Dışişleri’nin, AB uyum yasaları çerçevesinde başlattığı girişim, 33 yıldır kapalı olan Ruhban Okulu’nun açılmasını gündeme getirdi. . Hedef, Eylül’de faaliyete geçmek..
Vatan Gazetesi’nden Bülent Günal’ın haberine göre, AB’yle yıl sonunda müzakerelere başlamak isteyen Türkiye’nin Heybeliada Ruhban Okulu’nu eğitime açarak elini güçlendirmeyi amaçlaması, 33 yıldır kapalı olan bu dini eğitim kurumunu bir kez daha gündeme oturttu. Bu konudaki ilk açıklama, Viyana’da bulunan Fener Rum Patriği Bartholomeos’dan geldi. Bartholomeos, “Heybeliada Ruhban Okulu açılacak. Yeni ders yılına yetişmesini umuyorum” dedi.
Biz de son yıllarda açılması için gerek AB ülkelerinin gerekse ABD yetkililerinin yoğun girişimlerde bulunduğu Heybeliada Ruhban Okulu’nu yakından görmek için adaya gittik. Çam ormanlarının arasında kısa bir yürüyüşten sonra Heybeliada Ruhban Okulu’nun önündeydik. 15 dönümlük bir arazi üzerine kurulu okulun ön kapısında, “M.E.B. Özel Heybeliada Rum Erkek Lisesi” ve “Ayatriada Manastırı” yazıyor.
İçeri girdiğimizde gözümüze ilk çarpan şey, okulun bakımıydı. Bahçede zeytin, çam ve palmiye ağaçları.. Çimler düzenli olarak kesilmiş.. Ağaçların ortasında da Mustafa Kemal Atatürk’ün büstü ve altında “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir” sözü..
Randevumuz manastırın başrahibi Apostolos Daniilidis’le… Okulun mermer merdivenlerinden çıkarak başrahibin odasına geçtik. Odanın bir tarafında Atatürk diğer tarafında da Fener Rum Patriği Bartholomeos’un büyük birer fotoğrafı asılı..
Başrahip Daniilidis köklü bir İstanbullu. 52 yaşında. Feriköy Rum İlköğretim Okulu’nu bitirmiş. 1968 yılında ise Heybeliada Ruhban Okulu’nun lise bölümüne girmiş. O yılları şöyle anlatıyor: “Heybeliada Ruhban Okulu, Ortodoks alemi için prestiji yüksek bir kurumdu. İsteyen her öğrenci bu okulda okuyamazdı. Eğitim ağır ve zordu. Okula girmek için yazılı ve sözlü mülakatları geçmek gerekiyordu. Bu aşamaları geçtikten sonra ruhban okuluna girebilmiştim.”
Daniilidis, Heybeliada Ruhban Okulu’nun kapatılmasına Türkiye ve Yunanistan arasında yaşanan gerginliklerin neden olduğunu söylüyor: “Heybeliada Ruhban Okulu’na yurtdışından öğretmenler ve okumak için öğrenciler gelirdi. Ancak bu 1964’te yasaklandı. Bu karardan önce 130 olan öğrenci sayısı 70’lere düştü. 1971’de okul kapandıktan sonra eğitime Özel Rum Lisesi olarak devam edildi. Ancak İstanbul’da 1950’lerde 150 bin olan Rum nüfusu 2 binlere düştü. Okul öğrenci bulmakta zorlandı. 1985’te 5 öğrencisini de mezun ettikten sonra eğitime tamamen son verildi.”
Daniilidis’e, Patrik Bartholomeos’un “Heybeliada Ruhban Okulu açılacak. Yeni ders yılına yetiştirilmesini umuyorum” sözünü hatırlatıyoruz. “Bize resmi bir yazı gelmedi” diyor, sonra da ekliyor:
Sadece ufak tefek tadilat gerekiyor
“Gerekli izinler çıkarsa bu yıl eğitime başlarız. Ufak tefek tadilatlar gerekiyor. İlk yıl 20-25 öğrenciyle eğitime başlamayı düşünüyoruz. Ancak yurtdışından hoca ve öğrenci almamız şart. Çünkü Türkiye’dekiler yeterli olmaz. Buradaki rahiplerin ders verilebilecek kapasitede olduklarını tahmin etmiyorum.”
Öğretmenler Odası’da mezun son 5 öğrencinin vesikalık fotoğrafları hâlâ asılı. Okulda 15 personel, dört de rahip bulunuyor. Daniilidis’le birlikte koridorlarda yürüyoruz. Yerler pırıl pırıl. Heybeliada Ruhban Okulu’ndaki eğitimin çok sıkı olduğunu anlatan Daniilidis’le sohbetimiz devam ediyor:
Komposto için en iyisi Kastamonu eriğidir
Bir coğrafya dersi görürdük, sanmıyorum ki başka okullarda böyle bir ders okutulsun. Siz Kastamonu eriğinin özelliğini biliyor musunuz?
– Hayır bilmiyorum.
Kastamonu eriği siyahtır, kompostoluk eriktir. Peki Konya Ovası’nda her yıl ne kadar tahıl üretiliyor?
– Ee, bilmiyorum.
Bunları bize ezberlettiriyorlardı. Türkiye haritasını çiziyorduk. Sonra öğretmenin söylediği illeri haritada yazıyorduk.
– Coğrafya öğretmeninizi nasıl anıyorsunuz?
Çok faydalı oldu dersleri.
-Kim 500 Milyar ister yarışmasına katılsanız başarılı olursunuz.
Olurum, olurum, (gülüyor)
Başrahip bazılarının dile getirdiği iddiayı yalanlıyor
Makarios buradan mezun olmadı
1971’de çıkartılan “özel yüksekokullarını kapatan” kanunla Heybeliada Ruhban Okulu devlet üniversitelerine bağlanmak isteniyor. Manastırın “Hayır” demesi üzerine bu karar, 127 yıldır öğretimine devam eden Heybeliada Ruhban Okulu’nun da sonu oluyor. Başrahip Daniilidis okulun geçmişiyle ilgi bilgi verirken şunları söylüyor:
Ne zarar geldi?
“Burası yatılı bir okuldu, manastır statüsü uygulanıyordu. Kadınlar eğitim alamıyordu. Fener Rum Patrikhanesi’ne bağlı olarak hem Türkiye’deki kiliselere hem de dünyanın dört bir yanındaki Ortodoks alemine din adamı yetiştiriyordu. 127 yılda bu okuldan Türkiye’ye ne zarar geldi? Makarios burada okudu deniyor. Yalan! İşte arşivler. Kasıtlı olarak bu haberler yayıldı. Bugüne kadar bini aşkın mezun veren bir eğitim yeri burası. Buradan mezun olup avukat, doktor, mimar olanlarımız var. Bu insanlar Türkiye’nin aleyhine çalışıyorsa hangisinin Türkiye’ye girişi yasak? Atatürk ‘Hayatta en hakiki mürşit ilimdir’ diyor ancak bir ilim yuvası 33 yıldır kapalı tutuluyor.
Yorumlar kapatıldı.