Ermeni Soykırımı – Osmanlı İmparatorluğu nüfusunun bir kısmının, devletin kendi yöneticileri tarafından sistematik imhası – 1915’te başladı ve daha önceki, kurumsal ayrımcılık politlikalarına ilaveten, 1890’lar ve 1900’lerde gerçekleştirilen en az iki büyük katliam dalgasının ardından geldi.
O dönemde ülke dış dünyaya kapalı değildi. Bir dizi büyük, itibarlı uluslararası haber ajansı ve gazete 1890’lardan itibaren 1. Dünya Savaşı’nın hız kazandığı dönem boyunca Osmanlı Ermenilerinin yaşadığı acıların haberlerini veriyordu. Konuyla ilgili bilgiler Konstantinopolis’ten Londra’ya ve New York’a, oradan Paris ve St. Petersburg’a, Berlin, Viyana, Roma, Washington ve diğer başkentlere ve dünyanın diğer yerlerine ulaşıyordu. The New York Times, The Independent, The Chicago Daily Tribune ve olan biteni daha küçük yayın organlarına ve İngilizce konuşan dünyanın da ötesine aktaran diğer gazeteler ve haber ajansları çalışıyor, bu sayede Honolulu’dan Harare’ye, Hong Kong’a insanlar, Ermenilerin yanı sıra Anadolu ve Küçük Asya’nın diğer Hıristiyan halklarına yaşatılan dehşetten haberdar oluyorlardı.
Sadece 1915 yılına baktığımızda, The New York Times’ın 28 Nisan tarihli sayısında “Türkiye’ye Katliamları Durdurun Çağrısı” başlığını görüyoruz. Haberin altında “Katliam haberleri ve zalimane uygulamaların devam etmesi tehlikesi karşısında bugün Amerika Birleşik Devletleri, Türk hükümetine Türkiye’deki Hıristiyan Ermenilerin hayatlarının korunması için çağrıda bulundu” cümlesi yer alıyor. Aradan altı ay geçmeden The New York Times’ın 18 Ekim tarihli sayısı “800.000 Ermeninin Katledildiği Bildiriliyor” başlığıyla yayınlanıyor. 18 Ekim tarihli The Independent’ın başlığı ise “Bir Irka Yapılan Suikast: Ermenilerin Tehdit Altındaki Akıbeti ve Umutlar”. 1. Dünya Savaşı’nda başlayan ve 1920’lere kadar devam eden Ermeni Soykırımı’na ilişkin bu tür haberler o dönem boyunca sık sık gazetelerde yer aldı.
Siyasi ve diplomatik girişimler için bilgi vermenin yanı sıra, Ermeni Soykırımı’nın basında yer alması dünyanın çeşitli yerlerinde yürütülen insani yardım çalışmalarına da yardımcı oldu. Sözünü ettiğimiz gazete haberleri bugün genelde soykırım çalışmaları açısından, özelde Ermeni Soykırımı’da yaşanan olayları aydınlatmada son derece değerli bir kaynaktır.
Referanslar ve Diğer Kaynaklar
1. Armenian National Institute. “Press Coverage of the Armenian Genocide”
2. Armenian Research Center, University of Michigan-Dearborn. “Before the Silence”
3. Alan Whitehorn. “Searching for 1915: Newspaper Coverage of the Armenian Genocide”, The Armenian Weekly, 27 Aralık 2013
4. Richard Kloian. The Armenian Genocide: News Accounts from the American Press: 1915-1922. The Genocide Education Project, 2014
5. Wikipedia: “Press coverage during the Armenian Genocide”
100y100f_012
Görsele ait bilgi
1915’te The New York Times’ın manşeti
Atıf ve Kaynak
New York Times [Genel kullanıma açık], bkz. Wikimedia Commons
Bizi takip edin
Facebook – Twitter – Instagram – Google+
Yorumlar kapatıldı.