ÖZEL HABER/JİYAN HABER MEDYA
BATMAN- Baraj tehtidiyle karşı karşıya bırakılarak inşaat alanına dönüştürülen 12 bin yıllık yaşam belleği Hasankeyf’te ortaya çıkarılan mağaralar ve tarihi eserler kepçelerle tahrip edildi. Bölgede bulunan Hristiyanlara ait bir mezarlık ise yıkılarak mezarlıktaki kemikler ise açıkta bırakıldı.
Yapımı devam eden Ilısu Barajı nedeniyle sular altında bırakılmak istenilen 12 bin yıllık yaşam belleği Hasankeyf’te sürdürülen yıkım çalışmaları ile tahribat her geçen gün artarken, ilçede çıkarılan tarihi eserler ise moloza dönüştürülüyor. Dinamitler, levyeler ve iş makineleri ile kayaların düşürülerek tahrip edildiği alanlardan biri olan Saha Vadisi içerisinde yer alan Saha Mahallesi’nde geçtiğimiz günlerde bulunan 5 katlı 100’ün üzerindeki mağaralar kepçelerle tahrip edildi. Bununla birlikte yıkımın sürdüğü bölgede Hristiyanlara ait mezarlığın da yıkılarak kemiklerin açıkta bırakıldığı ve mağaraların içlerinden çıkan toprak kapların da parçalanarak molozların içine bırakıldığı ortaya çıktı. Bulunan birçok mağaranın içi ise yetkililer tarafından dolgu yapılarak tahrip edildiği görülürdü.
HRİSTİYANLARA AİT KEMİKLER AÇIKTA BIRAKILDI, TARİHİ ESERLER PARÇALANDI
Mağaralardaki tahribat iç kısımlardaki duvarların üzerinde bulunan kepçe izleri ile belli olurken, Hristiyanlara ait mezarlığın bulunduğu Saha Kilise’nin alt tarafındaki mağaraların yanında birçok kemiğin açıkta bırakıldığı ve toprak kaplarında parçalandığı ortaya çıktı. Hasankeyflilerin verdiği bilgilere göre ise çalışmalar sırasında herhangi bir arkeolog bulunmadığı, tahrip edilen tarihi eserlerin molozlarla birlikte Dicle Nehri’ne döküldüğü ileri sürüldü.
DİCLE NEHRİ EKOSİSTEMİ TEHTİD ALTINDA
Büyük bölümü kumla doldurulan ve ekosistemi tahrip edilen Dicle Nehri’nde ise su seviyesinin azaldığı bununla beraber sudaki kirliğin de arttığı gözlemlendi. Bölgede ayrıca taşınması planlanan eserler için de yapılan köprü nedeniyle nehrin akış yönünün değişmesiyle beraber toplu balık ölümlerine neden olduğu belirtildi.
SAHA KİLİSESİ DE TEHTİD ALTINDA
Öte yandan Hasankeyflilerin verdiği bilgilere göre Saha Mahallesi’nde şuana kadar yüzlerce mağara ile birlikte, kayalar iş makineleri ile moloz haline getirilirken, bölgede 100 yıllık ağaçlarla beraber çok sayıda ağacın bulunduğu yeşil alanların da hafriyat yoluna dönüştürüldüğü ve ağaçların söküldüğü ifade edildi. Saha Vadisi içerisinde bulunan Saha Kilisesi’nin (Dera Saha) ise bir zamanlar ahır olarak kullanıldığı, içerisinin çöplüğe dönüştürüldüğü gözlemlenirken, bakımsızlıktan iç duvarları dökülen kilise de mağaralarla birlikte sular altında bırakılma tehtidi altında olduğu belirtildi.
İHD VE HASANKEYF’İ YAŞATMA GİRİŞİMİ ÜYELERİNDEN TAHRİP EDİLEN ALANDA İNCELEME
Hasankeyf’teki tahribatla ilgili ilçeye gelerek mağaraların ortaya çıkarıldığı Saha Mahallesi’nde incelemelerde bulunan İnsan Hakları Derneği (İHD) Batman Şubesi yöneticileri Mahfuz Akgül ve Ruken Ekinci ile Hasankeyf’i Yaşatma Girişi Aktivisti Rıdvan Ayhan, Hasankeyf’te suç işlendiğini ve bu suçu belgeleyerek suç duyurusunda bulunacaklarını aktardı.
‘MAĞARALAR KEPÇELERLE TAHRİP EDİLMİŞ, TARİHİ ESERLER PARÇALANMIŞ’
Hasankeyf’e yapılanları ‘İnsanlık ayıbı’ olarak değerlendiren Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi Üyesi Rıdvan Ayhan, “Bunlar bizim geçmişimizdir. Geçmişi olmayan bir halkın geleceği de olmaz” diyerek tepki gösterdi. Ayhan sözlerini şöyle sürdürdü: “Biz bunlara göre insanlığımızı araştırırdık. Geleceğimizi tayin ederdik. Ancak şimdi geçmişimizi toprağa gömüp, sular altında bırakarak karanlığa bırakmak istiyorlar.” Bir mağaranın duvarında bulunan haç işaretinin yanındaki kepçe izlerine tepki gösteren Ayhan, kepçe izlerine birçok mağarada daha rastladıklarını söyleyerek “Burası kepçelerle kazılır mı burası tarihi bir yer. 12 bin yıllık bir yer. Ancak arkeologlar eşliğinde buranın kazılıp ortaya çıkarılması gerekir. Maalesef burası kepçelerle tahrip edilmiştir” dedi.
‘NE KADAR HAFRİYAT ÇIKARSA O KADAR PARA KAZANIRIM ZİHNİYETİ VAR’
Hasankeyf’in arkeolojik sit alanı olduğunu ve bir çivi dahi çakmanın yasak olduğunu hatırlatan Ayhan, iş makineleriyle açık bir şekilde suç işlendiğini dile getirdi. Ayhan, kazı yapılan alanda arkeolog bulunmadan kazıların yapılmasının tahribatı daha da artıracağı uyarısında bulunarak bu yüzden bir an önce arkeologlar eşliğinde kazıların yapılması gerektiğini söyledi. Ayhan ayrıca Hasankeyf’te yapılan yıkım çalışmalarında tarihi yerlerin moloz haline getirilerek hafriyatının da yeni yerleşkeye taşındığını aktardı. Hafriyatı taşıyan şirketlerin ‘Ne kadar çok hafriyat çıkarsa o kadar para kazanırım’ zihniyetiyle hareket ettiğini sözlerine ekleyen Ayhan, “Hafriyatı en yakın yer olarak burayı buldukları için hafriyatı taşıyan şirketler bir an önce hafriyatı taşıyıp yol yapayım düşüncesi içindedirler. Onların derdi sadece para. Tarih ile bir ilgileri yok ” diye konuştu.
‘HASANKEYF HAKKINDA RAPOR HAZIRLAYIP SUÇ DUYURUSUNMDA BULUNACAĞIZ’
İHD Batman Şubesi ve Ekoloji Komisyonu Üyesi Mahfuz Akgül ise Hasankeyf’teki tahribata dikkat çekerek bölgede yaptıkları inceleme sonucu rapor tuttuklarını ve hazırladıkları rapor ile birlikte Hasankeyf’te ortaya çıkan tahribata neden olanlar hakkında suç duyurusunda bulunacaklarını dile getirdi.
PARÇALANAN TARİHİ ESERLER MOLOZLARLA BERABER DİCLE NEHRİ’NE Mİ DÖKÜLÜYOR?
Akgül, mağaralar içerisinde çıkan tarihi eserlerin iş makineleri tarafından parçalanıp molozlarının da Dicle Nehri’ne döküldüğü bilgisine ulaştıklarını söyleyerek, tüm bu çalışmalar yürütülürken arkeologların bulunmamasının da bir suç teşkil ettiğini ifade etti. Hasankeyf’in taşıdığı kültürel, ekolojik ve inançsal değerlerin zenginliğine değinen İHD Batman Üyesi Ruken Ekinci de, Hasankeyf’te bir doğa ve insanlık suçu işlendiğini vurgulayarak İHD olarak bunları belgeleyerek suç duyurusunda bulunacaklarını belirtti.
İlk yorum yapan siz olun