Karslılar’ın, Türkiye-Ermenistan sınırının açılması için elli bin imza
topladığını herhangi bir gazetede okuyup, herhangi bir televizyon kanalında
işitseydim, muhtemelen aldırmadan geçip gidecektim…
Habere, internette sörf yaparken sadece CNN’in web-side’ında rastladım… O
haberde de vurgu gene elli bin imzaya değildi…
Kars’ın merkez nüfusu yüz otuz bin civarında… Etrafı ile birlikte bu nüfus
üç yüz yirmi beş bine ulaşıyor…
Kent merkezini esas alırsanız, toplanan imza sayısı habercilik açısından daha
da önem taşıyor…
Kentin, on bir yıldır kapalı olan Doğu Kapısı’nı açmak için, neden böylesine
büyük ve yoğun gayret içine girdikleri, ekonomik göstergelere bakınca hemen
anlaşılıyor.
Kars’ın Türkiye’nin ürettiği üretim pastasından aldığı pay binde 19… Kars’a
düşen pasta dilimi neredeyse yok ya da kağıt kadar ince…
Bir hanede ortalama altı kişi yaşıyor. Bu bilgiden yola çıkınca merkezde
yirmi bin civarında, kentin toplamında da altmış beş bin civarında hane var. Bu
hanelerin ortalama geliri, o da eşit bölünmesi halinde, yılda dokuz yüz milyon
bile değil…
Kentte sanayi yok gibi; ticaret ihmal edilir düzeyde, ağırlıklı olarak tarım,
daha doğrusu hayvancılık var…
Kent tarım ağırlıklı olmasına rağmen, okur-yazar sayısı yüzde 82… On bin
kişiye düşen araba sayısı ise, büyük kentlere nazaran çok düşük… Büyük
kentlerde on bin kişiye yedi yüz civarında araba düşerken, Kars’ta bu oran yüz
seksen sekiz…
* * *
Kars toplumsal yapısını dönüştüremediği için sürekli göç veriyor… Gene de
sefaletin, işsizliğin önüne geçilmiyor… Son umutlarını Kars-Ermenistan
sınırına bağlamışlar.
Elli bin kişinin imzaladığı ve Ankara’ya gönderdikleri bildirilerinde şöyle
diyorlar:
"Yurdumuzun her yerinde sınır kapısı şehre bir avantaj sağlarken; 11 yıldır
kapalı olan Doğu Kapısı, (Türkiye-Ermenistan Sınırı) yüzünden şehrimizin iç
dinamikleri, öngörülen ticari hareketliliğin itici gücü olmaktan uzak kaldı.
Ermenistan’ın, kardeş Azerbaycan topraklarından çekilmesini en çok biz
Karslılar istiyoruz. Ancak uygulanan ‘ambargo’ tüm bölgenin ‘eşit ve hakkaniyet’
ölçülerine göre özveride bulunmasını ortaya koyamadığı için Kars üzerinden sonuç
almak da mümkün olmuyor ve giderek Kars yalnızlığa itiliyor."
Bildiride, külfetin "neden eşit paylaşılmadığı" da şu cümlelerle belirtiliyor:
"Ermenistan’a uygulanan vize kaldırılarak, hava koridoru açılarak;
Türkiye’den Ermenistan’a yapılan ihracatın hem Sarp, hem Türkgözü, hem de İran
üzerinden sağlanması için imkan yaratılarak; İstanbul ve Trabzon’dan
Ermenistan’a yapılan uçak seferlerine fırsat tanınarak; 10 Ocak 2002’den
itibaren Ermeniler’in Türkgözü Sınır Kapısı’ndan bandrollü vize ile Türkiye’ye
girişlerinin yolu açılarak Kars’ın yaptığı fedakarlığın anlam ve önemi kalmadı."
* * *
Aslında, amacım, elli bin imzalık bir haykırışın neden bizim medyada yer
almadığını araştırmak idi…
Bunu araştırmaya koyulunca, rakamlarla da sarmaş dolaş olmak mecburiyet
haline geldi…
Türkiye’nin Ermenistan ile dış ticaret hacmine de baktım… 1997 yılında otuz
milyon dolarlık ticaret hacmi, 130 milyona yükselmiş… Ancak bu yükselişin
sebebi bavul ticareti ile üçüncü ülkelerden yapılan ticaret… Üçüncü ülke
denince de ağırlıklı olmak üzere Gürcistan ve İran anlaşılmakta…
Kars ve diğer illerin payına Ermenistan ile artan ticaretten pek bir şey
düşmüyor…
* * *
Yerel Gündem 21 ve Kars Kent Konseyi, elli bin imzayı duyurmak üzere 30
Haziran’da da bir miting yapmış… Bu aranışa Kent Konseyi Başkanı da olan
Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu öncülük etmekte…
Yoksulluğun pençesinde kıvranan Kars’ın çilesine çare bulmak için gösterdiği
gayret ve topladığı elli bin imzanın neden büyük kentlerden duyulmadığını
araştırırken, durumun satılan gazete sayısı ile bağlantılı olup olmadığını da
sorguladım…
Gazete tirajlarının yeni uzmanı olan Yavuz Semerci bana Kars’ta satılan
Hürriyet ve Sabah sayısını verdi… Gördüm ki yedi yüz elliyi bile bulmuyor…
Ulusal basının kente saat on birden evvel ulaşamadığını da yeni öğrendim
zaten…
Kaderlerini Türk-Ermenistan Sınır Kapısı’nın açılışına bağlamış olan Kars’tan
elli bin imzalık bir çığlık yükseldi…
Biz bunu duymadık… Gecikmeli de olsa sizleri haberdar etmek istedim…
Yorumlar kapatıldı.