Surp Astvadzadzin Patriklik Merkez Kilisesinde Hisnagın 6. Haftasında 28 Aralık Pazar günü Kilisemizde icra olunan Surp Badarakı müteakip rabde uyuyan Boğos Bey Dadyan anılacak ve hokehankist duaları okunacaktır ve hemen kilise yanında bulunan kabri ziyaret edilecektir.
Cemaatimizin değerli üyelerine duyurulur.
Boğos Bey Dadyan kimdir
1800 veya 1801 yılında Azadlıda dünyaya gelen Boğos Bey Dadyan Barutçubaşı Simon Amiranın oğlu, Hovhannes Bey Dadyanın yeğenidir.
1834 yılında babasının vefatından sonra Barutçubaşı ve Baruthaneler Nazırı olup fesinin üzerinde Sultan Abdülmecid Hanın tuğrasını taşıma hakkına sahipti, 1856 yılında Sultan Abdülmecid bu cefakar ve son derece çalışkan bendesine BEY ünvanı vererek birinci derece memuriyet hakkı tanımıştı.
Boğos Bey Dadyan Hayırseverliği ile de tanınmış biriydi, Sultanın Baruthaneleri ziyaretlerinin birinde o kadar memnun kalmıştı ki kendisinden bir şey dilemelerini istedi bunun üzerine Boğos Bey Dadyan Hristiyan Hastanelerine ekmek ve et yardımı yapılmasını istedi, bunun üzerine İrade-i-senniye ile gönderilmesi sağlanmıştır ki halen aksatılmadan gönderilmektedir (1993 Bakınız: Pars Tuğlacı sayfa 35 )
Noel ve Paskalyada bayramlarında Boğos Beyin çiftliğinde yetiştirilmiş her nevi yiyecek 30 – 40 deve yüklenerek İstanbulda semt semt hiç bir dini ayrım yapmadan fakir fukaraya dağıtılırdı, ayrıca Hayrat olarak yaptırdığı ve onarttığı Kilise, Okul, Hastane, Çeşme birçoktu.
Surp Takavor Manastırı ve Kilisesini 1842 Sultan Abdülmecid Hanın fermanı ile Tekirdağında inşa ettirdi.
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesine 1834 inşası esnasında önemli miktarda para yardımında bulundu ayrıca Hastanenin karşısındaki üzüm bağını bağışladı şu an otopark ve Halk pazarı olarak kamulaştırılmıştır.
1847 yılında Ermeni Patrikhanesi meclis üyeliğine seçilmiştir ve daha sonra üç kez aynı göreve atanmıştır 1849-1851-1853
1845 Yılında Ayios Stefanos( Yeşilköy)de Simon Amira Dadyan tarafından 1826 yılında ahşap olarak inşa edilmiş olan mezkür kilise bilahare oğlu Boğos Bey Dadyan tarafından temelden inşa edilerek aynen Surp Stepanos ismiyle tesmiye edilerek 13 Haziran 1845 te muhteşem bir dini merasimle ibadete açılmıştır.
1833 te Surp Hagop Manastırında inşa edilen Kolerahanenin inşasında sahibi olduğu 10000 arşınlık arsasını hibe etmiş bina inşa edilerek hizmete sunulmuştur Zeytinburnu 1833
keza aynı yerde yatılı mektep yapılması için Garabed Amira Balyan ile birlikte önemli bir bağışta bulunmuşlardır 1858-1859 ayrıca Surp Haç mektebinin inşasına 1860 çok önemli bir bağışta bulunmuş ve yapı malzemelerini hibe etmiştir.
Sahakyan Mektebine 1860 yılında 600 kuruşluk bağış olarak aylık bağlamış ve Galatadaki mektebimize kaydadeğer bir bağışta bulunmuştur 1860
Kırım harbi esnasında 1854 1855 Osmanlı ve Müttefik ordularına cephane yetiştirebilmek için gösterdiği olağanüstü gayret ile baruthanede üretilen barutu Osmanlı Ordusundan başka müttefik ordularının da cephane ihtiyacını karşılayabilecek miktara ulaştırmıştı ve bu nedenle BEY ünvanı ile şereflendirilmişti 1856
1863 yılında rahatsızlığı nedeni ile Fransaya giden Boğos Bey Dadyan 1 Aralık 1863 yılında Pariste vefat etmiştir Fransız basını Dadyanın ölümüne büyük yer vermiştir Boğos Beyin naaşı İstanbula getirildiğinde mevtanın üzerinde iddia eden Katolik Ermenleri Boğos Bey Katolik olmuştur bu nedenle merhumun naaşı bizlere teslim edilmelidir diyerek bir anlaşmazlık meydana getirmişlerdir, konu Bab-ı-Aliye kadar intikal ettirilince işin mahiyeti iyice çözülmez bir hale dönüşmüştür, meselenenin aslı ise merhum Pariste ölüm döşeğinde iken Lusavorçagan bir ruhani bulunamadığı için son dini vecibeleri bir Katolik rahip tarafından yerine getirilmişti, ne var ki sadrazam Keçecizade Fuad Paşa gibi zeki birine çatınca çaresiz iddialarından vazgeçmişlerdi
Paşa şöyle buyurmuştu, madem ki ölmeden Katolik olmuştur demekki ruhunu siz kazanmışsınız, artık ölüsünü de Gegoryanlara terk ediniz.
Merhumun naaşı son derece büyük bir cenaze merasimi ile Surp Astvadzadzin Patriklik Merkez Kilisesi avlusunda kendileri için hazırlanan yerde toprağa verilmiştir.
1820 yılında evlendiği ilk hanımı doğum esnasında vefat etmiştir, ikinci hanımı Maryam Pembe Kapamacıyan Hanım Boğos Beye 17 çocuk vermiştir, özetle bakıldığında Dadyanların soyluluğu 500 yıllık bir geçmişe dayanmaktadır ve İstanbul Ermenilerinin Ayios Stefanosa ( Yeşilköy ) yerleşip sosyal ve kültürel yaşantı sergilemesi özellikle Dadyanların öncülüğü ile başlamış ve kademeli şekilde gelişerek günümüzdeki duruma ulaştığı görülmektedir.
Gelin bu değerli insanın Gdag Badarağına hep birlikte katılalım mezarının başında okunan dualarla rahmetle analım.
Saygılarımla
Nazaret Davityan
Yorumlar kapatıldı.