İngiliz The Economist haftalık dergisi 9-15 Ekim tarihli sayısında Mustafapaşa’da (Türkiye) “Lozan Antlaşamasının kuruluşu” na ilişkin bu ay gerçekleştirilen buluşmada, Yunan ve Türk katılımcıların Türk Profesör Sacit Pekak’ın yörenin Hristiyanlık mirasının vahim durumuna ilişkin değerlendirmesine ilgiyle karşılık gösterdiler.
Mustafapaşa Kaapadokya volkanik alanında bulunan küçük bir köy olup, 100 yıl önce Sinasos adını taşımaktaydı ve çoğunluğu rumların oluşturduğu Anadolunun en zengin köylerinden biriydi. Bunun şahidiyse inşa edilen kilise ve evlerdi. Ancak 1924 Lozan angtlaşmasıyla bu resim son buldu. Şu anda Belediye binasında bulunan bir mozaik bu ayfrılış sahnesini resmetmekte.
İngiliz The Economist, bu köy örneğiyle acaba AB çevresinde de bu karşılklı anlaşyışın yayılıp yayılamıyacağını sormakta. Dergi, teorik olarak, Avrupalılaşmış Türkiye’nin, Rumalara kendi eski ev ve mülklerini geri alma ve eski iş bağlantılarını tekrar tesis etme izni vermesi gerektiğini söylüyor.
Bugün Istanbul’da çoğunluğu yaşlı 2500 Rum rönesans ve yokolma arası hisler içindeler. 3 okullarından Zografern’in bugün topu topu 49 öğrencisi var. 1962’de bu sayı 700’dü. Varolan 60-70 kilisenin korunması ise devamlı çeşitli engellerle karşılaşmakta. Bürokratik engelley yüzünden 1999 depreminde zarara gören Az. Panya kilisesini onarmak ise mümkün değil. Ruhban okulu 1971 yılından bu yana kapalı.
İşadamı Laki Vinkasi, eğer AB ile müzakere tarihi kesinleşirse, yapılacak Yunan yatırımlarının hissedilir ölçüde artacağını söylüyor.
“Acaba rönesans yokolmaya engel olur mu? ” sorusuna The Economist şu şekilde yanıtlıyor. “Görüldüğü kadarıyla bu zamana karşı bir yarış”.
H.Dz.
Yorumlar kapatıldı.