1862 tarihli nizamnamenin verdiği hakları zorlayan Patrikhane, özerk bir örgütlenme istiyor. Dışişleri Bakanlığı’nın hazırladığı Bilgi Notu’na göre, Fener Rum Patrikhanesi hiçbir hukuki zemini olmadığı halde “ekümenik” sıfatını da kullanmak istiyor.
Fener Rum Patriği Bartholomeos’un Sen Sinod’a yaptığı 6 yabancı papaz atamasıyla yeniden gündeme gelen Patrikhane’nin statüsüyle ilgili tek yazılı belgenin 1862 tarihli nizamname olduğu belirtidi. Osmanlı’nın bazı hak ve yetkiler ile ayrıcalıklar tanıdığı Fener Rum Patrikhanesi, hukuken Hükümetin denetimi altında. Konyla ilgili Dışişleri Bakanlığı’nın hazırladığı bilgi notunda şöyle denildi:
Patrikhane’nin statüsü
“Patrikhane günümüzde hukuksal statüsünde mevcut boşluk müvacehesinde iç hukuk açısından Lozan Andlaşması’nın 42. maddesi uyarınca Kiliselere tanınan haklardan yararlanan bir dini Türk müessesi görünümünde olup, Cumhuriyet hükümetlerinin denetimi altındadır. İç hukuk açısından bir bağlayıcılık olmayınca, Patrikhane, Osmanlı dönemindeki 1862 tarihli Nizamname’nin kendisine verdiği hakları zorlamakta, bu yolla diğer kiliseleri, vakıfları, adeta özerk bir örgütlenmeyle tüm Rum azınlığını, bunların okullarını ve hastanelerini denetim altında tutmaya çaba sarfetmektedir. Aynı şekilde Fener Rum Ortodoks Patriği bizim açımızdan hiçbir hukuki zemini olmadığı halde dünyadaki bütün Ortodoks Kiliseleri üzerindeki manevi üstünlüğü simgeleyen ‘ekümenik’ sıfatını da kullanmak suretiyle çeşitli faaliyetlerde bulunmaya devam etmektedir. Fener Rum Ortodoks Patriği ile ilişkilerinde Patrikhane’nin ekümenlik niteliğini Lozan’da varılmış anlayış ve mutabakatı ihlal pahasına benimsemesi de Türk devletinden beklenemez ve beklenmemektedir.”
Yabancı atamalar, personelsizlikten yapıldı
Fener Rum Patrikhanesi’nden yapılan yazılı açıklamada, 12 kişilik Ruhani Meclis (Sen Sinod)’e Türk vatandaşlarının yerine 6 yabancı atanmasının, “İstanbul’daki cemaatin ve ruhanilerin sayısının kısıtlı, bazılarının yaşlı ve hasta olmalarından” kaynaklandığı bildirildi. Dünyadaki her Ortodoks kilisesinin, başındaki patrik veya başepiskoposu ile Ruhani Meclisler arafından yönetildiği ifade edilen açıklamada, Ortodoks kiliselerinde bu meclisin mevcudiyetinin “dini bir şart” olduğu belirtildi. Açıklamada, Ruhani Meclis’in, Patrik ve 12 Metropolit’ten oluştuğu, üyelerin yarısının 6 ayda bir rotasyonla yenilendiği kaydedildi.
ALİ SALİ, ANKARA
Yorumlar kapatıldı.