En ünlü 10 ziyafet

İtalyan ressam Giovanni Bellini’nin öğrencisi Titian’la birlikte çalıştığı Tanrıların Ziyafeti isimli tablo Ferrero dükü için hazırlanmış özel bir sipariş. İçkili bir alemde farklı pozisyonlarda resmedilen figürler birbirleriyle bağlantılı. Yiyen, içen keyifli figürler arasında tanrılar günlük kıyafetler içinde resmedilmiş. Sol alt köşede yer alan mavi kıyafetli şarap dolduran çocuk tanrı Baküs. Sağa yaslanan figür ise Merkür. Parlak renklerin tercih edildiği tabloda figürler poz verir gibi resmedilmiş.

Eser konusunu İncil’de geçen İsa’nın ilk mucizesinden alır. İsa, Meryem ve havariler Cana’da bir düğüne çağırılır. Kutlamada şarap bitince İsa boş fıçılara su doldurulmasını ister. Hizmetliler çekilmesini söyleyen İsa’nın yanına bir süre sonra fıçılardan içmek isteyen misafirler gelir. Doldurdukları sıvının muhteşem bir şaraba dönüşmesi İsa’nın ilk mucizesi olarak bilinir. Kompozisyon çok kalabalık olsa da figürler birbirleriyle diyalog halindedir. Figürler yan yana sıkışık olsa da dengeli bir kompozisyondur.

Sarhoşlar adıyla da bilinen tabloda odak nokta başı sarmaşıkla sarılı, beyaz tenli şarap tanrısı. Şarap tanrısının yanında kahverengi pelerinle dönemin işçileri görülür. Günlük yaşamı mitolojiyle birleştiği bu tabloda Velazquez iş gününün sonunda rahatlamak isteyen adamları keyifli resmetmiş.

Barok sanatın önemli ressamlarından Rubens bu tablosunda sol tarafta gün ışığından faydalanan meraklı bakışlar içindeki figürlere karşın sağ tarafı karanlık resmetmiş. Kompozisyonu ortadan bölen, soldaki meraklı figürlere sırtı dönük duran figür elindeki tabağı açarken resmedilmiş. Açılan tabakta Yahya peygamberin kesik başı üvey babası için dans esen Salome’a sunulmuş.

Rönesans resimlerindeki temalar 17. Yüzyılda Hollanda’da terk edilmiş. Günlük yaşama odaklanan bakış açışı ev hayatını resmetmiş. Steen’in evi konu aldığı bu tabloda siyah kıyafetli adam hizmetçiyi baştan çıkarmaya çalışırken, ön tarafta bulunan içki içen kadın İncil’in üzerine bastığının farkında değil. Ziyafetin ana yemeği domuz eti yere bırakılmış, figürler kendinden geçmiş haldedir.

Martin 19. yüzyıl İngiltere’sinin en ilginç ressamlarındandır. Burada İncil’in Daniel kitabından bir sahne resmedilmektedir. Babil kralı kötü bir haber almıştır. Fakat önde görülen ziyafet, Babil’in gökyüzüne uzanan görkemli sütunlarının ve şimşekle yarılmış gökyüzünün gölgesinde kalmıştır.

Modern hayatı resimlerine konu edinen Manet bu tabloyu yaptığı zaman çok eleştirilmişti. Batı sanat tarihin en güzel resimlerinden olan eserde bilinen perspektif, ikonografi kuralları çiğnenmiş.  Mitoloji ve ahlaki ders verme resim konusundan çıkarılmış modern yaşamın yalınlığı sunulmuş.

Ensor, İsa’nın Son Yemeği’nin acı bir parodisi olan bu resmi Birinci Dünya Savaşı başlarında Alman ordusunun Belçika’yı işgalinden sonra yapmış. Ziyafet yerine masada görülen iki havuç, bir soğan ve böcekler o yıl Belçika’da yaşanan açlığı ifade ediyor. Masadaki insanların birbirini tutuşu cinsel ya da şiddet içerikli olabilir. Arka plandaki tablolarda ise iskeletler ve kavga ya da dans eden figürler yer alıyor.

Amerikan feminist sanatın iz bırakan eserlerinden olan bu enstalasyonda masa otuzu aşkın ünlü kadın için kurulmuştur: Sappho, Hatshepsut, Emily Dickinson ve Virginia Woolf gibi… Üçgen masa dizisinde vurgu yemekte değil, her kadın için ayrılmış örtülerdedir. Tabaklarda kadın vücudundan parçalar vardır.

(BBC Türkçe)