İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՀԱԿԻՐՃ ԳԻՏԵԼԻՔՆԵՐ

ՀԱՅ ԵԿԵՂԵԻՆ  ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ  ՈՒ ՍՐԲՈՑ  ՏՕՆԵՐԸ

Հայ Եկեղեցին “առաքելական” կը կոչուի, որովհետեւ Քրիստոսի առաքեալններէն Ս.Թաթէոս եւ Ս.Բարթողիմէոս  հայոց երկիր եկած են եւ ժողովուրդին Քրիստոնէութիւնը քարոզած են:
Ս.Թաթէոս առաքեալի քարոզներուն Հայոց արքայ Սանատրուկի  դուստրը ՍԱՆԴՈՒԽՏ Քրիստոսի հաւատած,սակայն Սանատրուկ հալածանք հանեց Քրիստոնէութեան դէմ եւ նահատակեց թէ Ս.Թաթէոսն եւ թէ իր աղջիկը Սանդուխտը:Այս հալածանքներէն  նահատակուեցաւ նաեւ Ս.Բարթողիմէոս , որուն գերեզմանին վրայ հետագային կառուցուած է Էրզուրում(Կարին)-Աշքալէի նշանաւոր Սբ.Բարթողիմէոս վանքը:
Երբ “Անակ”ի ոդին Սբ.Գրիգոր որ,Կեսարիոյ մէջ սորված էր Քրիստոնէութիւնը , եկաւ հայոց երկիր եւ քարոզեց Քրիստոնէութիւնը, սակայն նախ ենթարկուեցաւ հալածանքի եւ սոսկալի չարչարանքներու մինչեւ որ,առողջացուծ Հայոց հիւանդ Տրդատ Թագաւորը: Հայոց Տրդատ Թագաւորը մկրտուեցաւ Սբ.Գրիգորի կողմէ եւ դարձաւ Քրիստոնեայ, եւ այս ձեւով, հայ ժողովուրդն ալ Սբ.Գրիգորի կողմէ  կռապաշտութիւնէ Քրիստոնեայ դարձուեցաւ:
Սբ.Գրիգոր,Կեսարիոյ մէջ ,ստացաւ եպիսկոպոսական աստիճան եւ իր երազի մը վրայ հիմնեց Միածին Որդիի իջքի տեղ, Սբ.Էջմիածնի տաճարը:Ան եղաւ կաթողիկոս եւ կոչուեցաւ հայոց երկրորդ “Լուսաւորիչ”ը:
Հայ Եկեղեցին երեք անգամ կը տօնէ Սբ.Գրիգոր Լուսաւորիչի յիշատակը Ա-Խոր Վիրապի Մուտքը,Բ-Խոր Վիրապէն Ելքը:Գ-Անոր նշխարած գիւտը “Սեպուհ” լերան վրայ:

ՀԱՅ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ԳԼԽԱՒՈՐ ՏՕՆԵՐԸ:
Այս տօները երկու մասին կը բաժնուին
Ա-Տէրունական Տօներ.
Բ-Սրբոց Տօներ.
Տէրունական Տօներ: (Տաղաւար )

Սբ.Ծնունդ,Սբ.Յարութեան Տօն-Զատիկ,Վարդավառ,Սբ.Աստուածածին,Խաչվերաց.

Ծնունդ եւ Մկրտութիւն:
Յիսուսի Բեթղեհեմի մէջ ծնելուն եւ 30 տարի վերջ Յորդանան գետին մէջ մկրտութտաթեան յիշատակը կը տօնուի:


Զատիկ:
Յիսուսի հրաշափառ Յարութեան յիշատակն է Զատիկը


Վարդավառ:

Յիսուս ուզեց ցոյց տալ իր Աստուածային փառքը իր աշակերտներուն:Պետրոս,Յակոբոս եւ Յովաննէս Թափոր լերան վրայ յոգնած ըլլալով քնացան, երբ որ, արթնցան տեսան իրենց վարդապետը կերպարափոխուած էր, երեսը կը փայլեր:Այս տօնը կը կոչուի “Այլակերպութիւն”,”Պայծառակերպութիւն”,կը կոչուի նաեւ “Վարդավառ”որովհետեւ կը զուգորդուի հայոց նախաքրիստոնէական կրօնքի նշանաւոր մէկ տօնին որ ,կը կատարուէր տարւոյն նոյն եղանակին:

Վերափոխումն Սբ.Աստուածածնի:

Յիսուսի համբարձումէն ետք մինչեւ իր մահը Սբ.Մարիամ բարեպաշտութեամբ վարեց իր կեանքը եւ բնական մահով  աւանդեց իր հոգին:Եկեղեցական հաստատ աւանդութիւն է թէ,Սբ.Մարիամի մարմինը գերեզման դրուելէ ետք Քրիստոս եկաւ եւ երկինա վերափոխեց իր մայրը:Ահա ասոր յիշատակն է որ կը տօնէ եկեղեցին,կը կոչուի Վերափոխումն Սբ.Աստուածածնի եւ կամ Աստուածածին, նոյն օրը կ’օրհնուի խաղողը:

Խաչվերաց:


614 թուականին Պարսիկները մեծ արշաւանք մը ընելով գերի տարած էին ԽԱՉԸ որ Երուսաղէմի մէջ կը գտնուէր,15 տարի վերջ Բիւզանդիոնի Հերակլ կայսրը պատերազմելով ետ առաւ խաչափայտը 629 թուականին,Եկեղեցին այս յիշատակը կը տօնէ մեծահանդէս կերպով:
Սրբոց Տօներ:
Զանազան սուրբերու եւ սուրբ դէպքերու կամ երեւոյթներու տօներ:
Ութօրէնք կամ Անուանկոչութեան Տօն-Թլփատութեան Տօն-
Աւետում,Ծաղկազարդ,Դռնբացէք,Ոտնլուայ,Ճրագալոյց կամ Խթում,Համբարձում,Հոգեգալուստ:

 Տոքթ.Սարգիս Ատամ

Օգտագործուած Ակ:
Կրոն– (Երեւանի Պետական Համալսարանի Հայագիտական Հետազոտութեան Կեդրոն)

İlk yorum yapan siz olun

Bir Cevap Yazın