Fotograflar için http://www.lraper.org/main.aspx?Action=DisplayNews&NewsCode=N000001803&Lang=TR
Hrant Dink’i onbinlerce vatandaş uğurladı
19 Ocak 2007, Cuma günü, saat 15:00 sularında Trabzonlu Ogün Samast adlı bir genç tarafından katledilen Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink, 23 Ocak 2007, Salı günü 10,000 vatandaş tarafından ebediyete uğurlandı.
İLK TÖREN AGOS’TA
Duygu yüklü bir konuşma yapan Rakel Dink, sonra da güvercin uçurttu
Saat 11:00’deki ilk tören Agos Gazetesi’nin Halaskargazi Caddesi’ndeki bürosu önünde yapıldı. Burada toplanmış olan geniş halk kitlesine konuşan müteveffa Hrant Dink’in sevgili eşi Rakel, şöyle konuştu:
“Çutağıma (kemanıma) eş olmak bana verildi. Bugün çok acılı ve onurlu olarak buradayım. Ben, çocuklarım, ailem ve sizler çok acılıyız. Bu sessiz sevgi biraz olsun bize güç katıyor, kederli bir sevinç yaşatıyor.
İncil’den Yuhanna 15:13’te “Hiç kimsede, insanın dostları uğruna canını vermesinden daha büyük bir sevgi yoktur” der.
Sevgili dostlar, bugün bedenimin yarısını, sevgilimi, çocuklarımın babasını, sizin kardeşinizi uğurluyoruz. Sağdakine, soldakine, öndekine, arkadakine rahatsızlık, saygısızlık vermeden, sloganlar atmadan, pankartlar açmadan, sessiz bir saygı yürüyüşü gerçekleştiriyoruz.
Bugün sessizlik ile büyük bir ses yükselteceğiz. Bugün derinliklerin ışığa yükseldiği günün başlangıcıdır. Yaşı kaç olursa olsun 17 veya 27. Katil kim olursa olsun, bir zamanlar bebek olduğunu biliyorum. Bir bebekten bir katil yaratan karanlığı sorgulamadan hiçbir şey yapılamaz kardeşlerim.
Kardeşlerim,
Onun doğruluğa olan sevgisi, şeffaflığa olan sevgisi, dostuna olan sevgisi onu buraya getirdi. Korkuya meydan okuyan sevgisi onu büyüttü. “O büyük bir adamdı” deniliyor. Size sorarım, “o büyük mü doğdu?” Hayır. O da bizim gibi doğdu. O gökten değildi. O da topraktandı. Bizim gibi çürüyen bir beden, fakat yaşayan ruhu, yaptığı iş, kullandığı üslup, gözlerindeki, yüreğindeki sevgi onu büyük yaptı.
İnsan kendiliğinden büyük olamaz. İnsanı yaptıkları büyük yapar. Evet, o büyük oldu. Çünkü büyük düşündü, büyük söyledi. Bugün buraya gelerek hepiniz büyük düşündünüz, sessizce büyük konuştunuz. Siz de büyüksünüz. Bugünle kalmayın, bu kadarla yetinmeyin.
O bugün Türkiye’de milat yaptı. Sizler de mührü oldunuz. Onunla manşetler, onunla konuşmalar, onunla yasaklar değişti. Onun için dokunulmazlar veya tabular yoktu. Kelam’da denildiği gibi, yüreğinden taştı. Büyük bir bedel ödedi. Bedellerin ödendiği gelecekler Hrantlar’ı severek, Hrantlar’a inanarak olur.
Nefretle, hakaretle, kanı kandan üstün tutarak olmaz. Bu yükseliş karşısındakini kendin gibi görerek, kendin gibi sayarak olur.
Hisus’un yardımıyla yarattığı ev cennetinden ayırdılar. Göksel ve ebedi cennete kanat açtırdılar. Gözleri daha yorulmadan, bedeni daha yaşlanmadan, daha hasta olmadan, sevdiklerine doymadan kanat açtırdılar göksel cennete. Biz de geleceğiz sevgilim.
Biz de geleceğiz o eşsiz cennete. Oraya yalnız ve yalnız sevgi girer. İnsanların ve meleklerin dillerinden üstün olan, peygamberlikten üstün olan, bütün sırları bilmekten üstün olan, dağları yerinden oynatacak imandan üstün olan, varını yoğunu sadaka vermekten üstün olan, bedenini yakılmaya teslim etmekten daha üstün olan yalnız ve yalnız sevgi girecek o cennete. Orada gerçek sevgi ile bir arada ebedince yaşayacağız. Kimseyi kıskanmayan sevgi, kimsenin malında gözü olmayan sevgi, kimseyi öldürmeyen sevgi, kimseyi aşağılamayan sevgi, kardeşini kendinden üstün tutan sevgi, kendi hakkından vaz geçen sevgi, kardeşinin hakkını arayan sevgi, Mesih’te bulunan sevgi. Ve bize dökülmüş olan sevgi.
Yaptıklarını, konuştuklarını kim unutabilir sevgilim? Hangi karanlık unutturabilir sevgilim? Olmuşları, olanları kim unutturabilir? Korku unutturabilir mi sevgilim? Yaşam mı, zulüm mü, dünyanın zevkü sefası mı sevgilim? Yoksa ölüm mü unutturacak sevgilim? Hayır, hiçbir karanlık unutturamaz sevgilim.
Ben de sana yazdım aşk mektubunu sevgilim. Bana da ağır oldu bedeli sevgilim. Bunları yazabilmeyi, Hisus’a borçluyum sevgilim. O’nun da hakkını O’na verelim sevgilim. Herkesin hakkını herkese geri verelim sevgilim.
Sevdiklerinden ayrıldın,
çocuklarından,
torunlarından ayrıldın,
burada seni uğurlayanlardan ayrıldın,
kucağımdan ayrıldın,
ülkenden ayrılmadın, Sevgilim!”.
AYİN-İ RUHANİ
Cenazeye katılan onbinler, Unkapanı köprüsünde
Halaskargazi Caddesi’nden hareket eden cenaze korteji, Elmadağ-Taksim-Tarlabaşı-Tepebaşı-Unkapanı-Aksaray-Kumkapı güzergahını izleyerek Kumkapı’daki Surp Asdvadzadzin (Meryem Ana) Patriklik Kilisesi’ne ulaştı.
Hrant Dink’in naaşının yanıbaşında mumlarla nöbet tutanlar
Patrik Hazretleri Patriklik binasından Merkez Kilise’ye geçiyor
Saat tam 14:00’te, Patrik II. Mesrob Hazretleri, diğer ruhanilerle, Patriklik binasından Merkez Kilise’ye geçti.
Patrik Hazretleri ve diğer ruhaniler uğurlama töreninde
Töreni Patrik Vekili Başepiskopos Şahan Sıvacıyan yönetirken, Patrik Hazretleri de riyaset etti. Kilise ve kilisenin önündeki Sevgi Sokağı yurttaşlarla tamamen dolmuştu. Aziz Pavlus’un Mektubu’nu (Selanikliler’e 4: 12-17) Peder Zohrap Civanyan okurken, İncil’i (Yuhanna 12: 24-26) ise Peder Krikor Damatyan okudu. “Kahanayk” ve “İ verin Yerusağem” ilahilerinden sonraysa Patrik Hazretleri vaaz etti.
VAAZ
Patrik Hazretleri konuşurken
Patrik Hazretleri, Ermenice ve Türkçe olarak şöyle konuştu:
“Sevgili ve Yaslı cemaatim, Sevgili Dostlarımız,
Bugün Surp Asdvadzadzin (Meryem Ana) Patriklik Merkez Kilisesinin tarihi çatısı altında melun bir suikaste kurban giden cemaatimizin değerli bir evladını, Agos Gazetesi genel yayın yönetmeni müteveffa Hrant Dink’i ebediyete uğurlamak üzere toplanmış bulunuyoruz.
Merhumun Malatya’da başlayan yaşam çizgisi bugün son noktasına ulaşıyor. Zorluk ve mücadelelerle geçen yaşamı, Hrant Dink’te cesur, duygusal ve gözüpek bir karakter yarattı. Böylece o, adalet, vicdan özgürlüğü ve insan hakları savunucusu ve sancaktarı oldu. Bedeli ne olursa olsun inandığını, düşündüğünü söyler, bir şeyi yapması gerektiğini düşünüyorsa, yapardı.
Hrant, etnik kökenine olduğu kadar, vatanına da bağlıydı. Doğduğu yeri, büyüdüğü ülkeyi, yaşadığı ülkenin insanlarını kendi ait olduğu köklerin değerlerini reddetmeden sevebildi. Cesur çıkışları, onun din, ırk, köken farkı gözetmeyen insan sevgisiyle dolu, dürüst Anadolu insanı karakterinin dışavurumuydu. Hrant, bu duruşuyla Allah’ın emrini uygulamaktaydı: “Öç almayacaksın. Halkından birine kin beslemeyeceksin. Komşunu kendin gibi seveceksin.” (Levililer 19:18). Aynı zamanda Resulün emrini de yerine getiriyordu: “Allah’ı seven kardeşini de sevsin” (I. Yuhanna 4:21). Hrant, her iki aidiyetini de insanlar arasında sürmekte olan olumsuz önyargıları kaldırmak için kullandı. Demokrasinin ateşli bir savunucusu oldu ve onu ideal toplumun önşartı olarak kabul etti.
Merhumun eşine yaptığım taziye ziyareti esnasında Hrant’ın, Mesih İsa Efendimiz’i Kurtarıcısı ve Rabb’i olarak kabul ettiğini memnuniyetle öğrendim. Biz Hıristiyanlar için kurtuluş işte budur. “İsa’nın Rab olduğunu ağzınla açıkça söyler ve Allah’ın O’nu ölümden dirilttiğine yürekten iman edersen, kurtulacaksın.“ (Romalılar 10:9). Sevgili inananlar, “Allah dünyayı o kadar çok sevdi ki, biricik Oğlu’nu verdi. Öyle ki, O’na iman edenlerin hiçbiri mahvolmasın, hepsi sonsuz yaşama kavuşsun.” (Yuhanna 3:16). Ayrıca İsa Mesih Efendimiz şöyle diyordu: “İnsanlar yaşama, bol yaşama sahip olsunlar diye geldim.” (Yuhanna 10:10). Ancak maalesef bir çok insan bu “bol yaşama” kavuşamıyorlar, çünkü insanlık, günahlarının çokluğundan dolayı Allah’tan uzak kalıyor. Aziz Havari Pavlus şöyle yazıyor: “Çünkü herkes günah işledi ve Allah’ın yüceliğinden yoksun kaldı.” (Romalılar 3:23). Ayrıca “günahın ücreti ölüm“dür der (Romalılar 6:23). Sevgili Cemaatim, Allah bize sevgisini İsa Mesih Efendimiz aracılığıyla gösterdi. Çünkü biz daha günahlarımız içindeyken Rab İsa Mesih bizler için öldü. “Kutsal Yazılar uyarınca Mesih günahlarımıza karşılık öldü, gömüldü ve Kutsal Yazılar uyarınca üçüncü gün ölümden dirildi. Daha sonra Petrus’a, sonra Oniki Havariler’e göründü. Daha sonra da beş yüzden çok kardeşe aynı anda göründü.” (I. Korintoslular 15: 3-6). İsa Mesih Efendimiz bir keresinde Aziz Havari Tovmas’a şöyle demişti: “Yol, gerçek ve yaşam Ben’im. Benim aracılığım olmadan Göklerdeki Peder’e kimse gelemez.” (Yuhanna 14:6). Bu nedenle biz Hıristiyanlar İsa Mesih’i şahsen Rabbimiz ve Kurtarıcımız olarak kabul etmek gerektiğine inanıyoruz. Mesih’i kabul etmemiz gerekiyor, çünkü “kendisini kabul edip adına iman edenlerin hepsine Allah’ın çocukları olma hakkını verdi. Onlar ne kandan, ne beden ne de insan isteğinden doğdular; tersine, Allah’tan doğdular.” (Yuhanna 1:12-13). Mesih’i ancak imanla kabul edebiliriz. Efeslilere yazılan mektupta ise şöyle denilmektedir: “İman yoluyla, lütufla kurtuldunuz. Bu sizin başarınız değil, Allah’ın armağanıdır. Kimsenin övünmemesi için iyi işlerin ödülü değildir.” (Efesliler 2: 8-9). Rab İsa Mesih yüreklerimizin kapısında duruyor ve sesleniyor “İşte kapıda durmuş, kapıyı çalıyorum. Biri sesimi işitir ve kapıyı açarsa, onun yanına gireceğim; ben onunla, o da benimle, birlikte yemek yiyeceğiz.” (Esinlenme 3:20). İsa Mesih dağdaki vaazında “Ne mutlu doğruluğa acıkıp susayanlara! Çünkü onlar doyurulacaklar” dedi (Matta 5:6). Merhum Hrant’ın vefatı vesilesiyle gelen tüm taziyeler hep aynı fikir etrafında şekilleniyordu; o adalet aşkıyla çalıştı ve tüm yüreğiyle adaletin meyvelerini tatmayı diledi. Çünkü “Barış içinde eken barış yapıcıları doğruluk ürününü biçerler.” (Yakup 3:18).
Hrant’ı sadece gazeteci olarak tanıyanların büyük bir çoğunluğu kimsesiz çocuklar için yaptığı ve onun insansever kişiliğinin bir belirtisi olan çalışmalardan habersizdirler. Hrant, çocukluğunda bir çok çocuğun sahip olduğu mutluluktan mahrum kaldı. Teselliyi ise daha sonra çocuklara hizmet etmekte buldu. Çocukları sevdi. Kendi çocukları gibi onlara özen gösterdi. Çocukların sevincine ortak oldu ve çocukluğundaki acı anılara böylelikle teselli buldu.
Hrant, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bir Ermeni’ydi ve tüm yaşamı boyunca böyle çalıştı. Bu vesileyle şu soruyu sormak istiyorum; bu gibi suikastlerden sonra maktulün kefeni üzerinden siyaset yapmak evrensel ahlak kurallarına ne kadar sığar? Acı hepimizindir. Kayıp hepimizindir. Taziye acıyı paylaşmak, acıyı hafifletmek demektir. Bu nedenle olayı kınarken ülkemiz aleyhine yapılan olumsuz açıklamalar yüreklerde yeni yaralar açmaktadır. Bu tür davranışlar merhum Hrant’ın yaklaşımına tamamen aykırı düşmektedir.
Bu vesileyle Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer başkanlığındaki tüm devlet erkanına, tüm resmi kurum ve kuruluşlara ve iyi niyetli tüm yurttaşlarımıza bu acılı günlerde merhumun ailesine ve cemaatimize gösterdikleri destekten ve yakın ilgiden dolayı teşekkür ediyoruz. Olağanüstü duyarlılık sergilenmesi, ve en kısa zamanda failin yakalanması ise memnuniyet vericidir. Ancak kesinlikle yeterli değerlidir. Gerçek azmettiricilerin belirlenmesi ülkemizin barış ve huzur ortamı açısından zorunludur.
Bir Hristiyan din görevlisi ve bir insan olarak her zaman ve her şartta en kutsal hak olan yaşama hakkına saldıranları bir kez daha lanetliyorum. Fikir ve düşünce özgürlüğüne saygılı ve değer veren insanlar olarak, bazı insanlarımızın fikirlerini paylaşmasak bile, hiç kimsenin fikirlerinden dolayı bırakın katledilmesini, yargılanmasını ve ceza almasını bile kabul etmemeliyiz.
Devletimizin ve Türk halkının, Ermenilerin, binlerce yıldır bu topraklarda yaşayan T.C. vatandaşları olduğuna, yabancı ve potansiyel düşman olmadığımızı kabul edeceklerine, bizlerin düşman olarak algılanmamıza neden olan uygulama, tutum ve zihniyeti değiştirmek için okul kitaplarından ve okullarımızdan başlayarak toplumdaki bu Ermeni düşmanlığını yok etmeye yönelik çalışmaların ivedilikle ele alınacağına dair inancımızı hala koruyoruz.
Hrant’ın mücadele ettiği konuların başında Türk – Ermeni diyaloğunun gelişmesi vardı. Bu konuda önemli mücadeleler verdi ve bu mücadelesi karşısında oluşan tepkileri cesurca göğüsledi. Ne mistik bir olgudur ki, kendi cenaze merasimi, Türkiye ve Ermenistan yetkililerinin bir araya gelmesi için bir vesile oldu. Biliyoruz ki bu vesilenin gerçek bir diyaloğa dönüşmesi hepimiz gibi onu da mutlu ederdi.
Duamız şudur; Allah ülkemizin esenliğini korusun, vatandaşlarımızın kardeşlik sevgisini güçlendirsin, dünyaya barış bahşetsin ve insanların yüreğine sevgi tohumları eksin. Kötülük uzaklaşsın, ümitsizlik yok olsun ve Allah’ın kutsal iradesi her yerde hakim olsun.
Her şeye Kadir Allah’ın Kutsal Ruh’u içimizdeki taştan yürekleri çıkarsın, bize etten bir yürek versin. Böylece O’nun iradesini izlememiz, buyruklarına uyup onları uygulamamız mümkün olabilecektir (Hezekiel 36:26-27).
Merhum Geçen Pazar tüm dünyadaki Ermeni kiliselerinde Surp Badarak ayininden sonra yapılan özel dualarla anıldı. Bu vesileyle, Türkiye ve Ermenistan Cumhuriyetlerinin temsilcilerine, dost ülkelerin temsilcilerine, ayrıca, Başepiskopos Khajag Barsamyan tarafından temsil edilen Tüm Ermeniler Katolikosu 2. Karekin Hazretlerine, Başrahip Şahe Panosyan tarafından temsil edilen Kilikya Katolikosu 1. Aram Hazretlerine biraderane teşekkürlerimizi sunarız. Merhumun cenazesine katılmak için aramızda bulunan Romanya ve Bulgaristan Ermenileri Ruhani Önderi Başepiskopos Dirayr Mardikyan’a, Almanya Ermenileri Ruhani Önderi Başepiskopos Karekin Bekçiyan’a da teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Merhametli ve bağışlayıcı Allahımız, Hrant’ın ruhunu kabul etsin. Yargı günü ona merhamet etsin, taksiratını affetsin ve semavi solmayan taçlarına layık etsin. Huzur içinde yatsın. Bir kez daha merhumun eşi sevgili Rakel’e, evlatlarına, cemaatin tüm üyelerine, tüm basın mensuplarına ve tüm yurttaşlarımıza taziyelerimi sunar Kutsal Ruh’un tesellisini dilerim. Amin.”
PATRİKLİK BİNASI ÖNÜNDE TÖREN
Patriklik binasının önündeki törenden bir kesit
Hrant Dink’in naaşının bulunduğu tabut, kilisedeki törenden sonra, Patriklik binasının girişine getirildi. New York Başepiskoposu Khajag Barsamian, burada Tüm Ermeniler Katolikosu II. Karekin Hazretlerinin, Patrik Hazretlerine yazdığı taziye mektubunu okudu. Tören “Hokvots” ve hep birlikte söylenen Rabb’in Duası ile son buldu.
BALIKLI ERMENİ MEZARLIĞI’NDA TÖREN
Hrant Dink’in naaşının bulunduğu tabut, daha sonra Balıklı’daki Ermeni Mezarlığı’na götürüldü. Mezarlıktaki töreni Almanya Ermenileri Ruhani Önderi Başepiskopos Karekin Bekçiyan yönetti. Hrant Dink’in naaşı buradaki aile kabristanında toprağa verildi. Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi Vaizi Krikor Ağababoğlu merhumun kabri başında Türkçe bir konuşma yaptı.
Hrant Dink toprağa verilirken
BEZCİYAN SALONU’NDA KAHVE
Cenaze törenine katılanlar, mezarlıktan sonra Kumkapı Patriklik Merkez Kilisesi’nin Bezciyan Salonu’na döndüler. Konuklara burada kahve ve irmik helvası ikram edildi.
Yorumlar kapatıldı.