Amerika ile kritik temas MURAT YETKİN

‘Washington, Ankara’yla WikiLeaks teması kurdu. Davutoğlu’nun Clinton görüşmesi öncesinde beklenen yayın, ilişkilere yine gölge düşürebilir.’

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun 29-30 Kasım’da ABD başkentinde yapacağı görüşmeler, şimdiye dek bir Türk dışişleri bakanı için planlanan en kapsamlı içeriğe sahip.
Davutoğlu’nun yarın Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve ABD Başkanı Barack Obama’nın yeni Ulusal Güvenlik Danışmanı Thomas Donilon, salı günü de Senato ve Temsilciler Meclisi grup yönetimleriyle bir araya gelecek. O arada, Ermeni soykırım karar tasarısı nedeniyle her nisan ayında Türkiye’nin gündemini belirleyen Dış İlişkiler Komitesi üyeleriyle topluca bir araya gelecek.

Bu resmi temasların yanı sıra Davutoğlu, Washington Post gazetesi yönetimi ile buluşacak (o arada aynı grubun Foreign Policy dergisinin vereceği bir ödülü alacak) düşünce kuruluşları Brookings ve CSIS’te tartışmalara katılacak, Georgetown Üniversitesi ve Kongre Kütüphanesinde konuşacak.

İsrail’in tutumu
Bu temasların amacı, son dönemlerde İran ve İsrail tartışmalarıyla gerilen Türkiye-ABD ilişkilerini, NATO zemininde yeniden bir araya oturtmaya çalışmak. Bunun için 19-20 Kasım Lizbon zirvesinde kabul edilen füze kalkanı projesinin yanı sıra Afganistan ve Balkanlar’daki NATO varlığı, Irak, İran nükleer programı, Lübnan ve Kafkaslar gibi çeşitli gerilim alanlarındaki işbirliği öne çıkarılmaya çalışılacak.

İsrail ile gelişme beklenmiyor. Türkiye’nin ısrarlı olduğu Mavi Marmara özür ve tazminatı ve İsrail’in yumuşatıcı adım atmaya yanaşmaması, o konunun etrafından dolaşmayı zorunlu kılıyor. Öyle ki, bir zemin yoklamasıyla Yahudi lobisine bağlı kuruluşlarda bu yönde bir istek olmayacağını tahmin eden Türk makamları, Davutoğlu’nun programına “Biz İsrail’e değil, siyasetine karşıyız” mesajının iletilebileceği bu temaslar için başvurmamış bile.
Öte yandan evdeki hesabın çarşıya uymayacağı, ilişkilere yeni bir gölgenin düşmesi ihtimali hem Amerikalı hem de Türk yetkilileri endişeye itiyor.

WikiLeaks ne açıklayacak?
Davutoğlu’nun Clinton’la buluşmasına bir günden az zaman kala, bu akşam saatlerinde Amerikan askeri sırlarını sızdırarak pek çok ihlalin açığa çıkmasını sağlayan WikiLeaks internet sitesinin milyonlarca sayfayı bulacağı iddia edilen yeni ifşaatta bulunması bekleniyor.
Amerikan hükümeti bir süredir hem bu yayının yapılmasını (siyasi ve uzay dahil elektronik yöntemlerle) engellemek hem de sızacak bilgilerin uluslararası ilişkilerde yol açacağı hasarı önlemeye çalışıyor.

ABD’nin Ankara büyükelçiliğinin de bu amaçla geçen hafta Türk dışişleri ile temas kurduğu öğrenildi.
Radikal’e bilgi veren kaynaklara göre, Davutoğlu’nun ABD temaslarını görüşmek gerekçesiyle Türk Dışişleri’ne giden Amerikalı üst düzey yetkili WikiLeaks konusunu açtı. Yetkili, WikiLeaks sitesinden ne çıkacağını kendilerinin de bilmediğini, bilgilerin son yıllara ait olabileceği gibi 1990, hatta 80’leri dahi kapsayacağı yolunda iddialar olduğunu ve bu iddiaların doğruluğunun birlikte araştırılması gerektiğini söyledi. İddialar arasında PKK’nın Amerika, El Kaide’nin de Türkiye içinden bazı gruplardan destek almış olabileceği de bulunuyor.