Gelecekte yeni katliam ve soykırımı önlemek için alınması gereken önlemlerin tartışılacağı ”Soykırımı Önleme Konferansı” İsveç’in başkenti Stockholm’de başladı. Konferans, BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın konuşmasıyla başladı…
BM Genel Sekreteri Kofi Annan açılış konuşmasında, örgütte köklü bir reform yapılması gerektiğini belirtti. Annan, BM’nin sadece barışı tehdit eden krizlere karşı harekete geçmesinin yetmeyeceğini, aynı zamanda halkların etnik ya da politik nedenlerden dolayı yaşadığı baskıyı zamanında farkederek, kararlı bir şekilde müdahele etmesinin gerektiğini kaydetti ve şöyle devam etti:
“Yugoslavya ve Ruanda’daki toplu katliamlar, bizim barış birliklerimizin gözü önünde yapıldığı için BM için bir utançtır. Bu suçu engellemek bizim elimizdeydi. Ancak birliklerimizi geri çektik. Güvenlik Konseyi’ndeki ülkeler hata yaptı, hepimiz başarısızlığa uğradık.”
Annan, ülkelerdeki insan hakları ve etnik azınlıkların durumu hakkında Güvenlik Konseyi’ne sürekli rapor verecek gözlemcilerin görevlendirilmesini hedefliyor. BM Genel Sekreteri, konuşmasında toplu katliamların ve insanlık suçlarının, barış için büyük bir tehdit oluşturduğunu ve gözlemlenen krizlerde erken bir askeri müdahelenin meşru kılınabilmesi için yasal çerçevenin denetleneceğini ifade etti.
Stockholm’deki konferans, 1948 tarihli BM Soykırım Konvansiyonu’nun imzalanmasından bu yana düzenlenen ilk büyük uluslararası forum. Konuşmacılar arasında AB Ortak Savunma ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana ve Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame de bulunuyor. Ruanda’da on yıl önce sadece üç ay içinde Tutsi halkından yaklaşık bir milyon kişi katledilmişti. Ev sahibi İsveç’in Başbakanı Göran Persson, uluslararası camianın Ruanda’daki katliama seyirci kaldığını hatırlattı:
“Yahudi soykırımından sonra ”bir daha asla” denmişti. Ama bu söz zaman içinde bir klişeye döndü. 10 yıl önce bütün dünya felç olmuş bir şekilde Ruanda’daki katliama seyirci kaldı. Günümüzde, benzeri bir trajedinin tekrar yaşanmayacağına dair bir garanti veremeyiz.”
Stockholm’de 60 dolayında ülkeden politikacı ve 1000 kadar delege, üç günlük konferans boyunca, gelecekte yeni katliam ve etnik temizlikleri engellemek için alınması gereken önlemleri, ne zaman müdahele edilebileceğini ve suçluların nasıl cezalandırılacağını tartışacak.
Türkiye ve İsrail’in tepkisi
Konferans kanlı olayların önlenmesi için devletler arasında diyaloğun geliştirilmesine zemin oluşturma amacı taşıyor. Ancak konferans başlamadan sürtüşmeler yaşandı. İsveç ile İsrail arasında konferans kapsamından düzenlenen bir sergiden dolayı gerginlik yaşandı. Hayfa’da yaklaşık iki ay önce 20 kişiyi öldüren intihar bombacısı Hanadi Jaradat’ın fotoğrafının konferans kapsamındaki bir sergide ”Pamuk Prenses” adıyla terörü yüceltici bir tasarımda yer alması üzerine İsrail Devlet Başkanı konferansa katılmaktan vazgeçti.
Türkiye’nin Stockholm Büyükelçisi de konferans için hazırlattırılan ”Soykırım” raporunu protesto etti. ”Soykırım” raporunda başlıklardan biri de ”Ermeni soykırımı.” Büyükelçi Tomur Bayer, ”İsveç Hükümeti ve Parlamentosu, konunun tarihçilere bırakılması gerektiği konusunda irade belirttiler, politikada bir değişiklik mi oldu” şeklindeki sorusuna konferans genel sekreterinden, ”tarafsız olsun diye İsveçli profesörlere yazdırdım” yanıtını aldını söyledi.
Kaynak : Alman DW Radyosu Türkçe Yayınları İnternet Sitesi
Yorumlar kapatıldı.