Arşivde Şuşa ve Karabağ Katliamları

Mükremin Kızılca

Şuşa, Gence ve Karabağ’a Gıda Ambargosu

Ermenilere yardım eden Rus, İran ve Amerikan Askerleri

1906 Yılında Şuşa ve Karabağ’a Yapılan Saldırılar

Önce Kardeş Azerbaycan’ın Karabağ zaferini yürekten tebrik eder, Ermeni oyunlarının bitmeyeceğini bilmelerini isterim.

Arşiv belgeleri arasında kısa bir yolculuktan sonra Şuşa, Gence, Cebrail ve Karabağ gibi eski Azerbaycan hanlıklarının Ermeniler tarafından sürekli terör ve katliam olaylarına sahne olduğunu müşahede ettim.

Ermeniler yüz yıldır Karabağ ve ona bağlı Şuşa ve benzeri kentlerde katliamlar yapmaktadırlar.

19. yüz yıl ortalarında 1865’te Rusların Türk Cumhuriyetlerini işgalinden beri Şuşa, Gence ve Karabağ Ermenilerin tehdidi, zulmü ve katliam saldırıları altındadır.

Zaman zaman İran’ın da içinde bulunduğu şer gurup Azerbaycan’ı daima tazyik etmiştir. Osmanlı İmparatorluğu sona yaklaştıkça ve zayıfladıkça bu durum artarak sürmüştür.

Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında, tam da hercümerç sırasında Ermeniler Rusların, İngilizlerin ve Amerikalıların da askeri desteğiyle Şuşa, Gence ve Karabağ’a saldırıya geçmişlerdir.

Cumhuriyet’in kurulma aşamasındaki bu yıllarda Osmanlı Millet-i Sadıkalığı sıfatını kaybeden Ermeniler vahşette canavarları bile geride bırakarak akıl almaz bir katliam zincirine girişmişlerdir.

Türkiye’den tehcir yoluyla uzaklaştırılan bu zalimler güruhu SSCB’nin kendilerine tahsis ettiği topraklara yerleştikten ve SSCB’ye bağlı bir özerk cumhuriyet kurduktan sonra sürekli Azerbaycan’ı tazyike başlamışlardır.

Kasım 1917’de Rusya’da gerçekleşen Bolşevik İhtilali üzerine Rus birliklerinin silah ve mühimmatı Ermeni komutanlarına bırakarak Doğu Anadolu’dan geri çekilmesinin ardından Ermeniler kanlı eylemlerini daha da genişlettiler.

Şuşa ve Karabağ hakkında biraz daha geriye gidelim!

1780 yılında Şuşa, Gence ve Karabağ İbrahim Hanın idaresinde bir Azerbaycan hanlığıdır. Bu hanlık dışişlerinde Osmanlı Devlet-i Aliyesine itaat halindedir.

İbrahim Han Erzurum mutasarrıfına yazdığı mektuplarda: Ereğli Han’ın Gürcülerden ve Ruslardan topladığı askerleri İran’a gönderip Nahcıvan’da katl ve yağma ettiklerine ve bunların firarlarının memul olduğuna ve Tebriz Hanının müttefik olan Dağıstan ve Azerbaycan hanlarına muhalif olan Tebriz Hanı Hüdadat Han’ın mahbus ve Tebriz’in teshir edildiğine ve Karabağ Hanı ile husumete ve Derbend Hâkimi Feth Ali Han’la ittifakına ve Gence Hanının askerle bunların üzerlerine geldiklerine ve Dağıstan hanlarının birçok askerle Gence Hanına yardıma gittiklerine dikkati çekmektedir. H. 1202 / M. 1788

12 Zilhicce 1323 / 7 Şubat 1906 yılında İkinci Abdülhamid’in hükümdar olduğu Osmanlı İstihbaratına şu bilgiler ve yardım çığlıkları ulaşır:

“Maruz-ı çaker-i kemineleridir ki

Karabağ’ın merkezi bulunan Şuşa şehrinden mahall-i mezkur ahali-i islamiyesinin iki nefer vekili tarafından ita olunan istidanamede Ermenilerin müsellah oldukları halde kura-yı islamiyeyi muhasara ederek hariçten erzak ve mekülat ithalini men ettiklerinden kura-yı mezkure ahalisinin kahttan telef oldukları ve muavenete mazhariyet talep etmekte oldukları beyan olunmakta olduğunca ve mumaileyhima vekillerin kendi sancakları dahilinde Ermeniler tarafından ihrak olunan 19 İslam karyesinin esamisini zikir ve tadat ile beraber memurinin Müslümanların ellerinden silahlarını alarak Ermenilere ilişmediklerini ifade eylediklerini havi Tiflis baş şehbenderliğinden varit olan beş Şubat 1290 / 17 şubat 1875 tarihli ve 1029 numaralı telgraf namenin tercümesi leffen takdim kılınmış ve bu bapta Rusya hükümeti nezdinde teşebbüsat-ı lazime ve ekide icrası zımnında bu kere dahi Petersburg sefaret-i seniyelerine bâ telgraf vesâyâ-yı lazime icra olunmuş olmakla emr u ferman hazreti veliyyü’lemrindir. 12 Zilhicce 1323 / 7 Şubat 1906” (BOA Hat-0006)

Belgeden alınan bilgiler:

Şuşa’dan Ermeni mezalimini haber vermek üzere İstanbul’a iki sözcü geliyor.

Ermeniler silahlı olarak Şuşa’da Türk köylerinden onlarcasını yakıyorlar.

Müslüman köylerde Müslümanların silahlarını toplayıp dışarıdan hayati malzemelerin girişini engelliyorlar ve kıtlıktan binlerce insan ölüyor.

Osmanlı Devleti Rusya nezdinde durum hakkında gerekli teşebbüslerde bulunuyor.

Diyoruz ki Ermeniler oyun üstüne oyun kuruyor, nefeslenmek için ateşkes istiyor. Belleri doğrulunca da hemen saldırıyor.

Ermeniler hiçbir savaş kuralı tanımıyor, hiçbir insani yaklaşıma yanaşmıyor, mazlumlara ölümlerin hiç görülmemiş şekillerini uyguluyorlar.

Allahümme sellitı’z-zâlimine biz’zâlimin ve ehliki’z-zâlimine biz’zâlimin Amin!

Ya Rabbi zalimleri zalimlere musallat eyle, zalimleri zalimlerin eliyle helak et!Bu yazı toplam 533 defa okunmuştur.

Kaynak: Arşivde Şuşa ve Karabağ Katliamları – Mükremin Kızılca