Ermenistan’da halk hareketi lideri Nikol Paşinyan Parlamento’daki özel oturumda Başbakan seçilemedi. Gözler 8 Mayıs’ta yapılacak yeni oylamaya çevrildi. Ancak Cumhuriyetçi Parti tutumunu değiştirmezse Paşinyan’ın Başbakan seçilmesi zor görünüyor. Paşinyan oturum sonrasında halka yeniden sivil itaatsizlik çağrısı yaptı. 2 Mayıs Çarşamba günü Yerevan’da yine hayat durdu.
Ermenistan’da Serj Sarkisyan’ı Başbakanlıktan istifaya zorlayan Nikol Paşinyan için önemli dönemeç 25 Nisan’dı. Bu tarihte Cumhuriyetçi Parti ile koalisyon halinde olan Taşnaksutyun Partisi Koalisyon’dan çekildiğini duyurdu. Bir diğer önemli muhalefet partisi olan Tsarukyan İttifakı da aynı gün halk hareketini destekleyeceğini açıkladı.
Ancak halk hareketi için kritik soru Cumhuriyetçi Parti’nin alacağı tutumdu. Paşinyan ve halk hareketi Sarkisyan’ın yerine yine Cumhuriyetçi Parti’den birinin Parlamento’da Başbakan seçilmesi durumunda günlerdir yapılan eylemlerin boşa gideceğini belirterek eylemlere devam kararı aldılar.
Yanıtsız çağrı
Bu aşamada Paşinyan geçici başbakan Karen Karapetyan’a, aynı Serj Sarkisyan ile gerçekleştirdikleri gibi medya önünde buluşma çağrısı yaptı. Ancak Karapetyan bu çağrıya yanıt vermedi. Paşinyan bu aşamada göstericileri Cumhuriyetçi Parti’nin kendi Başbakan adayını çıkarmaya çalışabileceği yönünde uyardı.
Halk hareketi bu tablo içinde geride bıraktığımız hafta sonuna eylemleri Yerevan dışına taşıyarak girdi. Öncelikle Ermenistan’ın ikinci büyük kenti Gümrü’de bir gösteri yapıldı. Yerevan’dan ve diğer bölgelerden arabayla gelen konvoylarda da desteklenen bu eylemlerde sonraki adres Dilican ve İcevan oldu.
Rusya’ya güvence
Bir yandan da 1 Mayıs’ta parlamento’da yapılacak oturum yaklaşırken Paşinyan bir dizi görüşme gerçekleştirdi. Rusya’nın Ermenistan Büyükelçisi ile yapılan görüşmede Paşinyan basına yansıyan bilgilere bu hareketin genel olarak jeopolitik bir içeriği olmadığını ifade ederek ʺErmenistan’da süren protesto gösterileri ne Rusya’ya, ne ABD’ye, ne AB’ye, ne İran’a ne de Gürcistan’a karşıdır. Bu yolsuzluğa karşı, verimsiz idareye karşı bir harekettir, bu salt iç siyasi harekettir. Özellikle burada hiçbir jeopolitik bağlam yok ve bir damla Rusya karşıtı hava yokʺ dedi.
Oylama yaklaşırken 28 Nisan’da partilerden kritik açıklamalar geldi. Cumhuriyetçi Parti 1 Mayıs’taki oturumda Başbakanlık için aday göstermeyeceğini açıkladı. Cumhuriyetçi Parti bununla beraber Paşinyan’ı destekleyecek bir açıklama da yapmadı.
Paşinyan’ın içinde bulunduğu Yelq ittifakı, adaylarının Paşinyan olduğunu ilan ederken Taşnaksutyun’dan da Paşinyan’a destek mesajı geldi. Aynı gün Tsarukyan ittifakı da Başbakanlık için halk hareketini destekleyeceklerini duyurdu.
Paşinyan’ın ihtiyacı
Ermenistan Parlamentosu’nda Cumhuriyetçi Parti’nin 58, Tsarukyan İttifakının 31, Çıkış İttifakının 9, Taşnaksutyun Parisinin 7 milletvekili bulunuyor. Başbakan seçilebilmek için 53 milletvekilinin kabul oyu gerekiyor. Bu tabloya göre Paşinyan’ın Başbakan olabilmek için ek desteğe ihtiyacı olduğu ortaya çıktı.
Paşinyan 30 Nisan’ı Parlamento’daki partilerle temaslara ayırdı ve o gün eylemler durdu. Taşnaksutyun ve Tsarukyan İttifakı/Müreffeh Ermenistan ile görüşen Paşinyan açısından görüşmeler olumlu geçti ancak Cumhuriyeti Parti ile buluşmasında Cumhuriyetçi Parti milletvekilleri Paşinyan’a çeşitli sorular yönelttiler. Cumhuriyetçi Parti yetkilileri oylamada nasıl davranacakları konusunda ise net bir açıklama yapmadılar.
1 Mayıs’taki kritik oylamaya gelindiğinde halk hareketi Cumhuriyet Meydanı’nda toplandı ve oturumun sonuçlarını beklemeye başladı.
Kritik oturum
Başbakanlık için tek aday konumunda olan Paşinyan oturumda bir konuşma yaptı. Paşinyan özellikle dış politikada önemli bir değişiklik olmayacağı mesajını verdi. Paşinyan daha sonra Parlamento’daki milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Toplam 26 milletvekili soru sormak için kayıt yaptırdı. Paşinyan 3,5 saat boyunca vekillerin sorularına yanıt verdi. Paşinyan’a bilhassa dış politika konuşumda sorular soruldu, Nikol Paşinyan “Amerika yanlısı ya da Rusya yanlısı olmak kabul edilemez. Ermenistan yanlısı olmak gerekir” dedi. Paşinyan’a “Karabağ civarındaki toprakların Azerbaycan’a verilmesi gerektiğini savunmuştunuz” eleştirisi yöneltildi ancak Paşinyan bunun dezenformasyon olduğunu söyledi. Paşinyan ayrıca ifade özgürlüğünün herkes için geçerli olacağı mesajını verdi. Küçük ve orta boy girişimciliğin de korunacağını söyledi.
Soruların yanıtlanmasının ardından Parlamento’da grubu olan partilerin vekilleri söz alarak konuşmaya başladılar. Bu aşamada 19 milletvekili söz istedi. Karşılıklı konuşmalarda Yelq üyesi vekilleri Cumhuriyetçi Parti iktidarını eleştirirken, Cumhuriyetçi Partili vekiller de Paşinyan’ın Başbakanlık için yeterli olmadığı görüşünü dile getirdiler.
CP’den karar
Oturuma ara verildiğinde ise Cumhuriyetçi Parti meclis grubu bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantıda alınan karar oturumun sonuna doğru açıklandı ve Cumhuriyetçi Parti Paşinyan aleyhine oy kullanacağını bildirdi.
Akşam saatlerinde yapılan oylama sonucunda Paşinyan Başbakanlık için gerekli oyu alamadı. Paşinyan lehine 45, aleyhine 56 oy verildi. Taşnaksutyun partisi’nden 1 kişi Paşinyan için oy kullanmazken (Ağvan Vardanyan), Cumhuriyetçi Parti’den 1 kişi (Feliks Çolakyan) Paşinyan için oy kullandı. Taşnaksutyun oylama sonrasında Vardanyan’dan milletvekili mazbatasını teslim etmesini istedi. Oylamada Cumhuriyetçi Parti’den 1, Tsarukyan İttifakı’ndan ise 2 vekil parlamentoda bulunmadı.
Ermenistan Anayasası’na göre Parlamento 7 gün içinde tekrar seçime gidebilir. İkinci oylama için öngörülen tarih 8 Mayıs. Bu ikinci oturumda da Başbakan seçilemezse ülkenin erken seçime gitmesi gerekiyor.
Yerevan’da hayat felç
Oylama sonrası tekrar halkın göstericilerin arasına dönen Paşinyan 2 Mayıs için tekrar sivil itaatsizlik çağrısı yaptı. Paşinyan, sabah saatleri itibarıyla tüm yurtta, sokaklarda, metroda, anayollarda, havalimanlarında, işyerlerinde, okullarda boykot yapılması çağrısını yaptı. Paşinyan iktidar partisini de “Ermeni halkına savaş açmakla” suçladı. Paşinyan’ın çağrısının ardından aralarında Zvartnots Havalimanına açılan yol da olmak üzere Erivan’da birçok sokak ve cadde ulaşıma kapandı. Reuters haber ajansına konuşan Paşinyan, “Ben gücümü sadece halktan alıyorum. Pes etmeyeceğiz. Grevimizi de direnişimizi de sürdüreceğiz” dedi.
http://www.agos.com.tr/tr/yazi/20589/ermenistanda-yeni-soru-simdi-ne-olacak
İlk yorum yapan siz olun