Լուսինե Ավանեսյան
«Ռադիոլուր»-Ստեփանակերտ
Այսօր Արցախը նշում է Վերածննդի օրը: 1988թվականի փետրվարի 20-ին տեղի ունեցավ մարզխորհրդի պատմական նստաշրջանը, որտեղ որոշում ընդունվեց Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզը Ադրբեջանական ԽՍՀ կազմից դուրս բերելու եւ Հայաստանի հանրապետությանը միավորելու մասին:
Օրվա կապակցությամբ ուղղված շնորհավորական ուղերձում Արցախի հանրապետության նախագահ Բակո Սահակյանը նշել է, որ փետրվարի 20-ին հաջորդած իրադարձությունները ցույց տվեցին, որ ընտրված ճանապարհը ճիշտ էր. կանխվեց երկրորդ Ցեղասպանությունը:
Մեկ շաբաթ, արդեն Շարժումը դուրս էր եկել ընդհատակից. շրջանային տնտեսական ու կուսակցական ակտիվները նիստեր էին գումարել եւ որոշել, որ պետք է գումարվի մարզխորհրդի նիստ ու պաշտոնական որոշում կայացվի ի պաշտպանություն Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանի հետ վերամիավորելու:
Նիստը կայացավ՝ ի հեճուկս մարզի եւ Ադրբեջանի ղեկավարության հարուցած դժվարությունների: Ճանապարհները փակ էին եւ պատգամավորները Ստեփանակերտ էին հասնում անտառներով, զարտուղի ճանապարհներով: Փետրվարյան իրադարձությունները հիշում ենք Շարժման Հադրութի ներկայացուցիչների հետ:
Հադրութցիները հիշում են իրենց գավառական քաղաքում տիրող տրամադրությունները: Նույնիսկ այն ժամանակ, երբ արդեն կար մարզխորհրդի պատմական որոշումը թերահավատների բանակը մեծ էր, օր-օրի շատացող դժվարությունները նաեւ դժգոհությունների տեղիք էին տալիս:
Ասկերանի դեպքերը, Սումգայիթը, հայաբնակ մյուս շրջաններից եկող լուրերը սթափեցնող էին: Որ փրկությունը լինելու է զենքով շատ շուտ հասկացան, բայց դա իրագործելուն ձեռնամուխ եղան քչերը: Հադրութում խորհրդային իշխանությունից շուտ հիասթափվեցին` սեփական կաշվին զգալով նրա պաշտպանության հետեւանքը:
1991 թվականին «Կոլցո» ռազմագործողության ընթացքում բռնատեղահանվեցին շրջանի 13 գյուղեր:
Բռնատեղահանված գյուղերը ազատագրվեցին չհայտարարված, բայց ահանգանցող պատերազմի ընթացքում: Դաժան ու դժվար օրերին էին, հարյուրավոր ընկերներ կորցին:
Ազատամարտիկ Լեւոն Հայրիյանն ասում է, որ նրանց արյունը եւ կամքը պարտավորեցնող է: Նրանք մնացին երիտասարդ 18, 33, 40 տարեկան, իրենք տարիք առան`երազանքն իրագործելու ճանապարհին, որտեղից հետընթաց ազատամարտիկը չի տեսնում:
Ընդհատակի գործիչներից Մարգարիտա Քարամյանն ասում է Շարժման առաջին տարիներին իրենք՝ անփորձ երիտասարդներ, համաժամանակյա սովորում էին ե՛ւ պատերազմել, ե՛ւ բանակցել, ե՛ւ քաղաքական որոշումներ կայացնել: Այդ օրերին սխալվելու իրավունք չունեին եւ չէին սխալվում:
Այդ օրերի պատմությունը բացահայտվելու եւ դաս դարձնելու պահանջ կա:
Հիմա էլ խառը ժամանակներ են: Խաղաղության եւ պատերազմի բանաձեւը ոչ ոքի չի հաջողվել անցավ լուծել: Բանակի արածը դիվանագիտական ճակատում ամրապնդելու կարիք կա`ասում են զրուցակիցներս:
Արցախի Վերածննդիր օրը ազտագրված Արցախում այս տարի նշում են առանց մեծ հանդիսավորության: Ծրագրված միջոցառումները հիմնականում մշակութային են: Ուղերձով հանդես է եկել հանրապետութայն նախագահը
İlk yorum yapan siz olun