İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

İfade özgürlüğüne milli yarar kıskacı

YURDAGÜL ŞİMŞEK

ANKARA – Zina tartışmaları nedeniyle görüşmeleri yeni yasama yılına kalan Türk Ceza Kanunu tasarısına, ‘Kıbrıs sorunu’ ve ‘Ermeni soykırımı’ ifadeleri de girdi. Tasarıda, ‘Kıbrıs’tan Türk askerinin çekilmesi’ veya ‘1. Dünya Savaşı sonrasında Ermenilerin soykırıma uğradığının’ basın-yayın yoluyla dile getirilmesinin suç olacağı açıkça yazıldı.

306. madde

Yürürlükteki TCK’nın 127. maddesinin 5 ve 6. fıkralarında yer alan hükümler, yeni tasarıda ‘Temel milli yararlara karşı hareket’ başlığı altında 306. madde olarak yeniden düzenlendi. Buna göre, temel milli yararlara karşı fiillerde bulunmak maksadıyla veya bu nedenle, yabancı kişi veya kuruluşlardan doğrudan doğruya veya dolaylı olarak kendisi veya başkası için maddi yarar sağlayan vatandaşa, üç-10 yıl hapis ve 10 bin güne kadar para cezası verilecek.

Yarar sağlayan veya vaat eden kişi hakkında da aynı cezaya hükmolunacak. Fiilin savaş sırasında işlenmiş ya da yararın basın ve yayın yoluyla propaganda yapmak için verilmiş veya vaat edilmiş olması halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılacak. Suç, savaş hali dışında işlendiği takdirde, bu nedenle kovuşturma yapılması Adalet Bakanı’nın iznine bağlı olacak. Maddede ‘temel milli yarar’ ise, ‘bağımsızlık, toprak bütünlüğü, milli güvenlik ve Cumhuriyet’in Anayasa’da belirtilen temel nitelikleri’ şeklinde tanımlandı.

Gerekçede açıkça anlatıldı

Madde gerekçesinde ise ilginç ifadeler var. Gerekçede suça örnek olarak, basında Türk askerinin Kıbrıs’ tan çekilmesi ya da Ermenilerin soykırıma uğradıkları yönünde haberler yapılması gösterildi ve şöyle denildi:

“Basın ve yayın yoluyla propaganda yapmak üzere para veya yarar veya vaat kabul edilmiş ise ceza artırılacaktır: Para, yarar veya vaat kabulü suretiyle bugün Türk askerinin Kıbrıs’tan çekilmesi veya bu konuda Türkiye aleyhine bir çözüm yolunun kabulü için veya sırf Türkiye’ye zarar vermek maksadıyla, tarihsel gerçeklere aykırı olarak, 1. Dünya Savaşı sonrasında Ermenilerin soykırıma uğradıklarının basın ve yayın yoluyla propagandasının yapılması gibi.”

15 yıla kadar hapis

Söz konusu madde ve gerekçesine göre, bugün Kıbrıs sorunu konusunda devletin belirlenen politikanın dışında bir çözümü basın-yayın aracılığıyla önermek, bu konuda yazmak, televizyonlarda program yapmak suç olacak. Bu fiili işleyenlere Adalet Bakanlığı’nın izin vermesi ve ‘yabancı kişi veya kuruluşlardan doğrudan doğruya veya dolaylı olarak kendisi veya başkası için maddi yarar sağlaması’ koşuluyla 4.5 ile 15 yıl arasında hapis cezası verilebilecek.

Basın Yasası’yla çelişiyor

Adalet Komisyonu’nun AKP üyesi Bekir Bozdağ, söz konusu maddedeki bazı hükümlerin, ifade ve basın özgürlüğünü kısıtladığını söyledi.

Adalet Komisyonu’nda endişelerini dile getirdiğini vurgulayan Bozdağ, tasarıya ‘temel milli yarar tanımı’ ile ‘maddi yarar’ ibaresini ekleyerek, suçun öğelerini biraz olsun somutlaştırıp, geniş yorumlanmasının önüne geçmeye çalıştıklarını söyledi.

Bozdağ maddede yer alan ‘doğrudan doğruya veya dolaylı yarar’ şeklindeki ibarenin ise, CHP ile uzlaşma sağlanamayınca değiştirilemediğini, bu ibarenin ‘geniş yorumlanma olasılığı’ nedeniyle uygulamada sıkıntılar doğurabileceğini kaydetti.

Madde gerekçesindeki Kıbrıs ve Ermeni sorununa ilişkin ifadelerin kendileri tarafından yazılmadığını açıklayan Bozdağ, “Hükümet tasarısında gelen şekliyle korundu. Dolayısıyla bu ifadeler hükümetten gelen tasarıda vardı” diye konuştu.

Madde bu haliyle yasalaşırsa, basın aracılığıyla işlenen suçlara hapis cezası verilmeyeceği fikriyle oluşturulan Basın Yasası’yla da çelişecek.

Basın Yasası tümüyle yenilenirken, yasadaki hapis cezalarının tümü çıkarıldı ve basın yoluyla işlenen suçlarda hapis cezası verilemeyeceği temel ilke olarak benimsendi. Ancak Türk Ceza Kanunu (TCK) tasarısıyla Basın Yasası’nın bu ilkesi göz ardı edildi. TCK’da 20’yi aşkın maddede ‘basın yoluyla işlenirse’ koşullu ağır hapis cezaları getiriliyor.

Yorumlar kapatıldı.