Hükümet, Türkiye-AB ilişkilerinde Kıbrıs’la birlikte en büyük sorun haline gelen Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 301. maddesi konusunda adım atma kararı aldı.
Maddede, düşünce ve ifade özgürlüğünü genişletecek, muğlak noktaları giderecek rötuşlar yapılacak. Türkiye’deki hassas dengeleri de gözeten hükümet, nihai çözüm için sivil toplum örgütlerinden gelecek önerileri bekliyor. AK Parti’nin yaptığı taslak çalışmasında, çok tartışılan ‘Türklüğü’ kelimesi yerine ‘Türk milleti’ ibaresi getirilirken, 301’den alınan cezalarda uygulanan ‘yurtiçi-yurtdışı’ ayrımı kaldırılıyor. Ayrıca eleştiriden ne anlaşıldığı konusu açıklığa kavuşturuluyor. Değişikliğin aralık ayında yapılacak AB liderler zirvesine kadar Meclis’ten çıkarılması hedefleniyor.
AVRUPA BİRLİĞİ KOMİSYONU TÜRKİYE RAPORU ORİJİNAL METİNLERİ (pdf)
301. madde dün yayınlanan AB İlerleme Raporu ve Strateji Belgesi’nde de önemli bir yer tutuyor. Türkiye’nin müzakere sürecinin geleceğine ilişkin kritik bir metin olarak görülen raporda, özellikle ifade hürriyeti ve Kıbrıs konularına dikkat çekiliyor. Türkiye muhalifi komiserlerin ısrarlarına rağmen Kıbrıs için tavsiyede bulunmayan AB Komisyonu, özellikle 301. maddenin değiştirilmesini istiyor. Raporda, Türkiye’nin Kopenhag Kriterleri’ni yerine getirdiği tespiti yapıldıktan sonra reform hızının yavaşladığı belirtiliyor ve 301. konusunda şu eleştirilerde bulunuluyor: “İfade hürriyetini kısıtlayıcı bir içtihat oluştu. Bu madde ciddi endişe kaynağı.”
Dün yayınlanan Avrupa Birliği İlerleme Raporu’nda da önemli yer tutan 301. madde konusunda geçen hafta sonu İstanbul’da girişim başlatıldı. Orhan Pamuk, Elif Şafak, Hrand Dink gibi isimlerin yargılanması sonucu gündeme gelen maddenin rötuşlanması kesinleşti. Dolmabahçe Sarayı’ndaki Başbakanlık Ofisi’nde Adalet Bakanı Cemil Çiçek ile AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, partinin hukukçu milletvekilleri ve bazı ceza yasası hocaları ile bir araya geldi. Toplantıda, değişik öneri ve görüşler masaya yatırılarak 301. maddeye ilişkin bir taslak hazırlandı. Alınan bilgilere göre, AK Parti’nin getirdiği değişiklikler şöyle: “301’in birinci ve üçüncü maddesi ‘Türklüğü’ ibaresi ile başlıyor. Bu ifadenin kapsam ve sınırları tartışma konusu. Madde, Türkiye dışında yaşayan ve aynı kültürün iştirakçisi olan toplumları da kapsıyor. Kamuoyundaki hassas dengeler de gözetilerek bu ibare ‘Türk milleti’ olarak değişmeli. 301’in üçüncü maddesinde mevcut hali ile ‘Türklüğü aşağılamanın’ yabancı bir ülkede yapılması halinde verilecek cezanın üçte bir oranında artırılacağı yazılı. Bu maddenin yasa metninden tamamen çıkarılması gerekir.”
301’in eleştirilen diğer bir yönü de dördüncü maddedeki, “Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.” cümlesi. Düşünce ve görüşlerin ‘eleştiri’ mi, yoksa ‘hakaret’ mi olduğu konusunda farklı kararlar çıkması da bu yönde bir değişikliğe gerekçe gösteriliyor. Bu maddenin düşünce ve ifade özgürlüğünü genişletecek şekilde değiştirilmesi üzerinde de mutabakata varıldı.
Tartışılan 301. madde
1- Türklüğü, cumhuriyeti veya Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni alenen aşağılayan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
2- Türkiye Cumhuriyeti hükümetini, devletin yargı organlarını, askerî veya emniyet teşkilatını alenen aşağılayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
3- Türklüğü aşağılamanın yabancı bir ülkede bir Türk vatandaşı tarafından işlenmesi hâlinde, ceza üçte bir oranında artırılır.
4- Eleştiri amaçlı düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.
Yorumlar kapatıldı.