Dün bölge basınında ‘Anonymous’ hacker internet grubunun 2012 yılı başlarında Türkiye, İngiltere ve Meksika Dışişleri Bakanlıklarının enformasyon ağına yönelik hacker saldırıları sonucunda elde ettikleri bilgiler paylaşıldı. Bu bilgiler içerisinde konumuz bakımından önemli olan İngiltere’nin arabuluculuğuyla Türk Dışişleri Bakanlığının Ermenistan muhalefeti ile görüştükleri iddiasıdır.
Habere göre, İngiltere, ABD ve Türkiye arasındaki diplomatik yazışmalar sonucunda İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague Türk Dışişleri Bakanlığına Ermenistan muhalefeti ile görüşmeye yardımcı olacağını bildiriyor. Bu gelişmelerden ABD’nin de haberi vardır ama 2013’de yeniden Devlet Başkanı seçilme ihtimali yüksek olan Serj Sakisyan ile ilişkileri zedelememeleri bakımından geri planda kalmaya karar verir. İddialara göre, görüşmeden önce İngiltere Dışişleri Bakanlığı Türk Dışişleri Bakanlığı’na şu tavsiyeleri vermektedir:
-İlk görüşmede Ermeniler üzerinde fazla baskı uygulanmayacaktır;
-Özellikle sözde Ermeni soykırımı konusunda daha titiz davranılacaktır;
-Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin geliştirilmesi konusunda Ermeniler ikna edilecektir;
-Ermenistan muhalefetine maliye yardımları yapılarak tarih komisyonu oluşturulacaktır;
-Arabulucu ülke ve Türkiye görüşmeye katılan Ermenistan muhalefeti liderlerinin imajını Avrupa ve ABD’de yükseltmek için ortak hareket edecekler.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı Türkiye’ye Ermenistan’ın ilk Devlet Başkanı ve bu gün Ermeni Ulusal Hareketi lideri Levon Ter-Petrosyan ve Miras Partisi lideri Ermenistan’ın ilk Dışişleri Bakanı Raffi Ovanesyan ile 2012 yılı Nisan veya Mart aylarında Londra’da görüşmelerini önermiştir.
Bu haberin yayımlanmasından sonra ‘International Media Resources’ tarafından yapılan açıklamada 12 Mart’ta Ermenistan muhalefetinden Raffi Ovanesyan ve Bağımsız Demokratlar Parti Başkanı Haçatur Kokobelyan’ın Türk Dışişleri Bakanlığı temsilcileri ile görüştükleri iddia edilmektedir.
Aynı kaynak Türk Dışişleri Bakanlığının görüşmelere katılmış, isminin geçmemesini istediği mensubunun açıklamalarına dayanarak taraflar arasında görüşmelerde aşağıdaki konuların ele alındığını bildirmektedir:
-İşbirliğini organize etmek;
-Türkiye, Ermenistan’da Mayıs 2012’de yapılacak parlamento ve 2013’te yapılacak devlet başkanlığı seçimlerinde muhalefet adayını destekleyecek;
-Ovanesyan 2013’de yapılacak devlet başkanlığı seçimlerinde adaylığının ABD, Türkiye ve Avrupa Birliği tarafından desteklenmesi halinde Devlet Başkanı seçildikten sonra ülkesinde protokollerin onaylanması ve Türkiye ile ilişkilerin gelişmesi için uygun ortam sağlayacak;
-Türkiye protokoller onaylandıktan sonra Ermenistan ekonomisine ilk on yılda 5-7 milyar dolar sermaye yatıracak;
-Türk şirketleri Ermenistan’ın enerji üretim şirketlerinin hisselerini alacak;
-İran-Ermenistan petrol boru hattının inşaatında yer alacak;
-Türkcell Ermenistan’ın iletişim sektörüne girecek ve başlangıç olarak 350 milyon Dolar sermaye yatıracak;
Şimdilik bu iddiadan başka bir şey değildir ve Kokobelyan açıklama yaparak son iki yılda Ermenistan’dan hiç ayrılmadığını bildirmiştir. Ovanesyan’dan ise konuyla ilgili açıklama gelmemiştir.
Ermenistan ile ilişkilerini düzene sokması ve geliştirmesi elbette Türkiye’nin hakkıdır. Bunun için iktidar ve muhalefetle görüşmesi de gayet doğal. Ancak 12 Mayıs 2007’de yapılan parlamento seçimlerinde toplam 80.890 (%5,8) oy alan, 2008’de yapılan devlet başkanlığı seçimlerine katılmayan Miras Partisi Başkanı Raffi Hovannesyan, isminin duyulmadığı ve parlak gelecek vaat etmeyen Bağımsız Demokratlar Partisi Başkanı Kokobelyan ile görüşme Türkiye’ye ne kazandırır? Ovanesyan Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği’nden siyasi destek alarak 2013’te Devlet Başkanı seçilse bile ki, bu oldukça düşük bir ihtimaldir, Ermenistan siyasi, askeri elitinde ve kamuoyunda kemikleşen Türkiye karşıtı görüşleri ne kadar yumuşatabilir? Levon Ter Petrosyan’ın Dağlık Karabağ sorununu çözmeye çalıştığı için istifaya zorlandığını Türk Dışişleri Bakanlığı unuttu mu? Ermenistan’ın neredeyse bütün strateji sanayi tesislerinin kontrolünün Rusya’nın elinde olduğunu bilmiyor mu? Rusya Ermenistan’a Türkiye ile ilişkilerini kurmaya ve geliştirmeye imkan verir mi? Son 10 yıldır sözde Ermeni soykırımı propagandasının ABD ve Avrupa`da pervazlandığı ve inkar yasalarının kabul edilmesini Ermenistan’ın Türkiye karşısında başarısı gibi değerlendiren Ermeni siyasi ve askeri eliti Ovanesyan’a Türkiye ile ikili ilişkileri geliştirmeye fırsat tanır mı?
Tüm bunlar Türkiye’nin Ermenistan ile ister arabulucular aracılığıyla, isterse de doğrudan ilişiklerini kurmak ve geliştirmek isteğinin önünde ciddi engeldir. Ayrıca, Türkiye iddia edilen görüşmede Dağlık Karabağ sorununun çözümüne yönelik hiç atıfta bulunmamıştır. Konunun hassasiyeti dolayısıyla bu sorunun ilk görüşmelerde ele alınması belki doğru olmayabilir. Ama Dağlık Karabağ konusunda bir kelime bile olmaması Azerbaycan’ın tepkisi bakımından önemlidir. Türkiye bu konuda Azerbaycan Hükümetine her hangi bir bilgi vermişse, elbette o zaman sorun yoktur. Ama aynen protokollerin imzalanmasıyla Azerbaycan’ı bir kenara itmişse, yine deAzerbaycan’ın tepkileri ile karşı karşıya kalabilir.
Türkiye Karabağ sorununu Azerbaycan’ın sadece sorunu olarak değerlendirmemelidir. Akademisyen iken Dağlık Karabağ sorununu Türkiye bakımından ‘Bu çatışmalar sonucunda Azerbaycan’ın yaklaşık beşte birinin Ermeni işgali altına girmiş olması Türkiye’nin Soğuk Savaş sonrası dönemde karşı karşıya kaldığı en önemli stratejik kayıptır.’ olarak değerlendiren Ahmet Davutoğlu Dışişleri Bakanı olduktan sonra kendisinin ifade ettiği bu gerçeği unuttu mu?
Dr. Hatem Cabbarlı, Avrasya Güvenlik ve Strateji Araştırmalar Merkezi Başkanı
Yorumlar kapatıldı.