Sevil Nuriyeva İsmayılov / Haber7Ermenistan yavaş yavaş dönüştürülüyor. İlginç olanı, kimse Ermenistan’da bu dönüşümün kanlı olmasını istemiyor. Yani bu kadar önem arz ediyor. Eski Cumhurbaşkanı tutuklanıyor, eski ekip soruşturmaya tabii tutuluyor ve tüm bunlar kriz olmadan gerçekleşiyor. Ermenistan konusunu, sıradan konu olarak yorumlamak mümkün değildir! Zira Kafkasya’da; Ermenistan öyle bir argüman ki, herkes bu argümanı kullanmakta ısrarcı. Ermenistan Devleti’nin kurulma tarihine baktığınızda, zamanın küresel güçlerinin Osmanlı’ya nasıl bir kuşatma operasyonu ile bunu gerçekleştirdiği, bugünkü Ermenistan yorumuna hep ışık tutmalıdır!
Tarihe seyahat etmeden, bugünkü tutum ve durumu yorumlamak ise eksik kalır. Ermenistan; Rusya için önem arz ediyor. Lakin Rusya etkisinde olmasına rağmen, Sovyet döneminde bile ABD için de önem arz ediyordu. Şimdi de öyle! İran’la ilişkilerine baktığınızda, İran için de Ermenistan büyük anlam taşıyor. Paşinyan’ın dediği gibi “İran, Ermenistan’ın hayat membaı oldu”. Peki bu kadar alt yapısı olmayan, stratejik anlam taşımayan bir ülkeyi, stratejik kılan nedenlere bakmadan, Ermenistan’daki değişimi yorumlamak mümkün mü?
Ermeni lobisi ciddi anlamda etkili ve güçlü. Ermenistan’da olup bitenleri, sadece Rusya ve ABD ekseninde göremiyoruz zaten. Önemli faktör, hem de Ermeni lobisi. Peki, konjonktür bize neler fısıldıyor?
Ermenistan üzerinden Kafkasya’da değişim dönüşümün rotasının belirlendiğini artık hissetmekteyiz. Gürcistan’daki gibi, ülkeyi parçalanmaya sürükleyen kanlı süreç, Ermenistan’a yaşatılmadı. İlginç olanı, Rusya da pek sinirli durmadı. Oysa normalde buradaki gelişmeler Ukrayna ve Gürcistan’da olmuş olsaydı, Rusya’nın tepkisi geleneksel olacaktı.
Batı Paşinyan’ı destekledi. Lobi de destekledi. Paşinyan yeni Saakaşvili profilinde. Lakin ne Rusya ne İran’la kavga etmeyecek! Bunu da açıktan anlatıyor. Diyor ki “dostlarımız bu tutumumuzu anlayacaktır”. Evet, Ermenistan’a “tavrını belirle” diyen olmayacak. Peki, işgal altındaki Azerbaycan topraklarına ne olacak? Paşinyan diyor ki “Ermenistan önkoşulsuz olarak Türkiye ile masaya oturmaya hazırdır”.
Bu cümlenin anlamı nedir? Türkiye’nin önkoşulu, Azerbaycan’ın işgal altındaki Karabağ bölgesinin işgalden azat edilmesidir. Bu şartlar oluşursa, zaten Türkiye Ermenistan’la masaya oturur. Paşinyan’ın Türkiye beyanı, yeni Paşinyan’a özel beyan değildir. Tüm Ermenistan başkanları “önkoşul ortadan kalkarsa” dedi. Bu önkoşul “Karabağ meselesinde taraf olma” demektir. Yani “Azerbaycan’ı şart olarak önümüze sürme” demektir. Burada yeni bir şey mi var? Zaten Türkiye’ye uzun zamandır dayatılan şey budur! Ermenistan’la Türkiye’yi, Azerbaycan gerekçesini ortadan kaldırarak masaya oturtmak. Yani Azerbaycan’ı Türkiye’den ayırmak! Azerbaycan’da suni olarak devreye sokulan bazı söylemleri de dikkate alırsak, Ermenistan dayatmasının altı dolmuş olur. İsrail’in Azerbaycan’a bakış açısını, İran’ın “Azerbaycan” yorumunu, Fransa, ABD, Suudi Arabistan’ı ve İngiltere’nin Azerbaycan’la bağlı hedeflerini, Türkiye’ye dayatılan Ermenistan faktöründen bağımsız okumamalıyız.
İsrail’in Azerbaycan’daki gücü. ABD-İsrail ittifakında bu gücün yeri. ABD’nin Ermenistan beklentisi. Ve tabii ki Rusya! Hepsi için Türkiye faktörü ne anlam taşıyor. Ve PKK-YPG koridoru ve devletçiği atağını, Ermenistan ve Azerbaycan üzerinden de bir okuyalım. İsrail’in bu koridora hevesi ile Azerbaycan’a hevesi arasındaki bağa baktığımızda, Ermenistan’daki istenilen siyasi değişimi sadece demokratik seçim üzerinden yorumlamak sığ kalacaktır. Ayrıca yüz yıl önce kurulan Ermenistan Devleti şartlarını oluşturanlarla, şimdi İsrail’e toprak genişlettiren PKK terör devleti oluşturmak isteyenlerin muradı aynıdır! Ha bu arada, Paşinyan gerçekten demokrat biridir…
İlk yorum yapan siz olun