Her kültürün unsuru olan dans sanatı, Ermeni kültür mirasının da bir parçası. Uzun süre Ermenilerin yaşadığı birçok bölgeye ait danslar olduğu gibi, daha yaygın dansların yerel formları da bulunuyor. Tabii ki, aynı bölgelerde Kürtlerin, Türklerin, Yunanlıların, Gürcülerin, Azerilerin ve diğer halkların dans geleneklerinin birçok ortak yanı var.
Ermeni dansların en çarpıcı özelliği grup dansı olması, daire şeklinde, Ermenice “şurçpar” (Batı Ermeni söylenişiyle şurçbar) adı verilen tarzda oynanmasıdır. Sosyal buluşmalarda, özellikle düğünlerde geleneksel danslar, genellikle erkek ve kadınların omuz omuza vererek, başı çeken kişinin renkli bir mendili sallayarak grubu yönlendirmesiyle, ritme ve tempoya uygun bir şekilde ileri ve geri, sağa ve sola sıçrayışlarla, hangi oyunu oynuyorlarsa ona özgü hareketlerle oynanır. Ermeni halk dansları, ekin ekme, hasat toplama gibi tarımsal üretimden, ağıtlara ya da kutlamalara, askeri etkinliklerden avcılığa kadar çok çeşitli temalar içerir.
Sayısız dans arasında Tamzara ve Daroni, karmaşık hareketleri bir araya getiren iki halk oyunudur. Ermeni Diyasporasının toplum örgütleri. geleneğin sonraki kuşaklara aktarılması için dans grupları kurmuşlardır. Özellikle, Osmanlı İmparatorluğu’ndan kaçanlarla, geçmişi uzun ve sayısı artmış olan Amerikalı Ermeni toplumu, 20. yüzyıl ortalarında Michigan Hop adı verilen kendi Diyaspora danslarını yaratmıştır. Dansın yaratıcıları soykırımdan sağ kurtulan ve Karadeniz’den Akdeniz’e uzanan geniş bir bölgeden gelerek San Francisco ve Massachusetts’teki memleketlileriyle buluşan kuşaktır.
Bugün çok oynanan bir Ermeni halk oyunu Koçari’dir. Daha sert, daha belirgin hareketlerden oluşan ve daha çok erkek dünyasına ait olan dansın kökleri, diğer birçok Ermeni dansı gibi, pagan kültürüne uzanır. Koçari gerek Los Angeles ya da Moskova’daki Ermeni toplumlarının dans gruplarının, gerekse Avrupa’nın ve Orta Doğu’nun çeşitli kentlerinde sahne alan profesyonel toplulukların en çok oynadığı oyunlardan biridir. Ermenistan’da olsun, yurtdışında olsun dans grupları, Ermeni kültürünü sergiledikleri gösterilerde geleneğin bir başka unsurunu da yansıtmak için geleneksel giysiler giyerler. Ama 2011’de Ermeni Soykırımı konusunda farkındalık yaratmak için sokakta bir flashmob sergileyen grup Koçari oyununu jean’ler ve tişörtlerle oynamışlardır.
2005 yılında en kalabalık ve en uzun Koçari dans grubunu oluşturarak bu alanda bir Guinnes rekoru kırma girişimi sonucunda bu oyun 2005’te ulusal, hatta uluslararası bir özellik kazandı. 28 Mayıs’ta gerçekleşen rekor girişiminde, bugünkü Ermenistan Cumhuriyeti topraklarında en yüksek tepeyi oluşturan Aragats dağının çevresinde binlerce kişi toplandı. Rekor kırılamadı, ama anayurttan ve Diyasporadan Ermeniler bir araya geldiler ve şimdiye kadar bir halk oyununda görüşmemiş sayıda kişi hep birlikte aynı anda, aynı dansın adımlarını atarak ayaklarını yere vurdular.
Buenos Aires’te 2011’de Koçari flashmob gösterisi
https://youtu.be/DjxzI0We65A
Referanslar ve Diğer Kaynaklar
1. Laura Shannon. “Armenian Dance”, Hye Etch, 30 Ağustos 1999
Part 1
Part 2
2. Gary and Susan Lind-Sinanian. “History of the Armenian Dance”, ilk basım Vitlis dergisinde, Cilt. 40, No. 5, Ocak-Şubat, 1982
3. Arax Armenian Dance Ensemble. “Dances”
4. “Argentina Armenians Tell of Genocide with Dance”, Keghart.com, 2011
5. Raffi Youredjian. “London Armenian Dance Group Holds Christmas Fair (Photos)”, The Armenian Weekly, 22 Aralık 2013
6. The Hamazkaine Sydney Dance Company
Bizi takip edin
The Bert, or “Fortress” – a dance with a clearly descriptive name, being performed by a group of that same name, in front of the Opera House in Yerevan, Armenia
Görsele ait bilgi
Bert, ya da “Kale”, tam da adına uygun bir danstır. Aynı adlı dans grubu Ermenistan’da, Erivan’da Opara Sarayı’nın önünde gösterilerini yaparken.
Atıf ve Kaynak
“BERT” Dans Grubu tarafından eklenmiş, bkz. Wikimedia Commons
Facebook – Twitter – Instagram – Google+
Yorumlar kapatıldı.