Vercihan Ziflioğlu
“Ermenistan’daki kanlı 1 Mart olaylarının üzerinden üç yıl geçti. Araştırma komisyonları yol alamıyor, hapishanelerde hala 9 siyasi tutuklu var. Tutuklulardan 35 yaşındaki Nikol Pashinyan hücreye kondu. Vardaşen Hapishanesi’ndeki Sarkis Haszpanyan ‘Suçsuz yere rehin tutuluyoruz, dünya göz yumuyor’ dedi.”
VERCİHAN ZİFLİOĞLU
ISTANBUL – HURRIYET DAILY NEWS
Ermenistan’da 1 Mart 2008 tarihinde yaşanan kanlı olayların üzerinden üç yıl geçti. Olayları araştırmak için kurulan araştırma komisyonları yol alamıyor. Uluslararası insan hakları kuruluşları olayların bir an önce aydınlığa kavuşturulması için mücadele veriyor. Kanlı olaylar sırasında hapsedilen siyasi tutukluların bir bölümü serbest bırakılsa da olaylardan sorumlu olduğu idda edilen dokuz kişi hala cezaevinde. Dokuz tutuklu arasında ön plana çıkan üç isim Sarkis Hazspanyan, Nikol Pashinyan ve Sasun Mikayelyan. Fransız vatandaşı olan Haszpanyan olaylar sırasında Başkent’teki Özgürlük meydanında öncü rol üstlendi ve halkı harekete geçiren ateşli konuşmalar yaptı. Pashinian henüz 35 yaşında tutuklandığında ülkenin öncü gazetelerinden Haygagan Jamanag’ın (Armenian Times) Genel Yayın Yönetmenliği görevini yürütüyordu. Mikayelyan’sa Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ın Partisi Hanrabedagan Gusagzsutyun (Cumhuriyetçi Parti) Milletvekiliydi. Hurriyet Daily News and Economic Review’a olayların üçüncü yılında Başkent Yerevan’a birkaç kilometre uzaklıkta bulunan Vardaşen Hapishanesi’de tutuklu olan Hazspanyan ve Pashinian’ın eşi Anna Hagopyan-Pashinyan, dava avukatı Vahe Grigoryan’la e-mail üzerinden açıklamalarda bulundu. Pashinian soruları kendisi yanıtlamak istediyse de hücrede tutulduğu ve yazılı hiçbir belgeyi avukatı aracılığıyla da olsa dışarı çıkartmadığı için soruları yanıtlayamadı. Mikayelyan’sa daily news’un sorularını yanıtlamaktan kaçındı.
Pashinyan hücrede tutuluyor
Ermenistan’ın Şirag bölgesindeki Artig Cezaevi’nde geçtiğimiz aylarda hücreye konulan, avukatı ve ailesiyle bile görüşmesine sınırlama getirilen Pashinyan’ın dava avukatı Grigoryan, Pashinian davasını Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşıdıklarını söyledi ve ekledi: Müvekilime davanın seyri hakkında bile bilgi aktaramıyorum bu açık bir hak ihlali.” Eşinin hayatından endişe ettiğini söyleyen Hagopyan-Pashinyan’sa haklarımız çiğneniyor dedi ve ekledi: “Avrupa Insan Hakları Mahkemesi’ne eşimin savunma yazısı yazması gerekiyor fakat yazılı bir kağıt parçasını bile avukatına vermesi yasak. Eve mektup bile yollaması engelleniyor.” diyen Hagopyan-Pashinyan şöyle devam etti: “Çocuklarıyla yada avukatıyla görüşürken bile odada birileri var. Ayda bir kere yasal olarak görme hakkım varken bu bile engelleniyor.” Pashinyan tutuklanmadan önce ülkenin ilk Cumhurbaşkanı Levon Der Bedrosyan taraftarı olarak bilinen Haygagan Jamanag Gazetesi’nin Genel Yayın Yönetmenliği görevini yürütüyordu. Gazetesi’nde önceki Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan ve şimdiki Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ı eleştiren sert makaleler kaleme aldı ve mitinglere önderlik etti. Pashinian Ermenistan Ceza Kanunları’nın 225. maddesinin birinci bendine göre ‘kitlesel kargaşaya sebebiyet vermek’ suçlamasıyla yargılanıyor.
Röpörtajdaki beyanat
Pashinian gibi bir diğer tutukluysa Hazspanyan. Fransız vatandaşı olan Hazspanyan’ın serbest bırakılması için Fransa devrede olsa da, Haszpanyan’ın tutukluluğu sürüyor. Haszpanyan Ermenistan Ceza Kanunları’nın (ECK) 333. maddesi gereğince ‘yalancı ihbar’ suçlamasıyla yargılanıyor. Çünkü Haspanyan, olaylardan bir süre önce Haygagan Jamanag (Armenian Times) Gazetesi’ne verdiği röpörtajda o dönemlerde henüz cumhurbaşkanı adayı olan Serge Sarkisyan’a suikast düzenlenemek isteyenler olabileceği yönünde açıklamalarda bulunmuştu. Haszpanyan,”Ben olasılıklardan bahsettim bu bile hapsedilmeme yetti” dedi. 1 Mart 2008 tarihinde yaşanan ve onlarca kişinin hayatını kaybetmesine mal olan olaylardan bir zamanlar yakın temasta olduğunu söylediği eski Cumhurbaşkanı Koçaryan’ı sorumlu tutan Haszpanyan şöyle devam etti: “Koçaryan on yıl boyunca görevde kaldı. Ortaçağı hatırlatan feodal yıllarda iki defa parlamento baskını oldu. Ülke kaosa sürüklendi.” Olayların meydana gelme nedenini aktaran Haszpanyan şunları söyledi: “Cumhurbaşkanlığı seçimlerine hile karıştı. Anayasal haklarını kullanıp olaysız bir şekilde mitinglere katılan insanları tutuklamaya başladılar. Seçim günü muhalif seçmenlere, büyükelçilik çalışanlarına, diplomatlara ve gazetecilere saldırılar gerçekleştirildi.
Araştırma komisyonu kuruldu
Haszpanyan, “Biz adalet ve demokrasi için” mücadele verdik dedi. Olaylar sırasında kendi halindeki kalabalığa karşı şiddet kullanıldığını söyleyen Haszspanyan şöyle devam etti: “Binlerce insanın bulunduğu Özgürlük Meydanı’nda yapılan vahşi saldırılar sonucunda meydan kan gölüne döndü.” Olayları inceleme amacıyla ülkede kurulan araştırma komisyonlarının yol alamadığını söyleyen Haszpanyan şöyle devam etti: “Ele geçirilen kanıtlar günyüzüne çıkmaya başlayınca komisyon bizzat Cumhurbaşkanı Sarkisyan tarafından lağv edildi. Ülkede hala kendisinin de dahil olduğunu söylediği dokuz siyasi tutuklunun bulunduğunu söyleyen Haszspanyan Uluslararası kamuoyunun Ermenistan’da yaşananlara duyarsız kaldığını söyledi ve ekledi: “Suçsuz yere rehine gibi hapiste tutuluyoruz, dünya göz yumuyor. Bu saatten sonra yapılacak birşeyin anlamı yok.”
Not: Yazının orijinali İngilizce olup
linkinden okunabilir. Çevriyi yapan arkadaşımıza teşekkür ederiz.
Yorumlar kapatıldı.