İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

azg: ARAM HAÇATURYAN YORUMUYLA DRAMATİK TEMSİL VE FİLM MÜZİKLERİ

20. yy. Evrensel müzik sanatı tarihinde Aram Haçaturyan, kendi özgün yerini, yarattığı birçok senfonik eser, bale, konser, konser aryaları, oda müziği, koral eserler, şarkı ve romanslarla beraber 28 de dramatik temsil ve film müziği bestelemiştir. Kompozitör; 1920’li yılların 2. yarısından itibaren farklı alanlarda eserler vermeye başladı. Daha 1929-32’de Moskova Ermeni Kültür Evi bitişiğindeki Dramatik Stüdyo’nun (Sanat yönetmeni Ruben Simonov) temsil müziklerini A. Haçaturyan hazırlıyordu. Burada; K. Sundukyan’ın “Yıkılmış Yuva”, “Hatabala”, Hagop Baronyan’ın “Doğulu Diş Hekimi” temsilleri Haçaturyan’ın müziği eşliğinde yapıldı. 1934’de K. Sundukyan Tiyatrosu, Şekspir’in ‘Makbet’ tragedyasını gene O’nun müziğiyle sahneledi.

Müzik dünyası,A. Haçaturyan’ın, Moskova “Küçük Tiyatro”da sahnelenen Şekspir’in “Makbet” ve 1958 yılında Mossovet Tiyatrosu’nda sahnelenen “Kral Lear” eserlerinin müziklerini çok yüksek değerlendirmektedir.

Haçaturyan 15 film müziğinin de sahibidir.

1935’de Sovyet ekranlarında gösterilen, K. Sundukyan’ın “Bebo” filmi, kompozitör Aram Haçaturyan’ın geniş kitlelerce tanınmasının müjdesini verdi. Kompozitörün müziği sayesinde, filmde yer alan şarkı, Kafkaslarda kitlelerce söylenmeye ve halk şarkısı olmaya başladı. Hatta bir vesileyle, Haçaturyan Ermenistan’dayken, kendi şarkısı halk şarkısı olarak takdim edildi.

Bebo’nun şarkısı yaratıcılığını haldan alan bir eserdi. 1937-38’de çekilen “Zankezur” tarihi-devrimci filmi için, rejisör Hamo Begnazaryan’ın ricasıyla müziği A. Haçaturyan besteliyor, bundan da “Zankezur Marşı” doğuyor (Atılım Marşı, No:5). 1938 yılında kompozitör; ilk sesli Tacik filmi olan “Bahçe”nin müziğini besteliyor (rejisör N. Dostal), 1939’da Ya. Protazanov’un “Salavat Yulaev” tarihi-devrimci filmin müziğini besteliyor.

Film rejisörleri; L. Brojovski ve M. Riskulov’un ricasıyla 1955’de, Kırgız “Saltanat” sanat filminin ulusal motiflerle süslü müziğini besteliyor.

Haçaturyan’ın yaratıcılığında, rus filmleriyle bağı da önemlidir. 10 rus sinema filminin müziğini bestelemiştir. Bunlardan; “217 Nolu Adam”, “Rusya Meselesi”, “Gizli Misyon”, “Denizci Uşakov”…sayılabilir. Kompozitör’ün müziği bu filmlerin sanatsal değerlendirilmesinde oldukça etkili olmuştur.

A. Haçaturyan 20yy.’ın öyle bir hazinesidir ki, onu bütünüyle anlamak ve aydınlatmak için yüzyıllar gerekir. O’nun sanatı; doğrunun, güzelin, insanlık ideallerinin bütüncül zaferinin şahitleridir.

Yorumlar kapatıldı.