Özdemir İnce
BEN bir toplumun bir başka topluma, bir ülkenin bir başkasına örnek gösterilmesinden hoşlanmam ve bu mukayese ile varılan sonuçları da kabul etmem ama konuya açıklık getirmek için Fransa’da din adamı eğitimi hakkında bilgi vermem gerekiyor.
* * *
Fransa’da elbette imam-hatip okulu yok! Ama isterseniz şöyle söyleyeyim: Fransa’da asıl amacı din görevlisi yetiştirmek olduğu halde üniversitelere öğrenci hazırlayan, bizim imam-hatip liselerine benzer okul yok.
Fransa’da kilisenin de okulları var, ama bazı derslere rahip öğretmenlerin girmesine karşın bu okullarda da devletin laik liselerinin programı uygulanmakta ve bu okullarda, bizim imam-hatip liselerinde imamlık formasyonu verildiği gibi rahiplik formasyonu verilmemektedir. ‘‘Fransa’da kilisenin okulları var’’ iddiası yalnızca okulun sahipliğiyle ilgilidir. Yani devrimden sonra mülkiyet kilisede kalmış ama eğitim ve öğretim laikleşmiştir.
Çok daha açık yazmak gerekirse: Fransa’da, 2003 yılında, asıl amacı rahip yetiştirmek olan ancak mezunlarını üniversitelere gönderebilen meslek okulları yok.
* * *
Fransızlar rahip olmak için, önce, 11-18 yaşları arasında Papaz Okulu’na (Petit Seminaire) giderlerdi. Bu okulları bitirenler doğrudan Yüksek Papaz Okulu’na (Grand Seminaire) girerlerdi. Tabii, elinde laik lise bakalorya diploması olanlar da Yüksek Papaz Okulu’na girebilirlerdi.
Bizim imam-hatip liselerinin benzeri olan Papaz Okulları (Petit Seminaire) 1970’lerde kademeli olarak kaldırıldı. Şu anda Yüksek Papaz Okulu’na (Grand Seminaire) sadece lise mezunları girebilmekte.
Demek ki şu anda Fransa’da, Muhafazakár Demokrat (!) iktidarın devletin laik liselerine rakip yapmak istediği Papaz Okulları yok. İktidar ve Kilise, sivil meslekleri dinselleştirmek için Papaz Okullarını ve mezunlarını kullanmıyor. Dolayısıyla, Fransız eğitim sistemi, Türkiye’de olduğu gibi, birisi laik okullarda öteki imam-hatip liselerinde olmak üzere iki tip öğrenci yetiştirmemekte.
1970’lerden bu yana, Papaz Okulları olmadığı için, Yüksek Papaz Okulları’na sadece lise mezunları girebilmekte.
Fransa’da lise mezunları teoloji (ilahiyat) fakültelerine de girebilmekte. Teoloji fakültesi mezunları gerekli sertifikaları aldıktan sonra, ilköğretimde din dersi (bu dersler zorunlu değildir) öğretmeni olabilmektedirler. Teoloji fakültesi mezunları genellikle kilise hizmetinde din adamı olarak çalıştıkları gibi turizm, yayıncılık, dini medya alanlarında da hizmet vermektedirler.
* * *
İkisinin anayasalarında laik devlet oldukları yazmasına karşın Türkiye ile Fransa birbirine benzemek zorunda değil. En azından ben böyle bir zorunluluğu kabul edemem. Tekrar ediyorum: Ne İslam dinine, ne imam-hatip liselerine karşıyım. Ben, imam-hatip okullarının, 1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu’na aykırı olarak, üniversitelere öğrenci kaynağı olmalarına karşıyım. Buna aslında Tevhid-i Tedrisat Kanunu karşı.
Yorumlar kapatıldı.