Kültürel Çoğulcu Tiyatro Günleri 1: Yervant Odyan Anısına (3 Mayıs Ctesi 15.00-17.00 / İstanbul Ü. Konferans ve Kongre Salonu)
Osmanlı Ermeni edebiyatının önemli ismi, yazar Yervant Odyan 1869’da İstanbul’da doğdu. 1863’te ilan edilen ve ilk Osmanlı anayasalarından birisi kabul edilen “Ermeni Millet Nizamnamesi”nin yaratıcılarından olan amcası Krikor Odyan sayesinde İstanbul’da yaşayan önemli aydınlarla temas halinde yetişti. Çok üretken bir yazar olarak kariyerine başladığı İstanbul’dan 24 Nisan 1915’te Osmanlı hükümetinin yaptığı hukuksuz tutuklamalar nedeniyle ayrılmak zorunda kaldı ve pek çok Ermeni aydınının katıldığı bir “ölüm kafilesi” içerisinde Suriye’ye sürüldü. Bu yolculuk sırasında mucizevi biçimde hayatta kalmayı başaran Odyan, savaş sonrasında her şeye rağmen doğduğu kent olan İstanbul’a döndü. Osmanlıca ve Ermenice olarak kaleme alınmış çok sayıda esere hayat verdi. 1926 yılında çok sevdiği İstanbul’da değil, yaşamının son yıllarını geçirdiği Kahire’de vefat etti.
Panel: Bir Edebiyatçı ve Oyun Yazarı Olarak Yervant Odyan
Konuşmacılar: Mehmet Fatih Uslu (İstanbul Şehir Üniversitesi) ve Murat Cankara (Özyeğin Üniversitesi)
Okuma Tiyatrosu: Berberyan Kumpanyası ve Tiyatro Boğaziçi
***
Kültürel Çoğulcu Tiyatro Günleri 2: Kürtçe Tiyatro (4 Mayıs Pazar / Boğaziçi Üniversitesi Garanti Kültür Merkezi)
15:00 – Oyun: Nexweşê Nexweşiyê – Moliêre – Deneysel Sahne
16:00 – Şalîko Bêkes ile Sohbet
Sovyet Kürt tiyatrosunun önemli isimlerinden Şalîko Bêkes, 1956 yılında Gürcistan’ın Tiflis kentinde doğdu. Tiyatro hayatına Rusça tiyatro yapan bir grupta başlayan Bêkes, Sovyetler Birliği desteği ve resmi statüyle bir Kürtçe tiyatro topluluğu kurdu. Grup 13 yıl içinde aralarında Rus, Ermeni, Gürcü ve Azeri oyun yazarlarının oyunlarını sahneler. Şalîko Bêkes tiyatroda yönetmenlik, oyunculuk, oyun yazarlığı ve çevirmenliği yaptı. Ardından 1989 yılında yine Tiflis’te yeni bir Kürt tiyatrosu kurdu. Kendisinin yazdığı 5 oyunun yönetmenliğini yaptı ve bu oyunlarda oyuncu olarak da yer aldı. Sovyetlerin dağılmasıyla, Şalîko Bêkes Kürt Tiyatrosu serüvenini Moskova’ya taşıdı ve 1994 yılında burada bir grup kurdu. 2007 yılında oluşturduğu başka bir grupla yazdığı bir oyunu çıkardı ve 2008 yılında bu oyunla Moskova Barış Kenti Tiyatro Festivaline katıldı. Şalîko Bêkes 2013 yılında Diyarbakır Büyükşehir Belediye Tiyatrosunun isteğiyle, Amed’e bir oyununu yönetmesi için çağrıldı. Kendi yazdığı “Gul bê strî nabin” komedisini, “Xwezgînî” adıyla sahneledi ve tekrar Moskovaya geri döndü. Halen Moskova’da tiyatro yaşamına devam ediyor.
18:00 – Oyun: Kurd û Tûtû – Şalîko Bêkes – Teatra Sî
Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla ortaya çıkan ekonomik sıkıntılar, toplumsal yozlaşma ve toplumsal ihtilaflarda payı olan Gorbaçov sorgulanır. Olay, Sovyetlerde bir Kürt Derneği çatısında toplanan başkanların arasına gönderilen bir uzaylı (Tûtû) ile başlar. Dünyanın dört bir yanına dağılan, bulundukları devletleri kendi devletleri olarak görmeleri ve kendi problemleri yerine başka devletlerin sorunlarıyla ilgilenmeleri mizahla eleştirilir. “Tûtû” (uzaylı) kırk milyonu aşan Kürtlerin neden bir devlete sahip olamadıklarını anlamak için, yanında bir Kürd’ü alıp kendi gezegeninde inceleme niyetindedir. Bu girişim sonuç vermez ve yanarak değersiz bir demir yığınına dönüşür.
Fırat Güllü [fgullu@gmail.com]
Yorumlar kapatıldı.