RADİKAL – STRASBOURG/ANKARA – Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye’yi azınlık vakıflarına ait mülklerin iptal edilen tapularını iade etmek veya bedellerini ödemekle cezalandırdı.
AİHM, Fener Rum Erkek Lisesi Vakfı tarafından Ankara’ya karşı açılan mülkiyet ve ayrımcılık davasında, vakfın Türk mahkemeleri kararıyla 1996’da iptal edilen iki tapusunun iade edilmesini kararlaştırdı. Tapular vakıf adına yeniden kaydedilmezse Ankara, davacı vakfa 890 bin avro (yaklaşık 1 milyon 600 bin YTL) tazminat ödeyecek. Mahkeme masrafıyla bu tazminat 910 bin avroyu (yaklaşık 1 milyon 720 bin YTL) bulacak.
Davacı vakıf 1997’de, AİHM’ye başvurmuş ve biri Beyoğlu, diğeri Kadıköy’de bağış yoluyla elde ettiği iki ayrı gayrimenkul için 1952 ve 1958’te İstanbul Valiliği tarafından kendisine verilen tapuların Hazine’nin girişimiyle 1996’da mahkeme kararıyla elinden alınmasını protesto etmişti.
Vakıf, 40 yılı aşkın bir süre söz konusu gayrimenkullerin yasal sahibi olduktan ve bu gayrimenkuller için vergi ödedikten sonra gelen bu kararın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) mülkiyet hakkı ve ayrımcılıkla ilgili maddelerine aykırı olduğunu savunmuştu. Türk mahkemeleri ise tapuları iptale gerekçe olarak, 1974’te Yargıtay’ın aldığı bir kararı göstermişti.
Mülkiyet hakkı ihlali
AİHM’nin dün açıklanan gerekçeli kararında, 1950’li yıllarda tapular vakıf adına kaydedilirken hiçbir kamu otoritesinin buna karşı çıkmadığı ve kayıt işlemlerinin dönemin Türk yasalarına uygun şekilde gerçekleştiği belirtildi. AİHM kararında, Türkiye’nin mülkiyet hakkı ihlalinde bulunduğu kaydedildi.
AİHM, davacı vakfın kendisine ayrımcılık yapıldığına ilişkin tezlerini ise kabul etmedi. Karar, AİHM’de Ankara’ya karşı Müslüman olmayan dini azınlık vakıfları tarafından açılmış ilk dava hükmü olması bakımından önem taşıyor ve benzer diğer davalar için de emsal teşkil ediyor. Benzer onlarca dava AİHM gündeminde sonuçlanmayı bekliyor.
Hükümet, AİHM’nin ve AB’nin eleştirilerini dikkate alıp Vakıflar Yasası’nda değişikliğe gitmezse Türkiye’nin önüne en az 25 milyon avroluk fatura çıkacak. Hükümeti bu konuda daha önce de uyaran Dışişleri Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Sezer’den veto yiyen ‘vakıflar yasa tasarısı’nda ‘revizyon’ istiyor.
Fener Rum Erkek Lisesi Vakfı’nın AİHM’de açtığı dava sonunda Türkiye’nin vakfın mülkiyet hakkını ihlal ettiğine karar verilmesinin ‘iyi değerlendirilmesi’ni isteyen bakanlık, “Sezer’den veto yemiş tasarıda ciddi bir revizyona gidilip, vakıfların üçüncü şahıslara geçmiş mallarının iadesi sağlanmazsa Türkiye’nin vakıflara trilyonlar ödemesi kaçınılmaz” diyor. TBMM, Sezer’in ‘Anayasaya aykırı’ diye veto ettiği ‘vakıflar yasa tasarısı’nı yeniden görüşmek için henüz gündeme almadı.
http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=209641
Yorumlar kapatıldı.