Van’ın Akdamar adasındaki Ermeni kilisesinde zaman zaman yaşanan sıkıntılara rağmen düzenlenen tarihi ayin sona erdi. Ayin için binlerce kişinin adaya geldiği belirtildi. Hurriyet.com.tr’ye konuşan Türkiye Ermeni Patrikliği Ruhani Meclis Başkanı ayine katılmayan diğer Ermeni kiliselerine eleştirilerde bulundu.
Sabahın erken saatlerinden itibaren hissedilen heyecan, saat 11:00’de ayinin başlamasıyla doruğa ulaştı. Van Valiliği, ayin için 4 bin kişinin şehre geldiğini açıkladı. İstanbul’dan düzenlenen çok sayıda tur, Ermenileri buraya taşırken, Almanya, Kanada ve ABD’den de diaspora Ermenileri geldi. Ayine yerel halk da büyük ilgi gösterdi. 95 yıl sonra düzenlenen ayinin ardından İstanbul’dan gelen Maral Dans Topluluğu bir gösteri yaptı.
İrem KÖKER
Van’dan bildiriyor
hurriyet.com.trTürkiye Ermeni Patrikliği Ruhani Meclis Başkanı Başrahip Tatul Anuşyan, ayin devam ederken hurriyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada, duygularını paylaşırken bir yandan da hem basın mensuplarına hem de ayine katılmayan diğer Ermeni kiliselerine eleştirilerde bulundu.
Katılımın kendilerini memnun ettiğini belirten Anuşyan, “Katılım güzel. Keşke geleceğim deyip gelmeyenler de bugün burada olsa, bu havayı solusa. Ve bazı ön şartlar ileri sürmeden herkes burada olsa. Çünkü önemli olan bu ortam. Bu ortamda beraberce paylaşılanlar” diye konuştu.
EÇMİYAZİN KATILMADI
Ermenistan Patrikliği Eçmiyazin, daha önce Akdamar ayinine katılacağını ve iki temsilci göndereceğini açıklamıştı. Ancak, Patriklik, kilisenin çatısına takılmak üzere İstanbul’dan gönderilen haçın takılmasının teknik nedenlerden dolayı ayin sonrasına kalması üzerine katılmama kararı aldı.
Yaşanan haç tartışmasının katılımı etkileyip etkilemediği yönündeki bir soruya ise Anuşyan, bu olayın katılımı etkilediğinin söylendiğini belirtti.
Anuşyan, “Haç tartışması bu kadar ön plana çıkartılacak bir şey değildir. Resmi makamlar da aksini beyan etmediler. Önemli olan şeyleri birinci plana almayı bilmemiz gerekiyor. İlişkiyi önyargı ya da ön şartla ilişkilendirmemek gerekiyor” dedi.
Anuşyan’ın bir diğer eleştirisi de basın mensuplarına oldu. Ermeni Başrahibi, bütün basın mensuplarının ayini takip etmelerini istediklerini ancak gazetecilerin izdiham yaratarak, “ayin düzenini bozmaya yönelik davranışlarda bulunduklarını” ifade etti.
DUYGULARIMIZ ANLATILAMAZ
Ayin öncesinde sorularımızı yanıtlayan sorumlu Peder Drtad Uzunyan ise, “Duygularımızı kelimelerle anlatmak mümkün değil. 95 yıl sonra böyle bir ayinde burada hazır olmak benim için muazzam bir şey, görevli olmak daha da muazzam bir şey” dedi.
Bir süredir yaşanan haç tartışmalarına da değinen Uzunyan, önemli olanın bu tarihi kilisenin ayine açılmış olması olduğunu, haçın nereye asıldığının ikincil planda olduğunu belirtti.
Uzunyan, “Bize böyle bir gün yaşattıkları için devletimize, hükümetimize müteşşekirim. Bütün dualarımızda anacağız emeği geçen herkesi” diye konuştu.
AYİNDEN NOTLAR
Ayin sırasında gelenlerin duygulu anlar yaşadıkları görüldü. Kilisenin kapasitesinin üzerinde bir katılım olduğu için ayin dışarıya konulan iki adet barkovizyon aracılığıyla canlı yayınlandı.
Ayin için yerli ve yabancı 200’ün üzerinde basın mensubu akredite oldu.
Katılımcılar, sabah 07:30 sıralarında Van merkeze 45 kilometre uzaklıkta bulunan Gevaş ilçesindeki Akdamar İskelesi’ne gelmeye başladı. 20 dakikalık tekne yolculuğunun ardından adaya ulaşan konuklar, ayine saatler kala kapıda kuyruk oluşturdu.
ERMENİLER İÇİN ÖNEMİ ÇOK BÜYÜK
Ermeni Vaspurakan Kralı I. Gagik tarafından 915-921 yılları arasında Keşiş Menuel’e inşa ettirilen bu tarihi kilisenin Ermeniler açısından önemi çok büyük. Kilise adını her yıl eylül ayının ikinci pazarına denk gelen “Surp Haç” yortusundan alıyor. Ayrıca 1895 yılına kadar burası, Ermeni Patrikliği’nin merkeziydi.
Ancak siyasi nedenlerden dolayı 1951 yılında dönemin hükümeti, kilisenin yıkılmasına karar verdi. Bu yıkım kararı yapılan müdahalelerle rafa kaldırıldıktan sonra bu tarihi kilise de adeta kaderine terk edildi.
Kilise, Ermenistan ile ilişkilerin geliştirilmesine yönelik bir adım olarak Kültür Bakanlığı tarafından 2005-2007 yılları arasında 1.5 milyon dolarlık bir yatırımla restore edildi. Restorasyonu da Ermeni mimar Zakariya Mildanoğlu gerçekleştirdi. 2007 yılında kilise “anıt-müze” olarak açıldı. Daha sonra Van Valiliği’nin girişimleriyle kilisede yılda bir kez ayin yapılmasına izin verildi.
ikoker@hurriyet.com.tr
Yorumlar kapatıldı.