Ermenistan ‘hayır’ dese bile, [Türkiye] uzun süre ‘hayır’ dememize izin vermeyecek,” diyor ve ekliyor, “Türkiye tek taraflı olarak sınırı açarsa, planlanmış bir yanıtımız yok. Bu durumda ‘hayır açmayın, hazır değiliz, peki ya ulusal güvenlik’ diyerek diplomatik üstünlüğü kaybedebiliriz…”
Giragosyan’a göre, “Ermenistan’ın bir stratejiye sahip olmaması Türkiye’yi durumdan yararlanmaya teşvik ediyor.”
“TÜRKİYE EK KOŞULLAR ÖNE SÜREBİLİR”
Eurasianet’e göre, bugün zayıflamış durumda olan Ermenistan’da, Türkiye tarafından, sözde soykırım taleplerini yumuşatmaya zorlanabileceklerine yönelik endişeler var.
Erivan Devlet Üniversitesi’nde Türkiye araştırmaları üzerine çalışan Ruben Melkonyan’a göre, Türkiye, ilişkileri normalleştirmek için ek koşullar öne sürebilir. Melkonyan bu durumu şu sözlerle tarif ediyor: “Artık zayıf bir konumda olduğumuza göre, Türkiye Ermenistan’a soykırımın tanınması talebini geri çekmesi için baskı yapabilir…”
TÜRKİYE’DEN ‘BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ’ ÖNERİSİ
Türkiye, 1993’te Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’ı işgalinin ardından iki ülke arasında transit geçişi sağlayan Akyaka ve Alican sınır kapılarını kapatarak diplomatik ilişkileri sonlandırdı. Ermeniler ise bu durumu, ‘tek taraflı bir abluka’ olarak nitelendirdi ve pek çok kez sınırın yeniden açılması yönünde görüş bildirdi.
Son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 Aralık’ta Bakü’ye yaptığı bir ziyarette, “Olumlu adımlar atılırsa kapalı kapılarımızı açacağız” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 11 Aralık’ta verdiği bir demeçte ise bölgesel ekonomik entegrasyonu teşvik etmek adına, Ermenistan da dahil olmak üzere altı ülkenin dahil olduğu bir ‘bölgesel işbirliği platformu’ önerdi.
Yorumlar kapatıldı.