Pınar Ersoy
ABD Kongresi Dış İlişkiler Komitesi bugün Türkiye ve KKTC’deki Hıristiyan mülkleri ile ilgili bir yasa tasarısını oylayacak. Komite Başkanı Cumhuriyetçi Ed Royce’un Gündeme sunduğu H.R. 4347 kodlu tasarı “Türkiye Hıristiyan Kiliseleri Sorumluluk Yasası” adını taşıyor. Tasarıda ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan Türkiye ve KKTC’deki Hıristiyan mülkleri ile ilgili düzenli rapor hazırlayarak Kongre’ye sunması isteniyor. Bu bağlamda her yıl Türkiye ve KKTC’de “el konan ve çalınan” tüm Hıristiyan mülklerinin (kilise, okul, Hastane vs) ve taşınır varlıkların (sanat eseri, el yazması, cüppe vs) listesinin çıkarılması talep ediliyor. Konunun Türk yetkililerle düzenli olarak görüşülmesi ve sonucun ABD’nin her yıl yayınladığı İnsan Hakları Raporu’na eklenmesi de tasarıda yer alıyor… ABD Kongresi’nde Türkiye aleyhtarı tek tasarı H.R. 4347 değil… Temsilciler Meclisi’nde 6, Senato’da ise 3 tasarı ilgili komitelere sevk edildi. Ancak H.R. 4347’nin aksine diğer tasarılar kanun değil.
***
ABD Kongresi Dış İlişkiler Komitesi bugün Türkiye ve KKTC’deki Hıristiyan mülklere yönelik yasa tasarısını oylayacak. Demokrat üye Connoly, Türkiye’ye karşı ayrımcı unsurların ayıklanması için çaba gösterecek…
ABD Kongresi Dış İlişkiler Komitesi bugün Türkiye ve KKTC’deki Hıristiyan mülkleri ile ilgili bir yasa tasarısını oylayacak. Komite Başkanı Cumhuriyetçi Ed Royce’un Gündeme sunduğu H.R. 4347 kodlu tasarı “Türkiye Hıristiyan Kiliseleri Sorumluluk Yasası” adını taşıyor. Tasarıda ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan Türkiye ve KKTC’deki Hıristiyan mülkleri ile ilgili düzenli rapor hazırlayarak Kongre’ye sunması isteniyor. Bu bağlamda her yıl Türkiye ve KKTC’de “el konan ve çalınan” tüm Hıristiyan mülklerinin (kilise, okul, Hastane vs) ve taşınır varlıkların (sanat eseri, el yazması, cüppe vs) listesinin çıkarılması talep ediliyor. Konunun Türk yetkililerle düzenli olarak görüşülmesi ve sonucun ABD’nin her yıl yayınladığı İnsan Hakları Raporu’na eklenmesi de tasarıda yer alıyor.
‘Neden sadece Türkiye?’
Türk-Amerikan camiası birçok ülkede benzer sorunlar yaşandığını, ayrıca Türkiye’de son dönemde azınlıklara ait mülklerin iadesi konusunda büyük adımlar atıldığını hatırlatarak tasarının yalnızca Türkiye ve KKTC’ye yönelik olmasını eleştiriyor.
Yasa tasarısının bugün 45 üyeli Dış İlişkiler Komitesi’nden kolayca geçeceği tahmin ediliyor. Sürece yakın kaynaklara göre tasarının başlığında yalnızca Rum ya da Ermeni mülkleri yerine genel olarak Hıristiyan kiliselerinin öne çıkarılması seçim yılına giren milletvekillerinin “hayır” oyu kullanmasını zorlaştırıyor. Tasarının 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nden aynı kolaylıkta geçeceği ise şüpheli. Metnin yasalaşması için Temsilciler Meclisi’nin yanı sıra Senato’dan onay alması ve Başkan Barack Obama tarafından imzalanması gerekiyor.
Değişiklik ihtimali
21 vekilin imzasını taşıyan H.R.4347’nin aslen 18 Haziran’da komite gündemine gelmesi bekleniyordu. Ancak Irak’taki gelişmeler ışığında belirsiz bir tarihe ertelenmişti. Tasarı Ermeni lobisinin çabalarıyla tekrar gündeme alınırken Kongre’de çetin bir mücadele başladı. Amerika Ermeni Ulusal Komitesi (ANCA) tüm ülkeye yayılan seçmen şebekesini harekete geçirirken Türk-Amerikan dernekleri de karşı atağa geçti. ABD’deki Türk ve Azeri derneklerinin desteklediği Pax Turcica platformu üzerinden Temsilciler Meclisi’ne yüzlerce mektup gönderildi. Türklerin itirazlarının ardından Dış İlişkiler Komitesi üyesi Demokrat Gary Connolly tasarıda Türkiye’ye karşı ayrımcı unsurları ayıklayacak bir değişiklik yapılması için hareke geçti. Connolly’nin başarılı olup olamayacağı son dakikada netlik kazanacak.
ANALİZ
Türkiye düşmanlığı değil seçim yılında politik hesap
ABD Kongresi’nde gündeme gelen Türkiye aleyhtarı tasarılar genelde Türkiye düşmanlığı ile özdeşleştirilir. Tasarıların gündeme gelmesi için çabalayan lobi gruplarında böyle bir hissiyat olabilir. Fakat tasarılara imza atan milletvekili ve senatörlerin asıl amacı genelde kendi seçmenlerini memnun etmekten ibaret…
ABD’de Rum ve Ermeni lobilerinin çok güçlü olduğu sır değil. Yoğun yaşadıkları seçim bölgelerinde bağışları ve oylarıyla siyasi ağırlık taşıyorlar. Nitekim kasım ayında seçime gitmeye hazırlanan Temsilciler Meclisi’nde şu anda gündemde olan Türkiye aleyhtarı tasarıların çoğunda Rum ve Ermeni seçmenlerin oylarına ihtiyaç duyan isimlerin imzası var. Bugün Dış İlişkiler Komitesi’nde oylanacak H.R.4347’ ye imza atan 21 temsilciden 14’ü Kongre’de hem Ermeni hem Helenik dostluk gruplarına üye, 5’i de yalnızca Helenik Dostluk Grubu’nda… Her iki grupta da yer almadığı halde tasarıya destek veren yalnızca iki temsilci var. Tasarıyı kaleme alan Cumhuriyetçi Ed Royce, Kongre’deki ABD-Ermeni Dostluk Grubu’nun eski eşbaşkanı. Grubun şimdiki eş başkanı Frank Pallone ise H.R. 4347 dahil şu anda meclis gündeminde olan Türkiye aleyhtarı tasarıların tamamına imza atan iki temsilciden biri. Kongre’de Türk Dostluk Grubu’nun 144, Helenik Dostluk Grubu’nun 136, Ermeni Dostluk Grubu’nun 113 üyesi var.
Eleştirel 10 tasarı daha var
ABD Kongresi’nde Türkiye aleyhtarı tek tasarı H.R. 4347 değil… Temsilciler Meclisi’nde 6, Senato’da ise 3 tasarı ilgili komitelere sevk edildi. Ancak H.R. 4347’nin aksine diğer tasarılar kanun değil, Kongre’nin hissiyat ve düşüncelerini ilan eden, yaptırımı olmayan metinler… Bunların komite gündemlerine ne zaman alınacağı belli değil.
TEMSİLCİLER MECLİSİ:
– H.Res 136: Türkiye’yi Ekümenik Patrikhane’nin haklarına saygı duymaya çağırıyor. 19 imza.
– H.Res 187: Türkiye’nin Kıbrıs topraklarını işgal ettiğine vurgu yaparak ABD’nin Kıbrıs’ın birleşmesine bağlılığını ortaya koyuyor. 18 imza.
– H.Res 188: Türkiye hükümetine Heybeliada Ruhban Okulu’nun hiçbir şart ve gecikme olmadan açılması için çağrıda bulunuyor. 39 imza.
– H.Res 227: ABD Başkanı’na yapıcı ve istikrarlı Türk-Ermeni ilişkileri için çalışma çağrısında bulunuyor. Bu çabanın Türkiye’nin Ermeni soykırımını ve sonuçlarını tanımasına dayanması gerektiğine vurgu yapıyor. 52 imza.
– H.Res 308: Kıbrıs’ta 39 yıldır devam eden bölünmenin sonra ermesini destekli yor. 35 imza.
– H.Res 532: Türkiye hükümetine ifade ve internet özgürlüğüne izin verme çağrısında bulunuyor. 29 imza.
SENATO:
– S. Res 403: Türk hükümetinin ifade ve internet özgürlüğünü kısıtlamasını kınıyor. 3 imza.
– S. Res 410: Ermeni soykırımının yıldönümüne dikkat çekiyor. ABD Başkanı’nın dış politikayı bu hassasiyetle düzenlemesi gerektiğini vurguluyor. 11 imza.
– S. Res 447: Tüm dünyada ifade ve basın özgürlüğüne tehditlere dikkat çeken tasarıda Türkiye’ye özel vurgu yapılıyor. 2 imza.
http://dunya.milliyet.com.tr/kongre-de-gundem-turkiye-ve-kktc/dunya/detay/1902791/default.htm
Yorumlar kapatıldı.