RADİKAL – ANKARA/İSTANBUL – ABD Büyükelçiliği, Başbakanlık Müsteşarı Ömer Dinçer’in imzasıyla yayımlanan ve Eric Edelman’ın ‘ekümen’ sıfatıyla Fener Rum Patriği onuruna vereceği resepsiyona kamu kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılmamasını içeren genelgeye tepki gösterdi. ABD Büyükelçiliği Sözcüsü Joseph Pennington, “İsteyen gelir, istemeyen gelmez” dedi. Patrikhane’den de, “Ekümenlik, siyasi değil, tarihi bir sıfat” açıklaması geldi.
ABD Büyükelçiliği Konutu’nda yarın verilecek resepsiyonla ilgili ‘Amerika’nın Sesi’ radyosuna konuşan ABD Büyükelçiliği Sözcüsü Joseph Pennington, “Patriği her zaman için ekümenik olarak kabul ediyoruz. Şimdi değişen bir şey yok. Resepsiyona isteyen gelir, istemeyen gelmez” dedi.
Dışişleri Bakanlığı’nın istemiyle yayımlandığı belirtilen genelgede, kamu görevlilerinin davete katılmalarının Bartholomeos’un ‘ekümeniklik’ iddiasını güçlendireceği ileri sürülmüştü. Bartholomeos’un kullandığı ‘ekümenik’ ifadesi, Fener Rum Patriği’nin evrensel ölçüde kabul edilmesi anlamına geliyor. Türkiye ise, Fener Rum Patriği’ni sadece Türkiye’deki Rumların patriği kabul ediyor.
Patrikhane: Tarihi unvan
Patrikhane’nin basın sorumlusu Dositeos Anagnostopulos da, ‘ekümenik’ sıfatının siyasi değil, tarihi ve dinsel bir içerik taşıdığını söyledi. ‘Ekümenik’ sıfatının, Hıristiyanların birlikte hareket ettiği 451 yılında, ‘Dördüncü Kadıköy Konseyi’nde İstanbul Patriği’ne verildiğini belirten Anagnostopulos, “Bu, tarihi bir unvan. Papa’ya nasıl ‘Roma Papası’ deniliyorsa, İstanbul Patriği’nin unvanı da ‘ekümen’. Politik unvan vermek anlamsız” diye konuştu.
Patrikanenin özgürlükçü bir yapı olduğunu kaydeden Anagnostopulos, ülkeleri dışında yaşayan Ortodoks kökenli Hıristiyanlar da dahil, 16 milyon mümine ruhani önderlik ettiklerini söyledi. Anagnostopulos, “Bir ruhani liderin bu topraklarda yaşıyor olması Türkiye için önemli değil mi? Laik bir cumhuriyet, bir kilisenin şöyle veya böyle anılmasına niye karşı çıksın ki?” diye sordu.
Avramopoulos: İç mesele
Lozan Anlaşması’nda, Patriğin yalnızca Türkiye’deki Ortodoks cemaatinin dini lideri olarak tanımlandığı yönündeki görüşe karşı çıkan Anagnostopulos, Lozan’da Patrikliğe ilişkin herhangi bir ibarenin olmadığını savundu.
Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu’nun davetlisi olarak Türkiye’ye gelen Yunanistan Turizm Bakanı Dimitris Avramopoulos, dün Patrikhane’yi ziyaret etti. Avramopoulos sorular üzerine, “Bu konular, Türkiye’nin iç politikasıyla ilgilidir. Ekümenliğin anlamını siyaset belirlememektedir. Bu geçmişten, geleneklerden gelen tarihsel bir olaydır” dedi.
Prof. Dr. Baskın Oran ise, şunları söyledi: “Dinsel ve tarihsel bakımdan bu Ortodoks ilahiyatı dışında kimseyi ilgilendirmez. Siyasi bakımdan ise Fener Rum Patrikhanesi’nin güçlenmesi, Türk dış politikasının lehine. Çünkü Patrikhane’nin en önemli rakipleri Moskova ve Atina patrikliği. Fener Rum Patrikanesi’nin Vatikan olacağı iddiası, gülünç. Ortodoks kiliseleri, Vatikan’ın aksine herhangi bir merkezi kabul etmez.”
Yorumlar kapatıldı.