ARAS YAYINCILIK’TAN IKI YENI
KITAP
Tespih Taneleri
Migirdiç
Margosyan
ani-roman, 528 sayfa
Daha önce yayimlanan Gâvur
Mahallesi, Söyle Margos Nerelisen? ve Biletimiz Istanbul’a
Kesildi adli üç öykü kitabiyla büyük begeni kazanan Migirdiç
Margosyan’in yeni kitabi Tespih Taneleri Aras Yayincilik tarafindan
yayimlandi.
Dogdugu yer
Diyarbakir’i, oradaki Ermenileri, Kürtleri, Türkleri, Süryanileri,
Keldanileri, Yahudileri, bugün artik tarih olmus bir kent yasantisinin en
içten hikâyelerini anlatan Migirdiç Margosyan, Tespih Taneleri’nde,
Diyarbakir’dan okumaya geldigi Istanbul’a hayali bir köprü kuruyor.
“Kafle” yollarinda her birinin ailesi “berdan berdan” olmus, tespih
taneleri gibi dagilmis anne ve babasinin, ogullarinin “adam olmasi”ni,
“anadili”ni daha iyi ögrenmesini saglamak için Istanbul’daki Ermeni ruhban
okuluna gönderdigi küçük Migirdiç, kâh bu yeni çevresinde karsilastigi
gariplikleri, kâh hasretiyle yandigi Diyarbakir’i, bir türlü kavusamadigi
ilk askini, kimi siyasal-toplumsal olaylarin örgüsü içinde, büyük bir
ayrinti ve renk cümbüsü içinde hikâye ediyor. Çocukluktan ilk gençlige
geçtigi o delikanli çaginda, ailesini, kardeslerini, Diyarbakir
“küçe”lerinde oynadigi arkadaslarini ardinda birakan mahzun Migirdiç,
Istanbul’da kendilerini “Kosun, Kürtler gelmis!” çigligiyla karsilayan
akranlarinin arasina girdiginde, gelecege hem biraz kaygi, hem de biraz
umutla bakiyor…
Kapak Tasarimi:
Mehmet Sinan Niyazioglu
Migirdiç
Margosyan: 1938’de Diyarbakir’da,
Hançepek Mahallesi’nde (Gâvur Mahallesi) dogdu. Egitimini Süleyman Nazif
Ilkokulu, Ziya Gökalp Ortaokulu, daha sonra Istanbul’daki Bezciyan
Ortaokulu ve Getronagan Lisesi’nde sürdürdü. Istanbul Üniversitesi
Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. 1966-1972 yillari arasinda
Üsküdar Selamsiz’daki Surp Haç Tibrevank Ermeni Lisesi’nde müdürlügün yani
sira felsefe, psikoloji, Ermeni dili ve edebiyati ögretmenligi yapti. Daha
sonra ögretmenligi birakarak ticarete atildi. Edebi çalismalarini
araliksiz sürdürdü. Marmara gazetesinde yayimlanan Ermenice öykülerinin
bir bölümü Mer Ayt Gogmeri [Bizim Oralar] adiyla kitap haline
getirildi (1984); bu kitabiyla 1988’de, Ermenice yazan yazarlara verilen
Eliz Kavukçuyan Edebiyat Ödülü’nü (Paris-Fransa) aldi. Gâvur
Mahallesi (1992), Söyle Margos Nerelisen? (1995) ve
Biletimiz Istanbul’a Kesildi (1998) adli Türkçe kitaplarini,
1999’da ikinci Ermenice kitabi Dikrisi Aperen [Dicle Kiyilarindan]
izledi. Gâvur Mahallesi Avesta Yayinlari tarafindan Li ba me, Li
wan deran [Bizim O Yöreler] adiyla Kürtçe olarak yayimlandi (1999).
Evrensel gazetesinde yazdigi makalelerin bir bölümü Belge Yayinlari
tarafindan Çengelliigne adiyla yayimlandi (1999). Ayni gazetede
“Kirveme Mektuplar” adli kösesinde yazmayi sürdüren Margosyan’in bu
makalelerinin bir bölümü Lis Basin-Yayin tarafindan Kirveme Mektuplar
adiyla kitaplastirildi (Diyarbakir, 2006).
Ermeni Kültürü
ve Modernlesme
sehir – oyun – mizah – aile – dil
Anahide Ter
Minassian
Fransicadan çeviren: Sosi
Dolanoglu
inceleme,
192 sayfa
Aras Yayincilik’tan çikan bir diger kitap ise, Ermeni
kültürel, toplumsal ve siyasal yasantisiyla ilgili yaptigi tarih
çalismalariyla taninan
ünlü tarihçi Anahide Ter Minassian’in, farkli yer ve zamanlarda
yayimlanmis alti makalesini bir araya getiriyor. Ermeni Kültürü ve
Modernlesme adini tasiyan bu derleme, Osmanli Ermeni toplumunun
modernlesme sürecinde yasadigi mücadele, direnis ve dönüsümleri, bunlarin
kültürel ve entelektüel alana, günlük yasama yansimalarini, iç ve dis
gelismeleri de göz önünde bulundurarak mercek altina aliyor. Ter
Minassian, özellikle on dokuzuncu yüzyil ile yirminci yüzyilin ilk
çeyregine odaklanan bu yazilarda, Izmir Ermenilerinin, köylerinden büyük
sehre çalismaya gelen göçmenlerin, Ermeni yeniyetmelerinin Anadolu
topraklarinda oynadigi oyunlarin, pehlivanlarin, cambazlarin, mizah
gazetelerinin, siyasi reform çabalarinin, Amira sinifinin, aile
yasantisinin, Ermeni dili üzerinden yasanan çekismelerin, Ermeni dil
oglanlarinin izini sürüyor. Kent tarihi, etnografi, monografi, basin,
sözlü tanikliklar, arsiv belgeleri gibi çok çesitli alanlara yayilan
kaynaklardan beslenen bu çalisma, yalniz Ermenilerin degil, Osmanli
topraklarinda yasayan tüm halklarin tarihsel deneyimlerine ve ele aldigi
döneme önemli ölçüde isik tutuyor. Kitapta yer alan makalelerin basliklari
söyle:
1. Izmir Ermenileri:
Küçük Bir Cemaatin Dinamizmi
2. Osmanli
Imparatorlugu’nda Ermeni Yeniyetmelerinin Oyunlari
3. Ermenice Süreli Yayin
Gavros‘ta Hiciv Çizimleri 1908-1920
4. Bir Ermeni Amira
Ailesi: Dadyanlar
5. Osmanli Ermenilerinde
Iktidar Çekismesinin Bir Yönü Olarak Dil 1853-1914
6. Fransa Krali’nin
“Ermenileri”
Yayina Hazirlayan: Nazan Maksudyan – Rober Koptas,
Kapak Tasarimi: Mehmet Sinan
Niyazioglu
Anahide Ter Minassian:
1929’da Paris’te dogdu.
Babasi, Sivas Zara dogumlu Levon Kevonyan; annesi, ünlü Gülizar-Kegam Der
Garabedyan çiftinin kizlari, Mus dogumlu Armenuhi Der Garabedyan’dir.
Ermeni yazar ve sanatçilarin çevreledigi bir aile ortaminda yetisti.
Sorbonne’da tarih ve cografya ögrenimi gördü. Paris’teki çesitli liselerde
ders verdi. 1969’dan itibaren, Sorbonne ve EHESS’te, Rusya tarihi,
uluslararasi iliskiler tarihi, Ermeni toplumsal, kültürel ve siyasal
tarihi gibi konular üzerinde çalismalar yürüttü. Fransa, ABD, Türkiye,
Lübnan, Yunanistan ve Iran’da, çesitli dergi ve kitaplarda pek çok
makalesi ve kitabi yayimlandi.
Yorumlar kapatıldı.