Avrupa Konseyi zirvesinde Koçaryan, ‘soykırım’ iddiaları ve Dağlık Karabağ’ın Avrupa’yla bütünleşmesini dile getirince Erdoğan’la görüşme gerçekleşemedi. Başbakan, Koçaryan’ı ‘tribünlere oynamakla’ suçladı
SERKAN DEMİRTAŞ
VARŞOVA – Avrupa Konseyi liderler zirvesinde, Başbakan Tayyip Erdoğan ile Ermenistan Devlet Başkanı Robert Koçaryan’ın beklenen görüşmesi gerçekleşmedi. Koçaryan zirvede ‘soykırım’ iddialarına uluslararası tanıma ile Ermeni işgali altındaki Dağlık Karabağ’ın Avrupa’yla bütünleşmesini gündeme getirince, görüşme için inisiyatif üstlenilmedi. Erdoğan, Koçaryan’ın konuşmasını, “Aslı astarı olmayan soykırım ifadelerini kullanıp kendilerini tatmin etmek ve tribünlere oynamaktan başka bir şey değildi” diye niteledi.
Erdoğan-Koçaryan mektuplaşmasında, Ankara’nın ‘soykırım’ iddialarını araştırmak için ortak komisyon kurulması önerisine Erivan’ın ‘Hükümetlerarası komisyon her şeyi görüşsün’ yanıtını vermesi, Varşova’da ortak noktaların saptanması ihtimali doğurmuştu. Ama dün iki taraf son dakikaya dek birbirinin inisiyatif üstlenmesini beklerken, Koçaryan’ın konuşması, görüşme olmayacağını belli etti.
Koçaryan düzeltme yaptı
“1915’teki soykırımın tanınması çabalarımız Avrupa değerlerine olan inancımızla da açıklanabilir. Bu üzücü olayların 90. yıldönümünde soykırımı tanıyıp kınayan ülkelere teşekkür ediyoruz” diyen Koçaryan’ın taslaktaki “Soykırımı Osmanlı Türkiyesi yaptı” ifadesini son dakikada düzelttiği öğrenildi. Erivan, ‘Osmanlı dönemindeki’ ifadesini kullanıyordu. 1. Dünya Savaşı’nın mağdurlarının başında Ermenistan’ın geldiğini savunan Koçaryan, ‘Ermeni halkının sınırların ve tecridin olmadığı Avrupa’ya inandığını’ söyleyip Türkiye’nin sınırı açmamasına atıf yaptı.
Bu konuşmanın ardından Erdoğan-Koçaryan görüşmesi gerçekleşmezken, Türk tarafı, “Burada başarısız olacak bir görüşmeyle bir başka imkânı köreltmek istemedik”, Ermeni tarafı, “Koçaryan Erdoğan’la mutlaka görüşecek” görüşünü aktardı.
Erdoğan ise, sadece tokalaştıklarını belirttiği Koçaryan’a şu yanıtı verdi: “İlgisiz ülkelerde lobi kullanarak, soykırım kararları çıkarmak. Diplomatik ilişki gerçekleştirmiyorsak sorumluluk onlardadır. Erdoğan, üçüncü ülkelerin girişimlerine karşılık, TBMM’nin de benzer kararlar alabileceğini yineledi. Başbakan, Belçika’nın soykırımın inkârını cezalandıran girişimiyle ilgili, “Hukukun üstünlüğünü, insan haklarını konuşacağız, siz hiçbir belgeye dayanmayan karar alacaksınız” dedi.
Koçaryan’ın Azeri muhatabı İlham Aliyev’le önceki geceki görüşmede de Dağlık Karabağ için ilerleme çıkmadı. Aliyev’in Erdoğan’la buluşup verdiği bilgiye göre, Laçin bölgesinin statüsü ile referanduma gidilmesinde görüş ayrılığı giderilemedi.
Varşova notları…
23 lider katıldı: Zirveye 23 devlet başkanı, 14 başbakan, iki başbakan yardımcısı, yedi dışişleri bakanı katıldı. Fransa, Britanya, İtalya, Fransa, İspanya ve Belçika liderleri zirveye gelmemeyi tercih etti.
Protokol müdürü Topaloğlu: Açılış törenini, Avrupa Konseyi’nin protokol müdürü Muammer Topaloğlu yönetti.
Şatoya konuk oldular: Zirveye 14. yüzyıldan kalma Kraliyet Şatosu ev sahipliği yaptı. 2. Dünya Savaşı’nda harap olup 1970’lerde restore edilen şato bugün müze.
Gençlik zirvesi de yapıldı: Zirveye paralel olarak düzenlenen ‘Avrupa Gençlik Zirvesi’ vesileyle, konser ve konferanslarla gençler eğlendi.
AKKB, Türk yargısına para verebilir: Varşova Deklarasyonu’na göre Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası’nın (AKKB) insan hakları ve demokratikleşme gibi alanlarda proje karşılığı kredi vermesinin yolu açıldı. Diplomatik kaynaklar, bu imkânın Türkiye’deki yargı reformu için kaynak olabileceğini kaydetti.
‘Ana’ uçağı siftah yaptı: Başbakan, zirveye Roma’dan satın alınan ve bir dönem İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi’nin de kullandığı A-319 uçağıyla gitti. ‘Ana’ adı verilen uçak ilk kez kullanılırken, personel uçağa galoşlarla girdi.
Erdoğan’ın ikili sohbetleri: Başbakan, zirve sırasında Ukrayna, Bosna-Hersek, Polonya ve Gürcistan Devlet Başkanları, Lüksemburg, Yunanistan, Bulgaristan, Norveç başbakanları, Kıbrıs Rum lideri ve Fransa Dışişleri Bakanlarıyla kısa sohbetler yapma fırsatı buldu.
Yorumlar kapatıldı.