Alexander Mantashev (Mantaşyan ya da Mantaşyants’ın Rusçalaştırılmış şekli) bugün Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te (Tbilisi) 1842 yılında doğdu. Tiflis, 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarında Ermeni kültürü, toplumu, siyaseti ve ticareti açısından bir merkez konumundaydı. İlk gençlik yıllarını kuzey İran’da babasının tekstil işinde çalışarak geçirdi. Ardından uzunca bir süre, o dönem pamuk ticaretinin küresel ölçekte merkezi olan, aynı zamanda önde gelen Ermeni Diyasporası aktörlerinin bulunduğu İngiltere’deki Manchester şehrinde yaşadı.
Mantashev, 1872 yılında döndüğü Tebriz’de aile şirketinde çalışmaya devam etti; ancak 1887’de babasının ölümü üzerine iş alanlarını çeşitlendirmeye başladı. 1990 yılı civarına kadar dünyanın petrol ihtiyacının yarısını üreten petrol sahalarının bulunduğu Tiflis ve bu konuda onun ardından ikinci sırada gelen, bugün Azerbaycan’ın başkenti Bakü, Mantashev’in ticari faaliyetlerinin üssü haline geldi. Nobel kardeşler, Rothschilds ve Rockefeller ailesiyle rekabet edecek kadar büyük bir servet edinen Mantashev, 20. yüzyılın ilk yıllarında artık dünyanın en zenginleri arasında yerini almıştı.
Ama ona, özellikle Ermeni çevrelerinde kalıcı bir ün kazandıran hayırseverlik alanındaki faaliyetleri oldu. Genel olarak Ermeni Kilisesi’ne yaptığı yardımların yanı sıra, Manchester ve Paris’teki Ermeni kiliseleri onun bağışlarıyla yaptırıldı. Paris’teki kilisenin yapımı nedeniyle Fransa cumhurbaşkanı ona Légion d’honneur nişanı verdi. Mantashev ayrıca eğitim alanında büyük bir bağışçıydı; ticaret okulları, yetimler ve görmeyenler için özel okullar yaptırdı, Komitas Vartabed ve Alexander Khatisian’ın yanı sıra, Ermeni tarihi ve kültürüne derin katkıları olan diğer önemli kişiler üzerine yapılan çalışmaları destekledi. Ayrıca kişi olarak da Mantashev, her zaman alçakgönüllülüğü ve doğruluğu ile tanındı.
Alexander Mantashev 1911’de St. Petersburg’da öldü. Cenazesi Tiflis’e getirilerek buraya gömüldü. Birkaç yıl sonra gelen Rus Devrimi Mantashev’in işletmelerine ve servetine el koydu; aile yurt dışına kaçtı. Sovyet döneminde mezarı ve mezarlığın bulunduğu kilise bile tahrip edildi. Bugün o, en çok Ermenistan ve Gürcistan’da, Kafkasya’nın ve son yıllarında Rusya İmparatorluğu’nun en etkili Ermenilerinden biri olarak anılmakta.
Referanslar ve Diğer Kaynaklar
1. Ruth Bedevian. “Ascent to Wealth and Philanthropy of Alexander Mantashev”, Armenian News Network / Groong, 8 Ekim 2012
2. Alexander Mantashev. Nshan Abasyan/Shoghakat TV. 8 dak. (Ermenice)
3.Wikipedia: “Alexander Mantashev”
Alexander Mantashev (1842-1911)
Görsele ait bilgi
Alexander Mantashev (1842-1911)
Atıf ve Kaynak
Wikimedia Commons [Genel kullanıma açık]
Bizi takip edin
Facebook – Twitter – Instagram – Google+
Yorumlar kapatıldı.