Osmanlı Arşivleri’ndeki Ermenilerle ilgili belgeleri tasnif eden Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü ilginç belgelere ulaştı. Türkiye’yi soykırımı yapmakla suçlayan Ermenilerin Anadolu’da 523 bin Türk’le birlikte çok sayıda museviyi de katlettikleri ortaya çıktı.
Ermenilerin soykırım iddialarına karşı Osmanlı belgeleri arasında yapılan araştırmalar derinleştirilirken, ulaşılan bir belge tartışmaları farklı bir boyuta taşıdı. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ermenilerin katlettiği isimleri gösteren belgeleri tasnif ederken Ermenilerin Osmanlı Musevilerine de katliam yaptıklarını ispatlayan bir belgeye ulaştı. Van Sabit Jandarma Alay Komutanı Ali Vasıf’ın Dahiliye Nezareti’ne gönderdiği BOA.HR.SYS.2872/3 numarasıyla arşiv kayıtlarına giren belgede 300 Musevi’nin doğranarak katledildiği belirtiliyor. Belgede Hakkari’den Van’a gitmekte olan Musevilerin Seyl köyü yakınlarında Ermenilerce doğranarak ‘duvar biçimi istif edildikleri’ belirtiliyor.
“Ermenilerin Ruslarla birlikte Trabzon ve Van havalisinde Müslümanlara ve Musevilere yaptıkları mezalim” başlığı altında yer verilen belgede, Van Alay Komutanı’nın yazısı 25 ayrı maddede sıralanmış. Alay Komutanı, Musevilerin katledildiği bilgisini 22’nci maddede şöyle anlatıyor: “Halil Bey fırkasının Rusyalılar tarafından takibi esnada Norduz kazasının Şahotu Köprüsü’nden geçmekte bulunan Saray ve Hoşab kazasıyla Nevahi halkı Van ahalisinden Mamüretürreşad dahilinde gitmeye gayri muktedir birçok nisban ve sıbyan dahil oldukları halde Kazaklar yetişerek kılınçla kama ile itlaf ve suya dökülenlerin mikdarı kırk bini mütecavizdir. Gevaş kazasından ve gerekse Vastan’dan Mükus kazasından imrarı suhulet bilen ahalinin üç bini mütecaviz nüfusu da ağır ve sağında Mükus Komitesi tarafından bi’t-tamam katlolunmuşlardır. Dersa’adet’te nüfus sicilliyatıyla sabit olacağı üzere Van muhitinin zayiatı yüz bine karib düşeceği tahakkuk eder. Hele Hakkari’den çıkıp necat tarihi arayan Musevi milletinden 300 nüfusun Seyl karyesinde doğranarak duvar biçimi istif edildiklerini görenlerle isbat mümkündür.”
Belgenin tarihî gerçekleri ortaya koyma bakımından önem taşıdığına dikkat çeken Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürü tarihçi Doç. Dr. Yusuf Sarınay, Musevilerin de katledildiğini göstermesi bakımından tasnif ettikleri belgenin başına “Ermenilerin Ruslarla birlikte Trabzon ve Van havalisinde Müslümanlara ve Musevilere yaptıkları mezalim” ibaresinin konulduğunu anlatıyor. Sarınay şu bilgileri veriyor: “Ermenilerle ilgili bölümleri bir araya getirdik. Ermenilerin yaptığı katliamlara ilişkin yazışmalar ve katliama tanık olmuş çok sayıda insanın ifadeleri var. Osmanlı arşivlerine göre katliama tabi tutulan Türklerin sayısını gösteren bir istatistiki cetvel bile hazırladık. Sadece Osmanlı belgelerine göre katledilen Türklerin sayısı kesin olarak belirlenebilen 518 binden fazla.”
Osmanlı belgeleri arasında Ermenilerin Anadolu ve Kafkaslar’da planlı bir şekilde Türk nüfusunu yok etme çalışmalarının ortaya konduğunu vurgulayan Sarınay, çıkardıkları belgelerin kaynağına ilişkin şunları söylüyor: “Söz konusu belgeler bölgede tahkikat yapan komisyonların tahkikat zabıtlarından, katliama uğrayan halkın heyetler önünde verdikleri yeminli ifadelerden, köylerdeki ihtiyar heyetlerince tutulan ifade zabıtlarından, yine bu bölgede görevli ordu komutanı, fırka komutanı, ordu müfettişi gibi komutanların valilerin, Düyun-u Umumiye memurlarının ve Muhacirin Tahkikat komisyonlarının raporlarından ve bazı yabancıların tuttukları günlüklerden meydana gelmiştir.”
‘Tarihimizle yüzleşince kendi acımızı görüyoruz’
Ermeniler, yıllardır sözde soykırımı iddialarıyla dünya kamuoyunu yanlarına çekmeye çalışırken, resmi belgeler, Ermeni çeteler tarafından 1910-1922 yılları arasında Anadolu’da 500 binden fazla Türk’ün katledildiğini gösteriyor. Uzun bir süredir Türkiye’ye, ‘tarihinizle yüzleşin’ telkinleri yapıldığını belirten Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürü Yusuf Sarınay, “Tarihimizle yüzleşince, kendi kayıp ve acılarımızla karşılaşıyoruz.” dedi. Ermeni soykırımı iddialarıyla ilgili olarak herkesin 1915 yılına kilitlendiğini kaydeden Sarınay’a göre “Sorun bu tarihte başlamıyor. 1915 bir sonuç.”
1878’den itibaren büyük devletlerin Ermenileri kullanarak Osmanlı’nın iç işlerine müdahale etmeye başladıklarını anlatan Sarınay, Osmanlı’nın 1. Dünya Savaşı başlarına kadar sabırlı bir şekilde dayandığını söyledi. Ermeni çetelerin Anadolu’da yüz binlerce Türk’ü katlettiğini bildiren Sarınay, şunları söyledi: “Ermeniler devlet kurmak için Fransız, İngiliz ve Rusların vaat ettiği topraklarda bir çoğunluk oluşturamamış. Bu, büyük devletler tarafından da dile getirilmiş. Çoğunluk oluşturabilmek için, belirli bölgelerde sistematik katliam yapmışlar. Katliamların özellikle Doğu Anadolu ve Çukurova’da yoğunlaşmasının nedeni, etnik temizliğe girişmiş olmalarıdır.” Sarınay, uzun bir süredir Türkiye’ye, ‘tarihinizle yüzleşin’ telkinleri yapıldığını da hatırlatarak şunları söyledi: “Tarihimizle yüzleşince, kendi kayıp ve acılarımızla karşılaşıyoruz. Yasımızı tutmadığımız için, herkes Türkiye’den birtakım şeyleri rahatlıkla alabileceğini düşünüyor. Anadolu’da 523 bin 955 Türk, Ermeni çetelerince katledilmiş. Bunda Batılıların da sorumluluğu çok büyük. Avrupa, Türkiye üzerindeki politikalarında Ermenileri araç olarak kullanmış. Avrupa’nın da kendisiyle yüzleşmesi lazım.”
Ankara, aa
Yorumlar kapatıldı.