Vartanuş A. Çerme
Doğumu 23 Aralık 1908 Mardin, Türkiye. Çağın önemli kişilerini görüntüleyen portre çalışmalarıyla tanınmış Kanadalı fotoğrafçı. Ermeni bir ailenin çocuğuydu. 1. Dünya Harbi olaylarından sonra 1924’de Kanada’ya göçtü ve Qebec Eyaleti’nin Sherbrooke kentinde fotoğrafçılık yapan dayısının yanına yerleşti. Daha sonra AB D’ye giderek 1928-31 yılları arasında Boston’da ünlü bir ressam ve portre fotoğrafçısının yanında çalıştı. Bu arada bir süre sanat okulunda eğitim gördü. 1932’de Kanada’ya döndü ve Ottawa’da bir fotoğrafçının yanına girdi. Daha sonra onun stüdyosunu kiraladı. Yeni ülkesi Kanada’ya olan sevgisini göstermek için işyerine “Ottawalı Karsh” adını verdi.
1935’de Kanada hükümetinin resmi portre fotoğrafçılığına atandı. Birçok ünlünün fotoğraflarında imzasını görmekteyiz. Bunlardan birkaçı; C. de Golen, W. Churchill. C. Nerwin, J.F. Kennedy, M. Kinken, B. Shaw, T. Manni, E. Hemingway, P. Picasso, H. Sibelius…
1941 ’de çektiği Sir Winston Churchill portresi, İngiliz kararlığını büyük bir başarıyla yansıtıyordu ve dünya çapında ün kazandı
Derin bir ilgi ve ve emek gösterdiği fotoğraflarının konularına duygu ve sanatın bileşimini büyük bir titizlikle yansıtmıştır.
Karsh, 1943’te İngiltere’ye giderek aralarında Kraliyet Ailesi üyeleri, devlet adamları, sanatçılar ve yazarların da yer aldığı ülkenin örde gelen kişilerini fotoğrafladı.
Çoğu kez heyecanlanır çekimlerden önce ve istediği pozu yakalayıp yansıtamayacağı paniğine kapılarak yorgun düşer ve şöyle özetler: “O çekimin başarısı bir gece önce uykusuz geçirdiğim saatlerin sayısı ile orantılıdır.”
İşte böyle bir geceden sonra bir fotoğrafın öyküsü şöyledir;
Hovsep Karsh, aslında gelinler, damatlar ve torunlarla beraber bir aile, tablosunu görüntülemek istemişti. Bunu, sarayın basın danışmanı aracılığıyla Kraliçeye ilettiğinde olumlu bir cevap aldı.
Kararlaştırılan günde fotoğrafın çekileceği Buckhingham’a giden Karsh, beklenmedik bir sürprizle karşılaştı. Sarayın kütüphanesinde, Kraliçe Elizabeth ve eşi ile dört torunundan başka kimse yoktu. Kraliçe Elizabeth, Hovsep Karsh’ın yüzündeki ifadeyi fark etti ve ona bir açıklama yapma gereğini duydu:
“Kocam ve ben çocuklarımızla birlikte fotoğraf çektirmeyi düşünmedik. Çocuklarımız artık birer aile sahibi kişiler. Bundan sonra bizim için torunlarımız önemli. Onlarla birlikte olduğumuz zaman biz de gençleştiğimizi hissediyoruz.”
Bu fotoğrafın yansıttığı mutluluk daha sonra fotoğraf sergilerinde “Saraylı torunlar” adıyla özel bir yer tutacaktır.
Daha sonra dünya önderlerinin portrelerini çekmeyi sürdürdü. 1960’lı yıllarda eski Sovyetler’e davet edilerek N. Kruşçev ve Yuri Gagarin’in fotoğraflarının çekilmesi istendi.
1960’da Ottawa’da Kanada Ulusal Galerisi’nde New York Eyaletinin Rochester kentindeki George Eastman Evi’nde ve Güney Afrika’da Natal Üniversitesi’nde kişisel sergiler açtı. Yapıtları Montreal’deki 1967 Dünya Fuarı Expo 67’de Ontario Pavyonunda sergilendi. Kitapları arasında Faces Of Destiny (1946: Kaderin Yüzleri), Portrait of Greatness (1959: Büyüklerin Portreleri), In Search of Greatness (1962: Büyüklerin Peşinde), Karsh Portfolio (1967: Karsh Albümü), Faces of Our Time (1971: Çağımızın Yüzleri), Karsh Portraits (1976: Karsh in Portreleri), Karsh Canadians (1978: Karsh’ın Kanadalıları) ve Karsh: A Fifty Year Retrospective (1983: Karsh: Elli Yılın Öyküsü) sayılabilirler.
Kaynaklar:
a) Ana BritannicaGenel Kültür Ansiklopedisi, Cilt 18 S. 221
b) Ermenistan Ansiklopedisi, 1986 Yereuan Cilt 12 S. 430
c) Bay kar Dergisi Mart 1977 S.
d) Hürriyet Gazetesi 10 Mart 1988
Yorumlar kapatıldı.