Türk savcılar, Orhan Pamuk’un ifade özgürlüğüyle ilgili yargılanması konusunda saçma bir dönüş yaparak, şimdi de Avrupa Birliği’nin Türkiye Masası’ndan sorumlu Hollandalı Joost Lagendijk’e soruşturma açtı. Lagendijk’in geçen ay Pamuk’un İstanbul’daki duruşmasına katılırken Türkiye’nin şaka misali yasalarını ihlal edip etmediğini anlamaya çalışıyorlar.
Pamuk, Türkiye’nin son yüzyılda Ermenilere ve Kürtlere yönelik işlediği katliamlarla ilgili açıkça konuştuğu için ‘Türklüğe’ hakaretle itham ediliyor. Yasa, hükümete ve devlet kurumlarına hakareti de suç sayıyor. Lagendijk, mahkeme başladıktan sonra gazetecilere, pek çok şeyin yanı sıra, Türkiye Kürtlerinin hükümetle diyaloğa girmedikleri sürece, orduyu güçlendirme riskini aldıklarını, ordunun böylece önemini savaşla meşrulaştırdığını söylemişti.
Böyle bir yorumun (Lagendijk’in orduya hakaret edip etmediğinin belirlenmesi amacıyla) cezai soruşturmaya konu edilebilmesi, Türkiye’deki demokratik reformu ve ülkenin AB’ye girme şansını tehdit eden gerilimlerin yeni bir göstergesi. Pamuk’a yönelik ilk baştaki şikâyeti yapan aynı milliyetçi avukatlar grubu, Lagendijk’e karşı başlatılan yasal sürecin de arkasında.
Bu grubun son dönemde yazarlara, gazete-cilere ve entelektüellere yönelik soruşturmalarda da payı olduğu belirtiliyor.
Türkiye’deki milliyetçi duygular, Kürt ayrılıkçılığının ve siyasi İslam’ın Türkiye’nin varlığına yönelik ölümcül tehditler olduğu inancına dayanıyor. Fakat son yıllarda, Türkler AB üyeliği doğrultusunda bastırırken, hükümet de Kürtler için azınlık hakları ve ordu üzerindeki sivil denetimin güçlendirilmesi gibi birçok reforma imza attı. Dahası bu reformları, kökleri siyasi İslam’a dayanan ve çok da uzak olmayan bir geçmişte olsaydı pekâlâ ordu tarafından devrilebilecek bir partiye liderlik yapan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın hükümeti gerçekleştirdi.
Türk kimliğine ve kurumlarına hakareti suç sayan yasa, bugünlerde gücünü hissettiriyor ve eski statükonun savunucuları bunu reformcu dalgaya karşı koymak için kullanıyor. Türk yasa koyucular bu yasayı değiştirebilir ve değiştirmeli.
Bu arada AB ve ABD de, reformların, eski muhafızların değişimden duyduğu rahatsızlıktan daha önemli olduğunu açıkça ortaya koymalı. (Başyazı, 19 Ocak 2006)
Yorumlar kapatıldı.