Van (DİHA) – İpekyolu’na bağlı Yedikilise (Şuşanis) Mahallesi’nde, Ermenilerden kalma mezarlık üzerine AFAD ve mahalle muhtarının işbirliği ile ahır yapılmasına karar verildiği ileri sürüldü. Yıllardır tahrip edilen mezarların taşları ev, ahır ve samanlık yapımında kullanılırken, kimi mahalle sakinleri, tarihi mirasın talan edilmesine karşı çıktı. Van’ın İpekyolu ilçesi Yedikilise (Şuşanis) Mahallesi’nde bulunan Ermeni mezarlığının üzerine AFAD tarafından ahır yapılması kararı alındı. Bölge halkı tarafında “Xacan Ermeni Mezarlığı” olarak bilinen 20 bin metrekarelik alanda, mezar taşlarının yanı sıra yıllardır süren yağmadan kurtulan tarihi eser denebilecek kimi kalıntılar da mevcut.
Mezar taşlarının bir bölümü çalınırken bir bölümü de çevre halkı tarafından alınıp ahır, samanlık veya ev yapımında kullanılmış. Depremin ardından AFAD tarafından köyde yaşayanlar için yapılacağı açıklanan konutlar için daha önce kazılan alana, şimdi de mahalle muhtarı ve AFAD işbirliği ile hayvanlar için ahır yapılacağı ileri sürüldü. Bunun üzerine Mahalle Meclisi, birçok kuruma başvurarak yapılaşmanın durması için girişimlerde bulundu, ancak henüz bir gelişme kaydedilmedi.
Uluslararası yasalar da çiğneniyor
Devlet eliyle daha önce de bir çok yerde karşılaşılan Ermeni kalıntıları ve mezarlıklarının yok edilmesi politikası, uluslar arası yasalara da aykırı. Lozan Antlaşması’nın 42. maddesinin üçüncü fıkrasında, “Türk Hükümeti sözü geçen azınlıklara ait kiliselere, havralara, mezarlıklara ve diğer dini kurumlara her türlü korumayı sağlamayı taahhüt eder” deniyor.
Mahalle sakinleri AFAD’ın kararına karşı
Sit alanı olarak belirlenmesine rağmen her türlü talana karşı korumasız kılınan eski yerleşim yerinde, mahalle sakinlerinin bir kısmı çalışma yapılmasına karşı çıkıyor. Yol çalışması sırasında bazı mezar taşları sağa sola savrulurken, bazıları da su kanallarının kenarlarına atılmış durumda. Yaşananlara tepki gösteren Yedikilise (Varagavank ) Bekçisi Mehmet Çobansu, 50-60 yıl önce köye yerleştiklerini belirterek, “Ermenilerden sonra bu köye yerleşen bizler, 2 metreyi bulan mezar taşlarını yerinden sökerek, ev yapımında, ahır yapımında kullandık” dedi. Bu güne kadar mezarlığın talan edildiğini bu günden sonra mahalle sakinleri olarak mezarlığa zarar verilmesini izin vermeyeceklerini ve imza toplayarak ilgili kurumlara ileteceklerini söyleyen Çobansu, AFAD’ın daha önce iki mahalle için bölgede yapılaşmaya gittiğini belirterek, “Şimdi de mahallelerin ahırlarının Ermeni mezarlığı üzerine yapılmasına karar verildi” dedi.
Konuya ilişkin görüştüğümüz İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü yetkilileri, Ermeni mezarlığının olduğu bölgenin sit alanı olduğunu ve o bölgede herhangi bir yapılaşma ve talanın söz konusu olmadığını ileri sürdü. AFAD yetkilileri ise konu hakkında bilgi vermekten kaçındı.
(asa/fç/mö)
Yorumlar kapatıldı.