İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Tiyatroya Adanan 46 Yılda Son Perde

Bilge Eser / Sabah
Bağırsak enfeksiyonu nedeniyle geçtiğimiz hafta vefat eden Ermeni tiyatro sanatçısı ve oyun yazarı Hermon Variş son oyununun sahnelenişini göremedi…Tüm ağrılarına karşın “Yalan Üstüne Yalan” adlı yeni bir oyuna başladı. Oyunu eski dostu Kirkor Dinçkayıkçı’ya teslim etti, ancak birkaç provaya katılsa da sonunu getirmeye gücü yetmedi. Şubatta başlayan ve 6 Mayıs’ta son bulan oyunu ne yazık ki hiç izleyemedi… Ve 30 Mayıs günü yaşama veda etti. Sevenleri Variş için 4 Haziran’da, Pangaltı Lisesi’nde bir anma töreni düzenledi. Variş, Feriköy Kilisesi’ndeki törenden sonra Şişli Ermeni Mezarlığı’na defnedildi.

 Bağırsak enfeksiyonu nedeniyle geçtiğimiz hafta vefat eden Ermeni tiyatro sanatçısı ve oyun yazarı Hermon Variş son oyununun sahnelenişini göremedi

Osmanlı döneminin Ermeni tiyatrocusu Gülü Agop’un izinden giden Hermon Variş, 27 Aralık 1947’de dünyaya geldi. Variş’in ailesi Eskişehir’in Sivrihisar ilçesinden geliyordu. Ancak o İstanbul doğumluydu ve birçok İstanbullu Ermeni gibi Pangaltı Lisesi’ni bitirmişti. Ardından Pangaltı Lisesi’nden Yetişenler Derneği’nin müdavimlerinden olmuştu. Derneğin tiyatrolarından çıkmıyordu. 1965’te Ermeni derneklerinin efsane yönetmenlerinden Misak Toros kendisini seyirci koltuklarından çağırdı ve eline bir tekst tutuşturdu. “Paralı Artin” adlı oyunda başrol oynayacaktı. Sahnelerin tozunu ilk böyle atmıştı. Geçen yıl hocası Toros’un vefatıyla sarsılan Variş, daha sonra ağır bir bağırsak enfeksiyonu geçirdi. Yemek yiyemediği için çok zayıfladı. Aylarca mama benzeri, ilaçlı bir sıvıyla beslendi. Enfeksiyon geçmek bilmedi. Kalp rahatsızlığı yüzünden ameliyat da edilemedi. Tüm ağrılarına karşın “Yalan Üstüne Yalan” adlı yeni bir oyuna başladı. Oyunu eski dostu Kirkor Dinçkayıkçı’ya teslim etti, ancak birkaç provaya katılsa da sonunu getirmeye gücü yetmedi. Şubatta başlayan ve 6 Mayıs’ta son bulan oyunu ne yazık ki hiç izleyemedi… Ve 30 Mayıs günü yaşama veda etti. Sevenleri Variş için 4 Haziran’da, Pangaltı Lisesi’nde bir anma töreni düzenledi. Variş, Feriköy Kilisesi’ndeki törenden sonra Şişli Ermeni Mezarlığı’na defnedildi.

HİSSELİ HARİKALAR KUMPANYASI

Variş’in 2006’da sahnelenmesi için Haldun Dormen’in desteğini aldığı ‘Hisseli Harikalar Kumpanyası’ projesi Türk tiyatrosunnun unutulmaz eserlerden biri oldu.

‘Detaycı deli ve titizdi’

1995’TE “Pantolonumu en son kim gördü?” oyununu sahneye koyarak yönetmenliğe başladığında, başarılar ardı ardına geldi. Osmanlı döneminde yazılan “Leblebici Horhor Ağa” adlı, Ermeni kültürüne ait opereti sahneye koydu. Öğrencilerinden Ararat Mor’a göre “Her tiyatrocu gibi deliydi.” Müthiş detaycıydı. Gerekirse eline süpürge alıp sahneyi bile temizlerdi. Oyuncularının istediklerini yapması için kavga eder, oyun bittikten sonra da küskünlüğü unutup hepsini işkembe çorbası içmeye götürürdü.

‘Çok değerli biriydi’

Hisseli Harikalar Kumpanyası yazarı Dormen, Variş’i “Bana gelip bu oyunu sergilemek istediğini söyledi. İyi ki kabul etmişim. Ciddi bir prodüksiyon hazırlamışlardı. Ermenilerin Türk tiyatrosunun temellerini attıklarını hatırlayın. Cumhuriyet’ten önce onlar vardı. Müslümanlar sahneye çıkamıyordu. Ermeni tiyatrocular olmasaydı biz de olmayabilirdik. Biz onlardan devraldık. Toto Karaca, Ani İpekkaya… Hermon Bey gelenekten gelen, çok değerli biriydi.” sözleriyle anlattı.

Yorumlar kapatıldı.